Inhoudsopgave Bestuursverslag Corporate governance Jaarrekening Rabobank Groep Jaarrekening Rabobank Pillar 3 Risico Onze controleaanpak Overige voorzieningen (zie noot 4.10,23 en 24) Op 31 december 2015 was het saldo overige voorzieningen EUR 993 miljoen. Overige voorzieningen zijn gevormd met betrekking tot reorganisaties en onzekerheden in verband met juridische, fiscale en compliance risico's. IFRS onderkent specifieke criteria voor het bepalen van het tijdstip wanneer een voorziening wordt verantwoord. Afwegingen zijn gemaakt met betrekking tot zowel waarschijnlijkheid van bepaalde risico's als ten aanzien van de inschatbaarheid van de gerelateerde bedragen. Vooral de uitkomst van juridische procedures zijn heel moeilijk voorspelbaar. Interne procedures zijn hiervoor ontwikkeld, met inbegrip van de betrokkenheid van interne en externe experts. Niettemin blijft oordelen over overige voorzieningen inherent (sterk) onzeker en de beste inschattingen met betrekking tot de overige voorzieningen kunnen veranderen in de tijd. Gegeven de onzekerheid van voorzieningen en de onvoorspelbaarheid van de definitieve resultaten hebben wij dit als een kernpunt voor onze controle onderkend. Betrouwbaarheid en continuïteit van de geautomatiseerde gegevensverwerking Wij hebben de opzet en werking van de interne beheersmaatregelen ten aanzien van de tijdige herkenning en waardering van overige voorzieningen beoordeeld. Wij hebben (belasting)deskundigen in ons team opgenomen om risico's te beoordelen en de juiste toepassing van IFRS te controleren. Oordeelsvorming is besproken met management en getoetst op basis van interne en/of externe beschikbare informatie. Wij hebben de opzet en werking van de beheersmaatregelen met betrekking tot gerelateerde toelichtingen onderzocht.Tot slot hebben wij de volledigheid en accuraatheid beoordeeld van de toelichtingen met betrekking tot de overige voorzieningen om de naleving van de toelichtingsvereisten zoals opgenomen in EU-IFRS te beoordelen. Rabobank Groep is in belangrijke mate afhankelijk van de IT-infrastructuur voor de continuïteit van de bedrijfsactiviteiten. In de afgelopen jaren heeft Rabobank Groep geïnvesteerd in de verbetering van de IT-hardware, -systemen en -processen, gericht op het vergroten van de effectiviteit van de IT-infrastructuur en de betrouwbaarheid en continuïteit van de geautomatiseerde gegevensverwerking. Wij hebben de interne beheersmaatregelen getoetst met betrekking tot IT-security, change management en applicaties die zijn ingebed in Rabobank's belangrijkste processen. Wij hebben de betrouwbaarheid en continuïteit van de geautomatiseerde gegevensverwerking beoordeeld, uitsluitend voor zover noodzakelijk binnen de reikwijdte van de controle van de jaarrekening. Onze werkzaamheden bestonden uit de beoordeling van de ontwikkelingen in de IT-infrastructuur en het beoordelen van de invloed op de interne controlestructuur. Daarnaast hebben wij de opzet en werking van de voor onze controle relevante interne beheersmaatregelen met betrekking tot IT-systemen en -processen getoetst. Geconsolideerde jaarrekening als onderdeel van de (volledige) jaarrekening De 'Geconsolideerde jaarrekening 2015 Rabobank Groep'en de 'Jaarrekening 2015 Rabobank' vormen samen de (volledige) jaarrekening 2015 van Rabobank. Voor een goed inzicht in het vermogen en resultaat dient deze geconsolideerde jaarrekening in samenhang te worden gezien met de enkelvoudige jaar rekening. Bij de enkelvoudige jaarrekening hebben wij op 17 februari 2016 een afzonderlijke controleverklaring afgegeven. Verantwoordelijkheden van de raad van bestuur en de raad van commissarissen voor de geconsolideerde jaarrekening De raad van bestuur is verantwoordelijk voor het opmaken en het getrouw weergeven van de geconsolideerde jaarrekening in overeenstemming met EU-IFRS en met Titel 9 Boek 2 BW, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag in overeenstem ming met Titel 9 Boek 2 BW. In dit kader is de raad van bestuur verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die de raad van bestuur noodzakelijk acht om het opmaken van de geconsolideerde jaarrekening mogelijk te maken zonder afwij kingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude. Bij het opmaken van de geconsolideerde jaarrekening moet de raad van bestuur afwegen of de onderneming in staat is om haar werkzaamheden in continuïteit voort te zetten. Op grond van genoemde verslaggevingsstelsels moet de raad van bestuur de geconsolideerde jaarrekening opmaken op basis van de continuïteitsveronderstelling, tenzij de raad van bestuur het voornemen heeft om de vennootschap te liquideren of de bedrijfsactiviteiten te beëindigen of als beëindiging het enige realistische alternatief is. De raad van bestuur moet gebeur tenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de onderneming haar bedrijfsactiviteiten in continuïteit kan voortzetten, toelichten in de geconsolideerde jaarrekening. De raad van commissarissen is verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het proces van financiële verslag geving van Rabobank. Onze verantwoordelijkheden voorde controle van de geconsolideerde jaarrekening Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel. Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle fouten en fraude ontdekken. Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fraude of fouten en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op ons oordeel. 252 Rabobank Jaarverslag 2015

Rabobank Bronnenarchief

Jaarverslagen Rabobank | 2015 | | pagina 253