Inhoudsopgave Bestuursverslag Corporate governance
sproken zijn op diensten verleend aan een klant. Zo zit er soms
een ratingtrigger in een letter of credit of in een garantie die
de Rabobank namens een klant stelt. Dit betekent dan dat
de begunstigde van een dergelijke garantie, onder bepaalde
condities, bij een verlaging van de rating van de Rabobank
kan verzoeken tot uitbetaling van het gegarandeerde bedrag.
De Rabobank heeft daarna een directe vordering op de klant
voor wie de garantie gesteld is. Deze initiële uitstroom wordt
verantwoord onder 'Overig'.
Bezwaring stukken
edtf 19 In bepaalde gevallen worden activa op de balans van
de bank bezwaard (encumbrance). Een stuk wordt als
'bezwaard' aangemerkt als het gedeponeerd is, dan wel als het
onderdeel is van een arrangement ter dekking of ter extra
zekerheid van een transactie. Hierbij mag het stuk niet zonder
toestemming teruggetrokken worden.
Per 31 december 2015 was 631 miljard (2014: 55 miljard) euro
van de totale activa op de balans bezwaard.Totale activa omvat
zowel on-balance assets als off-balance assets. Met off-balance
assets wordt bedoeld collateral ontvangen in, voornamelijk,
secured funding transacties. De totale encumbrance per ultimo
2015 betrof 9% (8%) van de totale activa. De gemiddelde
bezwaring over 2015 bedroeg 8% (2014: 8%). De bezwaringen
worden voornamelijk veroorzaakt door 'clearing' van derivaten-
posities en fundinggerelateerde transacties, zoals securitisaties
en asset backed commercial paper, waarbij leningen als zeker
heid zijn gegeven.
Operationeel risico
edtf 31 De Rabobank definieert operationeel risico als het
risico van verliezen veroorzaakt door ontoereikende of
falende interne processen, mensen en systemen of door
externe gebeurtenissen. Bij de beoordeling en behandeling
van operationeel risico worden ook mogelijke juridische en
reputatierisico's meegenomen.
Voor het meten en managen van operationele risico's gebruikt
de Rabobank de meest geavanceerde Basel li-benadering: de
Advanced Measurement Approach. Qua inrichting hanteert
de Rabobank het door de EBA voorgeschreven, 'three lines of
defense-model' bij het managen van operationele risico's.
Het operationeelrisicobeleid is gebaseerd op het principe dat
de primaire verantwoordelijkheid voor het management van
operationeel risico bij de eerste lijn ligt en verweven moet zijn
in de strategische en dagelijkse besluitvorming. Het doel van
operationeel risicomanagement is het identificeren, meten,
Jaarrekening Rabobank Groep Jaarrekening Rabobank Pillar 3
mitigeren en monitoren van operationele risico's. Kwantifïcatie
van risico's ondersteunt het verantwoordelijke management
bij het prioriteren van te nemen acties en het toewijzen van
mensen en middelen.
Binnen de Rabobank vormen de afdelingen die betrokken zijn
bij de primaire processen van de bank de'first line of defence'.
Deze afdelingen zijn volledig verantwoordelijk voor de dage
lijkse risicoacceptatie en voor integraal risicomanagement
en -mitigatie binnen de vastgestelde Risk Appetite. De risico
managementfuncties binnen de groepsonderdelen en binnen
de afdeling Risk Management zijn samen onderdeel van de
'second line of defence'. De risicomanagementfuncties hebben
een monitoringrol op het gebied van risico's en dagen de 'first
line of defence'uit over de wijze waarop die risico's beheerst.
Daarnaast rapporteren zij onafhankelijk van de eerste lijn over
het risicoprofiel aan het management en aan het bestuur.
Internal audit vormt de 'third line of defence'.
Op groepsniveau is het Non-Financial Risk Committee (NFRC)
verantwoordelijk voor het vaststellen van het beleid en
de kaders. Daarnaast rapporteert Risk Management per
kwartaal over de ontwikkeling van de operationele risico's op
groepsniveau aan de NFRC. Binnen de groepsonderdelen zijn
risicomanagementcommissies ingesteld die onder andere
operationele risico's (inclusief systeemcontinuïteitsrisico's en
frauderisico's) van het betreffende onderdeel bewaken.
De jaarlijkse risicomanagement cyclus omvat o.a. een groeps-
brede Risk Self Assessment en scenarioanalyses met senior
managers van de volledige Rabobank Groep. De Risk Self
Assessment bestaat uit een inventarisatie van de belang
rijkste operationele risico's en, indien risico's buiten de Risk
Appetite vallen, identificatie van mitigerende maatregelen.
Risk Management coördineert de jaarlijkse scenarioanalyses
waardoor inzicht wordt verkregen in het risicoprofiel van
de groep.
1 Conform de EBA asset encumbrance definitie
100 Rabobank Jaarverslag 2015