Voorzichtig economisch herstel
Begin 2009 verkeerden landen over de hele wereld in recessie. De extreme stress in het
financiële systeem trok diepe sporen in de productie, de handel, en het vervoer van goederen.
Hoewel 2009 de boeken zal ingaan als'het jaar van de grote recessie', hebben de meeste
landen de recessie inmiddels achter zich gelaten. Opvallend is het economische herstel van
een aantal opkomende economieën, met name in Azië. In de geïndustrialiseerde landen is het
herstel veel gematigder. Ook in 2010 zal het herstel in deze landen beperkt blijven, en zeker
niet genoeg zijn om de krimp van de economie van de afgelopen jaren goed te maken. Dat we
inmiddels van economisch herstel kunnen spreken, is in belangrijke mate de verdienste van
overheden en centrale banken, die de financiële sector, burgers en bedrijven hebben gesteund.
Dit heeft zich echter vertaald in hoge begrotingstekorten, waardoor de staatsschuld in deze
landen is opgelopen. Zorgen over de kredietwaardigheid van de bedrijven hebben daardoor
plaatsgemaakt voor zorgen over de kredietwaardigheid van overheden. In 2010 zullen
regeringen duidelijkheid moeten scheppen over de manier waarop ze de sterk opgelopen
begrotingstekorten gaan terugdringen. Ook de centrale banken zullen voorzichtig hun
noodmaatregelen proberen af te bouwen.
De Nederlandse economie kromp in 2009 met 4% ten opzichte van 2008, de grootste krimp
in één jaar ooit door het CBS gemeten. Het aantal faillissementen steeg fors, en de werkloos
heid liep op. Door het herstel van de wereldeconomie zorgde de export ervoor dat Nederland
in het derde kwartaal van 2009 de eerste stap uit de recessie deed. Maar de binnenlandse
consumptie en de investeringen bleven het hele jaar zwak. In 2010 zal de Nederlandse
economie weer groeien, geleid door het opleven van de wereldhandel. De werkloosheid blijft
echter nog toenemen, maar minder dan aanvankelijk gevreesd. De koopkracht, en daarmee
de consumptie, blijft onder druk staan. Mede daardoor zal het herstel gematigd zijn.
De Nederlandse huizenmarkt komt naar verwachting in 2010 weer in rustiger vaarwater
terecht. De prijzen stabiliseren en het aantal transacties zal weer licht toenemen.
Weinig kredietgroei door laag activiteitenniveau en stringentere regelgeving
Uitgaand van een gematigd herstel van de economie zal het activiteitenniveau van onze
klanten laag blijven. Daarnaast krijgen banken in de toekomst naar verwachting te maken met
stringentere regelgeving voor solvabiliteit en liquiditeit. Door deze ontwikkelingen zal de groei
van de kredietverlening op een laag niveau blijven. Voorzien wordt dat de waardeveranderingen
voor de Rabobank Groep in 2010 dalen ten opzichte van het niveau in 2009, maar boven het
langjarig gemiddelde blijven liggen. Om een solide vermogenspositie te behouden, wat nodig
is om klanten ook op lange termijn goed te kunnen blijven bedienen, moeten we gezonde
marges maken en scherp op de kosten blijven sturen in 2010. De arbeidsinzet zal daarbij
worden afgestemd op het verwachte activiteitenniveau. Ook wordt op de kosten bespaard
door meer in te zetten op virtuele kanalen en door processen verder te standaardiseren.
De Rabobank blijft in 2010 het belang van klanten en leden centraal stellen en blijft haar
maatschappelijke rol vervullen.
Bert Heemskerk bedankt
Op de Algemene Vergadering van 18 juni 2009 hebben wij afscheid genomen van Bert
Heemskerk, voorzitter van de raad van bestuur, die per 1 juli 2009 met pensioen ging.
De heer Heemskerk heeft een uiterst belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling
van de Rabobank Groep gedurende een periode van bijna zeven jaar. Graag spreek ik,
mede namens mijn collegae, hiervoor onze oprechte dank en grote waardering uit.
Piet Moerland, voorzitter raad van bestuur Rabobank Nederland
8
Verslag 2009 Rabobank Groep
