Corporate governance
Sinds de oprichting van de eerste kredietcoöperatie in 1895 is de governance van de Rabobank vaak
aangepast. Het jaar 2015 neemt in die geschiedenis een belangrijke plaats in. In december namen de
lokale ledenraden namelijk een historische beslissing. Na een intensieve dialoog besloten zij unaniem
tot een fusie van alle lokale coöperatieve Rabobanken en de coöperatieve centrale organisatie
(Rabobank Nederland). Een week na dit besluit hebben de lokale coöperatieve banken, als leden
van Rabobank Nederland, ook hiertoe besloten tijdens de Algemene Vergadering. Het resultaat:
één coöperatieve Rabobank met één bankbalans en één bankvergunning.
Inhoudsopgave Bestuursverslag Corporate governance Jaarrekening Rabobank Groep Jaarrekening Rabobank Pillar 3
Deze governance-transformatie is bedoeld om zowel de
coöperatie als de bankte versterken. De fundamentele
aanpassing markeert het einde van een lang hoofdstuk in de
geschiedenis van de Rabobanken betekent tegelijkertijd het
begin van een nieuw hoofdstuk. De coöperatieve beginselen
van de organisatie zijn met deze stap in een moderne jas
gestoken. De Rabobank blijft een participatieve organisatie
die de coöperatieve waarden en principes belichaamt. Leden
(vertegenwoordigers) hebben het recht, de mogelijkheid én de
verantwoordelijkheid om haar strategie en doelstellingen goed
te keuren.
Juridisch heeft de fusie per 1 januari 2016 geresulteerd
in één rechtspersoon met één bestuursverslag: Coöperatieve
Rabobank U.A. (Rabobank). De aangesloten banken zijn opgegaan
in één Rabobank en hebben hun individuele vermogens daarin
samengebracht. Voor interne doeleinden blijft op basis van
de jaarlijkse interne financiële verslaggeving inzichtelijk welk
vermogen van welke lokale Rabobank 'afkomstig' is. Dit is mede
van belang voor het bepalen van de stemverhoudingen in de
algemene ledenraad, het hoogste ledenorgaan in de nieuwe
governance. De fusie heeft tot gevolg dat de leden, klanten
en medewerkers van de aangesloten banken automatisch lid,
klant en medewerker zijn geworden van de Rabobank. Het door
externe toezichthouders aan Rabobank Nederland opgedragen
prudentiële toezicht op lokale coöperatieve banken is komen
te vervallen.
In het nieuwe governancemodel blijft het binnenlands bank
bedrijfvan de Rabobank georganiseerd op basis van een
decentrale organisatie van de lokale Rabobanken. Een lokale
Rabobank is echter niet meer een onafhankelijke juridische
entiteit met een eigen bankvergunning. Lokale ledenraden,
lokale raden van commissarissen en lokale directieteams zijn
ook geen wettelijke organen meer waaraan automatisch op
basis van het Burgerlijk Wetboek taken en bevoegdheden
toekomen.Toch blijven deze organen vanuit een intern bestu-
rings- en organisatorisch oogpunt van cruciale betekenis voor
de interne governance en voor de bepaling van de strategische
koers van de Rabobankorganisatie. Bovendien is de discipli
nerende ledeninvloed en -zeggenschap op zowel lokaal als
collectief niveau stevig verankerd in de nieuwe governance.
Leden zijn bijvoorbeeld getrapt vertegenwoordigd in het aller
hoogste besluitvormende orgaan, de algemene ledenraad.
De raad van bestuur is in de nieuwe situatie eindverantwoor
delijk voor het hele bankbedrijf, inclusief lokale Rabobanken.
Maarzij kent de directievoorzitters en lokale raden van commis
sarissen specifieke lokale bevoegdheden toe. Deze taken
en verantwoordelijkheden zijn reglementair vastgelegd.
Meer hierover staat verderop in dit document. De verleende
bevoegdheden vanuit de raad van bestuur hebben primair tot
doel de lokale oriëntatie en het lokaal ondernemerschap van
lokale Rabobanken te borgen binnen collectief afgesproken
kaders.Tegen deze achtergrond draagt de lokale directie de
bestuurlijke verantwoordelijkheid voor de lokale ambities naar
klant, markt en werkgebied.
Onderstaande figuur toont de organen in de nieuwe structuur.
Het linkerdeel van deze figuur betreft de coöperatieve pijler,
de rechterkant de bancaire. De oranje cirkel symboliseert de
eenheid van coöperatie en bank. De nieuwe governance-
organen en hun taken en verantwoordelijkheden worden hier
onder in niet-juridische termen en op hoofdlijnen besproken.
Ook komen enkele verschillen met de oude governancestruc-
tuur aan bod.
154 Rabobank Jaarverslag 2015