-mitigatie binnen de vastgestelde risk appetite. De risicomanagementfuncties binnen de
groepsonderdelen en binnen Group Risk Management vormen samen de 'second line of
defence'. De risicomanagementfunctie binnen de groepsonderdelen heeft een rol als adviseur
op het gebied van risico's en daagt de 'first line of defence' uit over de wijze van het managen
van risico's binnen het groepsonderdeel. Group Risk Management is verantwoordelijk voor het
groepsbeeld en het uitdagen van de groepsonderdelen en lokale riskmanagementfuncties
over hun risicomanagement. Internal audit op groepsniveau en binnen de groepsonderdelen
vormen de'third line of defence'.
Op groepsniveau is de Operational Risk Committee verantwoordelijk voor het vaststellen van
het beleid en de kaders. Daarnaast rapporteert Group Risk Management per kwartaal over de
ontwikkeling van de operationele risico's op groepsniveau. Binnen de groepsonderdelen zijn
risicomanagementcommissies ingesteld die onder andere de operationele risico's, inclusief
business continuïteitsrisico's en frauderisico's, van het betreffende onderdeel identificeren,
managen en bewaken. Verder zijn er productgoedkeuringscommissies ingesteld op diverse
niveaus binnen de bank. Deze commissies fungeren als een extra waarborg voor de kwaliteit
van nieuw te introduceren producten en processen of wijzigingen in bestaande producten
en processen.
Binnen de groepsonderdelen vindt jaarlijks een Risk Control Self Assessment plaats. Hierbij
worden de belangrijkste operationele risico's geïnventariseerd en worden mitigerende maat
regelen voorgezet indien risico's buiten de risk appetite vallen. Dit proces wordt geïnitieerd
en gecoördineerd door Group Risk Management en de resultaten worden op groepsniveau
teruggekoppeld aan de operational risk committee. Daarnaast coördineert Group Risk
Management jaarlijks scenarioanalyses met senior managers van de volledige Rabobank
Groep waarmee inzicht wordt verkregen in het risicoprofiel van de groep.
Verschillende toezichthouders in verschillende jurisdicties doen onderzoek naar de dagelijkse
totstandkoming van LIBOR (London Interbank Offered Rate) rentetarieven. De Rabobank heeft
deelgenomen (en neemt ook thans nog deel) aan LIBOR-panels voor acht valuta, terwijl er in
totaal voor tien valuta LIBOR-panels zijn. De onderzoeken richten zich op de contributies die
verschillende zogenoemde panel-banken, waaronder de Rabobank, in de afgelopen jaren
hebben ingediend. Op basis van deze contributies van panel-banken zijn de dagelijkse LIBOR-
rentetarieven tot stand gekomen. Voor zover bekend richten de onderzoeken zich op de vraag
of er sprake is geweest van pogingen deze tarieven te beïnvloeden. De Rabobank werkt volledig
mee aan deze onderzoeken. Voorts is de Rabobank genoemd als gedaagde in enkele lopende
civiele procedures in de Verenigde Staten betreffende USD-LIBOR rentetarieven. De Rabobank
heeft er vertrouwen in dat de claims geen doel zullen treffen en verdedigt zich zodanig.
Valutarisico
Valutarisico is het risico dat valutakoersveranderingen een negatieve invloed hebben op het
resultaat of de waarde van het vermogen. Bij het beheersen van het valutarisico wordt onder
scheid gemaakt tussen posities in de handelsboeken en in de bankenboeken. In de handels-
boeken is valutarisico een onderdeel van het marktrisico dat net als andere marktrisico's wordt
beheerst op basis van Value at Risk en andere limieten. Per 31 december 2011 bedroeg de Value
at Risk uit hoofde van valutarisico in de handelsboeken 1,3 miljoen euro. In de bankenboeken
is alleen sprake van translatierisico voor de niet-euro netto-investeringen in buitenlandse een
heden en voor de niet in euro genoteerde hybride vermogensinstrumenten. Voor het bewaken
en beheersen van het translatierisico hanteert de Rabobank Groep een tweesporenbeleid
gericht op bescherming van de vermogenspositie. Met de hedgestrategie wordt enerzijds
voorzien in het afdekken van de niet-euro netto-investeringen in buitenlandse eenheden en
anderzijds in het zo veel mogelijk beschermen van de vermogensratio's tegen effecten van
valutakoersbewegingen.
53
Strategisch kader Hoge kredietwaardigheid: risicomanagement