keraars kunnen leiden. Bij de bepaling van de hoogte van het tegenpartijrisico is rekening
gehouden met tijdsaspecten en de kredietkwaliteit van de beleggingen. Per eind 2009 bedraagt
het totale tegenpartijrisico voor voorzieningen 1.321 miljoen euro. Mede door afbouw van de
portefeuille en het treffen van een additionele voorziening, met een resultaatsimpact van 196
miljoen euro na belastingen, is de totale voorziening toegenomen tot 1.138 miljoen euro.
Per eind 2009 bedraagt het tegenpartijrisico 183 miljoen euro.
Voor de genoemde exposures geldt dat er pas een werkelijke exposure op een monoline-
verzekeraar ontstaat als de beleggingen ook daadwerkelijk in default raken en er aanspraak
moet worden gemaakt op de verzekering afgegeven door de monolineverzekeraar.
Daadwerkelijke verliezen ontstaan er pas als zowel de belegging als de betreffende monoline
verzekeraar in default raakt.
Nominaal Tegen part ij risico Totale Tegenpartijrisico
Rating monolineverzekeraar bedrag voor voorziening voorziening na voorziening
(in miljoenen euro's) 31-dec-09 31-dec-09 31-dec-09 31-dec-09
Investment-grade2.668 12 -. 12
Non-investment-grade5.009 1309 .1.1.38 1.7.1.
Totaal 7,677. 132.1.1,138 1.83
Op basis van de posities per eind 2009, zoals weergegeven in bovenstaande tabel, zouden
verdere downgrades een beperkte impact hebben, aangezien het tegenpartijrisico voor het
overgrote deel reeds is voorzien.
Leveraged-finance
Per eind 2009 had de leveraged-financeportefeuille binnen Rabobank International een
omvang van 3,1 (3,4) miljard euro. Dit betreft een gediversifieerde portefeuille, die bestaat
uit een groot aantal kleinere posities in met name Nederlandse en andere West-Europese
ondernemingen. De primaire focus van de leveraged-fïnanceactiviteiten is gericht op
Rabobankklanten en de food- en agrisector.
Renterisico
Renterisico is het risico dat het financiële resultaat en/of de economische waarde van de bank,
gegeven de balanssamenstelling, negatief wordt beïnvloed door ontwikkelingen op de geld
en kapitaalmarkt. Het renterisico van de Rabobank Groep vloeit voornamelijk voort uit het
verschil in looptijd tussen uitzettingen en aangetrokken middelen. Bij renteschommelingen zal
het tarief van bepaalde passiva, bijvoorbeeld spaarmiddelen, direct kunnen worden aangepast.
Veel activa, zoals hypotheken, hebben daarentegen een langere rentevastperiode, waardoor
het tarief pas op de eerstvolgende renteherzieningsdatum kan worden aangepast. Daarnaast
heeft ook klantgedrag invloed op de renterisicopositie. Zo kunnen leningen vervroegd worden
afgelost en kan spaargeld eerder dan verwacht worden opgenomen. Een belangrijke component
in het renterisicobeheer is de behandeling van de variabele spaargelden. Bij deze middelen kan
de werkelijkheid substantieel afwijken van de contractuele kenmerken, waardoor aanvullende
modellering noodzakelijk is. Zo was, als gevolg van de concurrentie en andere uitzonderlijke
omstandigheden op de financiële markten, het klanttarief van de spaarmiddelen in het
afgelopen jaar veel hoger dan onder normale omstandigheden op grond van geld- en kapitaal
marktontwikkelingen verwacht zou mogen worden. Dit heeft een nadelige invloed op het
renteresultaat gehad.
De renterisicopositie wordt met behulp van afdektransacties bijgestuurd. De mate waarin
en het moment waarop wordt overgegaan tot afdekking, zijn onder andere afhankelijk van de
rentevisie en de verwachte balansontwikkeling.
Bij het beheer, de sturing en de limitering van het renterisico gebruikt de Rabobank Groep
drie indicatoren. Dit zijn de basispuntgevoeligheid (BPV), de Equity at Risk (EatR) en de Income
at Risk (latR). Deze indicatoren geven het potentiële verlies door renteveranderingen aan.
De BPV is het absolute verlies aan marktwaarde van het eigen vermogen bij een parallelle
stijging van de gehele rentecurve met 1 basispunt. De BPV is in 2009 niet hoger geweest dan
26 miljoen euro. De EatR geeft aan met welk percentage de marktwaarde van het eigen
vermogen zal dalen wanneer de rentecurve met 1%-punt (parallel) stijgt. De EatR is in het
54
Verslag 2009 Rabobank Groep