£1
FHS 1
V
Chileens varkensvlees is zeer
populair in Zuid-Korea. Dankzij
onze samenwerking met de
Rabobank hebben we uitstekende
relaties met Chileense exporteurs
en we zijn blij dat we die producten
via onze distributiekanalen kunnen
aanbieden."
Kredietrisico
62 Rabobank Groep jaarverslag 2004
voor de opstelling van de derde Richtlijn inzake Kapitaaltoereikendheid
(Capital Adequacy Directive/CAD3). Het zal leiden tot een verfijnder
systeem van risicogewichten en daarmee tot meer risicogevoelige kapi-
taalseisen. Bovendien moet niet alleen vermogen worden aangehouden
voor het kredietrisico en het marktrisico, zoals onder Basel I al het geval
is, maar ook voor het operationele risico. Banken mogen onder voor
waarden hun interne ratingmodellen gaan gebruiken ter bepaling van
de hoeveelheid kapitaal die zij moeten aanhouden. De Rabobank Groep
kiest voor deze optie. Zowel voor het kredietrisico als voor het operatio
nele risico heeft de bank geavanceerde interne modellen ontwikkeld,
volgens de richtlijnen van de toezichthouder. Het ziet ernaaruit dat in
Europese landen het toezicht langs de lijnen van de interne ratingbena
dering per 1 januari 2008 van start zal gaan.
Het relatief lage risicoprofiel van de Rabobank Groep wordt binnen de
Bazel II regelgeving gehonoreerd met duidelijk lagere kapitaalseisen en
daardoor een significant hogere solvabiliteit.
Economisch kapitaal
Naast de minimum vermogenseisen van de toezichthouder, hanteert
de Rabobank ook een interne vermogenseis, economisch kapitaal.
Economisch kapitaal wordt gedefinieerd als de hoeveelheid kapitaal
die de bank moet aanhouden om eventuele onverwachte verliezen
te kunnen opvangen zonder insolvabel te worden, binnen de periode
van één jaar met een door Rabobank gewenste betrouwbaarheids
graad. Omdat de Rabobank Groep de huidige hoogste rating (AAA) wil
behouden, wordt voor de betrouwbaarheidsgraad 99,99% gehanteerd.
De Rabobank Groep bepaalt de omvang van dit aan te houden eco
nomisch kapitaal aan de hand van de meest geavanceerde statistische
methoden. Om onverwachte verliezen op te vangen blijkt de Rabobank
Groep meer dan voldoende gekapitaliseerd. De Rabobank Groep legt
de lat zo hoog omdat ze er buitengewoon veel waarde aan hecht de
hoogste rating (AAA) te behouden. Deze rating impliceert immers dat
ratinginstituten de kans dat de bank failleert vrijwel uitgesloten achten.
Bij de berekening van het economisch kapitaal speelt ook de spreiding
van de risico's een belangrijke rol. Bij een betere spreiding is minder
economisch kapitaal nodig. De kans dat de onderscheiden verliezen zich
tegelijkertijd voordoen is dan immers geringer. Het totale economisch
kapitaal voor de Rabobank Groep is voor 2004 becijferd op EUR 13 miljard,
licht lager dan in 2003. Dit is ruim onder het aanwezige tier 1 -kapitaal
(kernvermogen) van EUR 22,6 miljard. De omvangrijke kapitaalbuffer
onderstreept des te meer de soliditeit van de Rabobank Groep.
Allocatie van economisch kapitaal
Het concept van economisch kapitaal stelt de bank in staat om de
verschillende risico's binnen de bank te kwantificeren en in kaart te
brengen en vervolgens te beheren. Het kredietrisico blijft de relatief
omvangrijkste risicocategorie. Een kwart van het economisch kapitaal
is bestemd voor het operationele risico en het bedrijfsrisico. Het rente
risico ontstaat door de verschillende looptijden van activa en passiva
in de balans en de mate waarin dit risico wordt afgedekt. Marktrisico
vloeit voort uit de handelsportefeuille-effecten en de aandelenpositie
van Interpolis. Het feitelijke assurantierisico van de verzekeraar wordt
Cha Sang-Hyup, voorzitter en chief executive officer Hannaeng, Korea, een van de leidende spelers in de vleesverwerkende industrie
Organisatiebesturing en risicomanagement 63
apart onderscheiden. Het kapitaal voor operationeel risico is vooralsnog
becijferd op basis van de standaardbenadering (opgeschaald tot AAA-
niveau) uit het Bazels akkoord. Het bedrijfsrisico omvat de effecten van
veranderde marktomstandigheden en weerspiegelt de spanning tussen
de grote marktdynamiek en de mate van flexibiliteit waarmee hierop
kan worden gereageerd.
Verdeling economisch kapitaal naar bedrijfsonderdelen
Retailbankbedrijf 50%
Wholesalebankbedrijf 27%
Naar bedrijfsonderdelen bezien is het retailbankbedrijf verantwoordelijk
voor de helft van het benodigde economisch kapitaal op groepsniveau.
Daarbij moet worden bedacht dat het renterisico van de groep centraal
wordt beheerd door de Treasury dat deel uitmaakt van het retailbank
bedrijf.
RAROC: 13%
Door de winst van een bepaalde activiteit te relateren aan het daarvoor
benodigde kapitaal resulteert de RAROC: risk adjusted return on capital.
De in 2004 gerealiseerde RAROC (na belastingen) van de Rabobank
Groep bedroeg 13%. Hiermee heeft de bank in belangrijke mate
voldaan aan een van haar kerndoelstellingen: het creëren van econo
mische waarde. Ook blijkt dat de behaalde RAROC voor het retailbedrijf
en die voor het wholesalebankbedrijf en het totaal van de deelnemingen
elkaar weinig ontlopen, wat duidt op een evenwichtige inzet van het
economisch kapitaal.
De Rabobank voert een prudent acceptatiebeleid, dat wordt geken
merkt door een zorgvuldige beoordeling van de klant en van zijn terug
betalingscapaciteit. De Rabobank gaat alleen over tot het verstrekken
van een krediet wanneer zij verwacht dat de klant volledig aan zijn
betalingsverplichtingen zal kunnen voldoen. De portefeuille van de
Rabobank is verdeeld over een groot aantal bedrijfstakken. Hierdoor is
sprake van een grote en evenwichtige spreiding van het risico waar
door de kwaliteit van de financieringsportefeuille niet sterk verslechtert
[verdeling economisch kapitaal naar risico
I
r Renterisico
B Bedrijfsrisico
r Operationeel risico
Ui Marktrisico
n^ssurantierisico
1 Landenrisico
