Ontwikkelingen vastgoedportefeuille
Structured credit
De commercieel vastgoedportefeuille van de Rabobank in Nederland wordt voornamelijk
beheerd door FGH Bank en de lokale Rabobanken. De marktomstandigheden hebben invloed
op de kwaliteit van de kredietportefeuille in commercieel vastgoed. De waarde van vastgoed
objecten daalt door de huidige marktomstandigheden; met name de waarde van minder
courant vastgoed staat onder druk. In het revisie- en taxatiebeleid, alsmede in het bijzonder
beheerbeleid, is sprake van een risicogerichte benadering, waarbij de Rabobank invulling
geeft aan de vigerende wettelijke bepalingen ten aanzien van waardering van commercieel
vastgoed (Wft 2010, artikel 4:58 lid 1 en lid 3). Indien uit deze controle blijkt dat de gehan
teerde waarde mogelijk niet meer conform marktwaarde is, wordt tot hertaxatie overgegaan.
Taxaties worden door een onafhankelijke partij uitgevoerd.
Binnen de Rabobank Groep wordt de portefeuille commercieel vastgoed met verhoogde
aandacht beheerd. Hiertoe is medio 2010 de Task Force Commercieel Vastgoed in het leven
geroepen. Deze Task Force rapporteert frequent aan de raad van bestuur omtrent de ont
wikkeling van zowel de omvang als de risicograad van de portefeuille en zal ook de komende
jaren de ontwikkelingen in de markt en in de portefeuille nauwgezet volgen. Het financierings-,
revisie- en taxatiebeleid is de afgelopen jaren reeds aangescherpt.
De Rabobank Groep onderschrijft de intenties van het Platform Taxateurs en Accountants
(PTA) om te komen tot meer professionaliteit, kwaliteit en transparantie met betrekking tot
het vaststellen van de waarde van vastgoed. Het is goed om te concluderen dat de Rabobank
Groep al in belangrijke mate voldoet aan de aanbevelingen zoals gesteld in het rapport van
de PTA voor zover relevant voor taxeren binnen het bancaire proces. Op specifieke punten zal
de Rabobank Groep in 2013 aanscherping doorvoeren in het interne taxatieproces en richting
externe taxateurs, in lijn met de aanbevelingen van de PTA.
In onderstaande tabel zijn enkele gegevens weergegeven van de portefeuille beleggings
vastgoed in Nederland per 31 december 2012.
in miljoenen euro's
2012
2011
2010
2010-2012
ultimo 2012
Kosten
krediet
verliezen Afboeking
Kosten
krediet
verliezen Afboeking
Kosten
krediet
verliezen Afboeking
Kosten
krediet
verliezen
Afboeking
Voorziening
Onvol
waardige
kredieten
Portefeuille
Retail Bankbedrijf
binnenland
104
12
50
20
30
4
184
35
400
917
10.781
Rabo Vastgoedgroep
232
67
128
19
46
14
407
100
353
1.525
15.523
Totaal Binnenland
337
79
178
39
76
18
591
136
754
2.441
26.304
De portefeuille van de Rabobank is het afgelopen jaar iets gekrompen als gevolg van aflossingen
en een lagere risk appetite. De marktontwikkelingen resulteren in een druk op de kwaliteit
van de portefeuille wat zichtbaar is in een hoger niveau van de impairde kredieten en derhalve
van de kosten kredietverliezen gedurende de afgelopen jaren. Een belangrijke mitigerende
factor voor de kwaliteit van de kredietportefeuille is dat bij Rabobank het relatiebankieren
centraal staat en het financieringsbeleid meer klant- dan objectgedreven is. Indien de huidige
marktontwikkelingen zich voortzetten, wordt ook de komende jaren een aanhoudend hoog
niveau van de kredietverliezen verwacht.
Naast de bovengenoemde portefeuille in Nederland, bedraagt de portefeuille commercieel
vastgoed in het buitenland 3,2 miljard euro. Daarmee bedraagt de totale portefeuille 29,5
miljard euro.
De structured credit exposure in de handels- en beleggingsboeken bedroeg per 31 december
2012 4,0 (4,6) miljard euro.
In een aantal gevallen zijn monolineverzekeraars de tegenpartij van credit default swaps die
het kredietrisico afdekken van bepaalde beleggingen. Mede door afbouw van de portefeuille
is het tegenpartijrisico op de monolineverzekeraars vóór voorzieningen verder afgenomen tot
728 (1.313) miljoen euro per 31 december 2012. De totale voorziening heeft een omvang van
58 Jaarverslag 2012 Rabobank Groep
