Inhoudsopgave Bestuursverslag Corporate governance
ondergaat, zullen de effecten van de berekende waarde
veranderingen op het IFRS-vermogen grotendeels beperkt
blijven tot een impact via het renteresultaat. In 4.3.1 en 4.3.2
wordt een nadere toelichting gegeven op de income at risk en
equity at risk ontwikkeling.
4.3.1 Income at Risk
De income at risk wordt maandelijks berekend op grond van
een standaard rentewinstgevoeligheid analyse. Deze analyse
toont de grootste afwijking, in negatieve zin, van het verwachte
renteresultaat in de eerstkomende twaalf maanden ten gevolge
van een scenario waarin een geleidelijke stijging van alle
geld- en kapitaalmarktrentes met 2 procentpunten optreedt
en van een scenario waarin zich een geleidelijke daling van alle
geld- en kapitaalmarktrentes met 2 procentpunten voordoet.
Het verwachte renteresultaat is gebaseerd op een scenario
waarin alle rentes en tarieven gelijk blijven. In 2015 was de
rentewinst van de Rabobank gedurende het hele jaar beperkt
gevoelig voor een rentedaling. Op 31 december 2015 beliep
de income at risk slechts 19 miljoen euro. Dit was tevens de
hoogste gemeten waarde in 2015. Dat de income at risk zo laag
was, is vooral toe te schrijven aan het uitgangspunt dat rentes
niet meer sterk zullen dalen als ze al (gedeeltelijk) negatief zijn.
Daarom werd voor de eurorentes per 31 december slechts een
daling van maximaal 2 basispunten in plaats van een daling van
200 basispunten verondersteld. Per 31 december 2014 werd
eveneens een daling van maximaal 2 basispunten toegepast.
De effecten op de rentewinst kunnen groter zijn als niet alle
rentes evenveel stijgen of dalen.
De lage rente-omgeving heeft gedurende 2015 extra aandacht
gekregen. Voor een bank is in zijn algemeenheid een lage
rente-omgeving uitdagend voorde rentabiliteit. Verplichtingen
zonder rentevergoeding, zoals het eigen vermogen en rekening
courant tegoeden, zijn minder rendabel bij lage rentes. In 2015
was de rente zelfs negatief op het korte deel van de curve.
Daarnaast gaat een lage-rente omgeving vaak gepaard met
een vervlakking van de curve waardoor een bank minder resul
taat maakt op de transformatie van korte verplichtingen naar
langere activa. Scenario analyses laten zien dat een verdere
rentedaling en vervlakking van de curve negatieve gevolgen
heeft voor de rente-inkomsten van met name het retailbe-
drijf bij gelijkblijvende marges. De impact hiervan neemt toe
indien deze unieke situatie langer aanhoudt of de curve verder
negatief wordt.
Income at Risk
in miljoenen euro's
31-dec-2015
31 -dec-2014
2 bp daling
2 bp daling
19
15
Jaarrekening Rabobank Groep Jaarrekening Rabobank Pillar 3
4.3.2 Equity at Risk
De equity at risk of duration van het eigen vermogen geeft
aan met welk percentage de economische waarde van het
eigen vermogen zal dalen wanneer de geld- en kapitaalmarkt
rentes met 1 procentpunt stijgen. De raad van bestuur heeft
hiervoor een ondergrens van 0% en een bovengrens van 6%
vastgesteld. Daarnaast gelden aanvullend limieten voorde
basispuntgevoeligheid van het eigen vermogen en het delta
profiel van het eigen vermogen. In 2015 steeg de equity at risk
van 0,4% naar 2,4%. Deze toename vloeide vooral voort uit de
groei van de hypotheekverstrekkingen en -verlengingen en de
verschuiving van de voorkeur van klanten naar langere rente
vastperiodes.
Equity at Risk
31-dec-2015
31-dec-2014
2,4%
0,4%
4.4 Kredietrisico
Kredietrisico is het risico dat een tegenpartij niet in staat is om
een financiële of andere contractuele verplichting aan een
bankte voldoen. Kredietrisico is inherent aan het verlenen van
kredieten. Posities in verhandelbare activa, zoals obligaties en
aandelen, zijn eveneens onderhevig aan kredietrisico.
De Rabobank beperkt het kredietrisico door het stellen van
limieten op de kredietverlening aan een individuele tegenpartij
of aan een groep van tegenpartijen en op de kredietverlening
aan landen. Een belangrijk uitgangspunt bij de kredietverlening
is het vier-ogen-principe. Over de grotere kredietaanvragen
wordt in commissieverband besloten. Er is een structuur aange
bracht van commissies op diverse niveaus, waarbij de hoogte
van de financiering bepalend is voor de vraag welke commissie
bevoegd is. Over de grootste fïnancieringsaanvragen besluit de
raad van bestuur zelf.
Het kredietrisico op afzonderlijke leningnemers kan verder
worden beperkt door sublimieten die al dan niet op de balans
verantwoorde risico's afdekken en dagelijkse leveringslimieten
in relatie tot handelsposten zoals valutatermijncontracten.
De resulterende posities worden merendeels dagelijks getoetst
aan de limieten.
Nadat een krediet is verstrekt, vindt doorlopend kredietbe-
heer plaats waarbij nieuwe, (niet-)financiële informatie wordt
beoordeeld. Waar nodig worden de kredietlimieten aangepast.
Bij de kredietverlening verkrijgt de Rabobank veelal zekerheden
of garanties.
196 Rabobank Jaarverslag 2015