Risicomanagement
Bankieren is het bewust aangaan van verantwoorde risico's.
De Rabobank Groep voert een prudent risicobeleid waaruit een
bescheiden risicoprofiel voortvloeit. In 2006 is veel voortgang
geboekt met de verdere invoering van het nieuwe Basel ll-akkoord
dat voor de Rabobank Groep op 1 januari 2008 van kracht wordt.
Naast deze externe vermogenseisen zal voor risicobeheer en
kapitaalallocatie de interne vermogenseis, het zogeheten
economisch kapitaal, leidend worden.
Organisatie risicobeheer
Binnen de Rabobank Groep vindt het risicobeheer plaats
op diverse niveaus. De raad van bestuur stelt, onder toe
zicht van de raad van commissarissen en op advies van de
Balans en Risico Management Commissie Rabobank Groep
(BRMC-RG) en de Kredietbeleidscommissie Rabobank Groep
(KBC-RG), de te volgen risicostrategie, beleidsuitgangspunten
en limieten vast.
De raad van commissarissen evalueert regelmatig de risico's
die verbonden zijn aan de activiteiten en de portefeuille
van de Rabobank Groep. De Chief Financial Officer, tevens
lid van de raad van bestuur, is verantwoordelijk voor de
implementatie van het risicobeleid binnen de groep.
Risicobeheer binnen de Rabobank Groep vindt met name
plaats binnen de directoraten Group Risk Management en
Kredietrisicomanagement. Group Risk Management is
verantwoordelijk voor het beleid omtrent rente-, liquiditeits-,
markt-, valuta- en operationeel risico, evenals voor het
beleid omtrent de kredietrisico's op portefeuilleniveau.
Kredietrisicomanagement is verantwoordelijk voor het
acceptatiebeleid van kredietrisico's op postniveau. Binnen
de groepsonderdelen worden bovendien door onafhankelijke
risicocontrolafdelingen die risico's gemonitord die voor het
betreffende onderdeel relevant zijn.
Principes risicobeheer
Het beschermen van de financiële soliditeit van de Rabobank
Groep is de primaire doelstelling van risicomanagement.
Het risicomanagement is gebaseerd op de volgende principes
- Bescherming van de financiële soliditeit', de Rabobank
Groep beheerst risico's om de impact van potentiële
'adverse events'op zowel het kapitaal als het resultaat te
beperken. De'risk appetite'moet in verhouding staan tot
het aanwezige kapitaal. Om dit te kwantificeren is een
economisch kapitaal raamwerk ontwikkeld.
- Bescherming van de reputatie: voor het uitoefenen van
het bankiersvak is reputatie van wezenlijk belang, waar
mee prudent moet worden omgegaan.
68 Rabobank Groep jaarverslag 2006
- Risicotransparantie: het in kaart brengen van alle risico's is
van groot belang om goed inzicht te hebben in de posities
van de bank. Om de juiste commerciële afwegingen te
kunnen maken moeten de risico's zo zuiver mogelijk
worden meegewogen.
- Managementverantwoordelijkheid: de diverse bedrijfs
onderdelen van de Rabobank Groep zijn verantwoordelijk
voor zowel de resultaten als voor de risico's die voort
vloeien uit de bedrijfsactiviteiten. Risico en rendement
moeten in een evenwichtige verhouding tot elkaar staan,
uiteraard binnen de vastgestelde risicolimieten.
- Onafhankelijke risicocontrol: dit is het gestructureerde
proces van identificeren, meten, monitoren en rapporte
ren van risico's. De risicocontrolafdelingen opereren
onafhankelijk van de commerciële activiteiten om de
integriteit te waarborgen.
Aan de hand van de hiervoor genoemde principes is het
risicobeleid binnen de Rabobank Groep verankerd. Binnen
de Rabobank Groep is een uitgebreid stelsel van limieten
en controls geïmplementeerd om alle risico's te beheersen.
Interne en externe vermogenseisen
Basel ll-regelgeving
Het nieuwe kapitaalakkoord ('Basel II'), dat voor de Rabobank
Groep per 1 januari 2008 van kracht wordt, vormt een inte
graal raamwerk voor het toezicht op banken en bestaat uit
drie pijlers. In pijler 1 zijn minimumvermogenseisen gesteld
voor kredietrisico, marktrisico en operationeel risico. Deze
eisen gelden voor iedere bank. Binnen elke risicocategorie
kunnen banken kiezen uit een aantal benaderingen, varië
rend van eenvoudig tot geavanceerd. Daarnaast kunnen
regelgevers aanvullende vermogenseisen en kwalitatieve
eisen stellen voor andere risicocategorieën. Binnen pijler 2
stimuleert de regelgever banken om ze.lf hun kapitaaltoe
reikendheid te sturen. Het ontwikkelen van een economisch
kapitaal raamwerk is daarbij voor de Rabobank Groep een
belangrijk hulpmiddel om de benodigde financiële buffers
te berekenen. Hierbij is het van belang dat alle relevante
risico's, dus niet alleen de risico's die vallen onder pijler 1
adequaat worden gemeten en gemanaged. In het kader
van pijler 2 kijkt de Rabobank Groep onder meer aanvullend
naar het renterisico in het bankenboek en het bedrijfsrisico.
De toezichthouder beoordeelt dit interne kapitaaltoereikend-
heidproces en bediscussieert de uitkomsten daarvan.
Pijler 3 tot slot is gericht op marktdiscipline. Banken dienen
voldoende risico-informatie openbaar te maken om markt
werking te stimuleren.
De drie pijlers van Basel II
Minimale
vermogens
Toezicht
houders
Markt
discipline
Minimale
Kwalitatieve
Publicatie van
vermogenseis
beoordeling van
risicoprofiel en
voor kredietrisico,
risicomanagement,
risicomanagement
marktrisico en
risicomodellen en
technieken
operationeel risico
toepassing in de
organisatie
Het Basel ll-akkoord is in 2005 door de Europese Commissie
gebruikt als basis voor de opstelling van de Capital
Requirement Directive (CRD). Medio 2006 is de CRD door
het Europese parlement aanvaard. Door de Nederlandse
overheid is de CRD opgenomen in de nieuwe Wet op het
financieel toezicht, die vanaf 1 januari 2007 van kracht is.
Voor banken, die opteren voor de meer geavanceerde
methodes, waaronder de Rabobank Groep, is de nieuwe
op Basel II geënte regelgeving van toepassing vanaf
1 januari 2008.
Pijler 1externe vermogenseis
Binnen de eerste pijler mogen banken onder voorwaarden
hun interne modellen gebruiken ter bepaling van de
hoeveelheid kapitaal die zij moeten aanhouden. Binnen de
kaders van Basel II opteert de Rabobank Groep voor de
meest geavanceerde methodieken. Voor het kredietrisico
kiest de Rabobank voor de zogenaamde Advanced Internal
Ratings Based (AIRB)-benadering. Er is een groot aantal
Risicomanagement 69
