Woninghypotheken
De woningmarkt
In 2014 is de situatie op de Nederlandse woningmarkt duidelijk verbeterd. Na langdurige daling
van het jaarlijkse aantal woningverkopen is in de verslagperiode het aantal transacties fors toe
genomen (39,4% ten opzichte van 2013), en de gemiddelde woningprijs is licht gestegen (0,9%
ten opzichte van 2013). De verbetering, die medio 2013 is ingezet, wordt met name gedragen
door het toegenomen vertrouwen in de woningmarkt, de lage hypotheekrente en de goede
betaalbaarheid van koopwoningen.
Marktaandeel
Het marktaandeel van de Rabobank Groep op de Nederlandse hypotheekmarkt is in 2014 uit
gekomen op 21,5% (26,0%) van de nieuwe hypotheekproductie. De daling van het marktaandeel
komt met name doordat verzekeraars actiever zijn geworden op de hypotheekmarkt. De markt
aandelen van de lokale Rabobanken en Obvion zijn gedaald tot respectievelijk 16,3% (19,2%) en
5,2% (6,6%). Eind 2013 droeg Friesland Bank nog 0,2% bij aan het totale marktaandeel van de
Rabobank Groep. In 2014 zijn alle klanten van Friesland Bank ondergebracht bij de lokale
Rabobanken.
Hypotheekportefeuille
Hoewel de woningmarkt herstelt, lag het aantal transacties en de hypotheekomzet in 2014 in
vergelijking met de situatie van voor de crisis op een lager niveau. Bovendien hebben veel
hypotheekklanten wederom vervroegd afgelost op hun leningen, naast de reguliere aflossingen.
Ze werden daarbij gestimuleerd door een mogelijke negatieve overwaarde op hun huis, de lage
spaarrente en de fiscale stimulering van hypotheekaflossing door middel van een tijdelijke vrij
stelling van de schenkbelasting. Per saldo is de hypotheekportefeuille van de Rabobank Groep
in 2014 gekrompen tot 205,0 (209,1) miljard euro.
Van de hypotheekportefeuille bestond 21 uit financieringen met Nationale Hypotheek
Garantie (NHG). De omvang van de NHG-portefeuille is in 2014 met 0,4 (2,7) miljard euro
gegroeid. Door de per 1 januari 2013 ingegane herziening fiscale behandeling van de eigen
woning stijgt het aandeel annuïtaire en lineaire leningen in de hypotheekportefeuille.
Hypotheken met kapitaalopbouw en aflossingsvrije financieringen zijn door de wijziging van
het fiscale regime minder aantrekkelijk geworden, waardoor het aandeel van deze hypotheek
soorten in de portefeuille is gedaald. Ultimo 2014 bedroeg het aandeel van klanten met een
volledig aflossingsvrije financiering 24,6% (25,3%) van de hypotheekportefeuille.
De gewogen gemiddelde geïndexeerde loan-to-value (FTV) van de hypotheekportefeuille is in
2014 licht verbeterd tot 78% (81%). Deze verbetering wordt veroorzaakt door (extra) aflossingen,
een toename van verpande spaargelden en een lichte stijging van de gemiddelde prijs van
bestaande koopwoningen. Van ongeveer 18% van de hypotheekportefeuille exclusief NHG was
de FTV hoger dan 100%.
Zorg voor betaalbaarheid
De Rabobank wil betalingsproblemen van haar klanten zo veel mogelijk voorkomen. Dit is in het
belang zowel van de klant als van de bank. Een en ander begint uiteraard met goede advisering
en dus een passende hypotheek. Vervolgens wordt gedurende de looptijd periodiek getoetst of
de hypotheek nog past bij de persoonlijke situatie. Tijdens het hypotheekadvies wordt gekeken
naar de betaalbaarheid van de lening. Beoordeeld wordt of de klant in verschillende situaties
-zoals bij werkloosheid of arbeidsongeschiktheid - de leninglasten kan blijven betalen.
De eventuele financiële gevolgen van deze risico's worden besproken met de klant, waarna
besloten kan worden dat de klant zich gaat verzekeren tegen deze risico's.Toch komt het voor
dat een klant niet meer aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen. In de meeste gevallen
IJzersterke bank: performance