Financieel
34 Rabobank Groep jaarverslag 2004
Meer dan 100 jaar onbetwist marktleider in de
agrarische sector
De wortels van de Rabobank liggen in de Nederlandse agrarische sector
Met een marktaandeel van 84% is de bank hierin al meer dan 100 jaar
de onbetwiste marktleider. Ook is de Rabobank marktleider als financier
van de internationalisering van de Nederlandse food agribusiness.
Deze door haar afkomst bepaalde positie brengt met zich mee dat de
Rabobank de Nederlandse boeren en tuinders en het hele food agri-
complex daaromheen beschouwt als een belangrijke strategische
doelgroep, die recht heeft op een zeer toegespitste benadering.
Verdere clustering van food agri-expertise
Met het oog daarop heeft in 2004 een verdere clustering van de food
agri-expertise plaatsgevonden binnen Rabobank Nederland. Eerder
al werden de regie van de agrarische marktondersteuning van de
lokale Rabobanken en de marktbewerking van het food agricomplex
vanuit Rabobank Nederland Corporate Clients in één hand gebracht.
In het verslagjaar is daar nog aan toegevoegd de eenheid food agri-
research van Rabobank International. Door alle binnen de Rabobank
Groep beschikbare food agri-expertise te bundelen, is een optimaal
werkend kenniscentrum ontstaan, waarvan zowel de klanten van de
lokale Rabobanken als die van het wereldwijde netwerk van Rabobank
International kunnen profiteren.
Versterkte aandacht voor boer en tuinder
Om aan de toegespitste benadering van de Nederlandse boer en tuinder
verder invulling te geven, heeft de Rabobank het afgelopen jaar veel
energie gestoken in de ondersteuning van agrarische ondernemers bij
het vormen van een visie op de toekomstmogelijkheden van hun bedrijf.
Met inzet van een heel scala aan eigen mensen, van sectorspecialisten
en -onderzoekers tot en met leden van de raad van bestuur, heeft de
Rabobank in een groot aantal bijeenkomsten, vaak gevolgd door lande
lijke publiciteit, agrarische ondernemers gestimuleerd zich te oriënteren
op hun toekomst. De onderwerpen daarbij varieerden van agrarisch
ondernemerschap in een veranderend Europees perspectief, via voor
lichting over de mogelijkheden van de vernieuwde aardappeltermijn-
markt tot bedrijfsovername en bedrijfsbeëindiging. In het oog sprong
daarbij de in 2004 gepubliceerde, zowel landelijk als lokaal ingezette,
studie over de economisch voor Nederland en de Rabobank zeer
belangrijke melkveehouderij. In deze studie met als titel Tussen passie
en pressie concludeert de Rabobank dat vooral de factor arbeid een
knellend punt zal zijn in het overigens positieve perspectief voor de
melkveehouderij in Nederland.
De Rabobank heeft zich in 2004 ook ingezet voor een positieve beeld
vorming rond de agrarische sector. Daartoe werden landelijke initiatiever
ondersteund, zoals Vrienden van het Platteland en Kom in de Kas, maar
ook bedrijfsmatige vernieuwingsprojecten als Agro Co en het
Gesloten Kas Project. In het najaar van 2004 heeft de Rabobank - zowel
financieel als inhoudelijk - intensief meegewerkt aan het verrassend
goed bekeken tv-programma Nederland in Bedrijf, waarin de verworven
heden van de agrarische sector bij een groot publiek onder de aandacht
werden gebracht.
In goede en slechte tijden
De versterkte aandacht voor de agrarische sector werd mede ingegeven
door de slechte prijsvorming over de hele breedte van de land- en tuin
bouw. De Rabobank wil een bank van en voor de agrarische onderne
mers zijn in goede tijden, maar ook in slechte tijden. Als zich financiële
problemen voordoen, wordt samen met de klant voortdurend gezocht
naar de beste oplossingen. Vanwege haar uitzonderlijke positie als
agrarische kennisbank kan de Rabobank daarbij maatwerkoplossingen
bieden, die specifiek zijn toegesneden op de ondernemer en zijn bedrijf
Deze benadering oogst met name waardering in de context van de
daling van het aantal agrarische bedrijven. De daling bedroeg 2% in
2004, waarbij gemengde bedrijven en tuinbouwbedrijven de
negatieve uitschieters waren. De klanttevredenheid in de agrarische
sector is dan ook uitzonderlijk hoog. Meer dan driekwart van de
agrarische klanten is tevreden over de door de Rabobank aangeboden
dienstverlening. De klantloyaliteit is in deze economisch onzekere tijd
zelfs toegenomen tot 66%.
Kredietverlening steeg opnieuw
De kredietverlening aan de land- en tuinbouw is in het verslagjaar
opnieuw gegroeid. Opvallend was dat de vraag naar 'groene' financiering
voor duurzame investeringen verder is toegenomen. Het betrof vooral
investeringen in de zogenaamde Groen Label Kassen, windenergie en
agrarisch natuurbeheer. De vraag naar groenfinanciering voor de biolo-
gische sector bleef stabiel.
Nieuw vestigingenbeleid
De klantbehoeften zijn de afgelopen jaren sterk veranderd. Klanten stel
len persoonlijk contact en maatwerkadvies nog steeds op prijs, maar
maken voor de dagelijkse bankzaken grotendeels gebruik van de directe
kanalen, zoals internet, telefoon en automaat. Het aantal persoonlijke
contactmomenten is de afgelopen 25 jaar drastisch verminderd: van
260 miljoen in 1980 tot naar verwachting 10 miljoen in 2005. Met het
Kernactiviteiten 35
oog daarop heeft de Rabobank in 2004 een nieuw vestigingenbeleid
geformuleerd. De lokale Rabobanken zullen, naast een beperkter aantal
kantoren waar klanten terechtkunnen voor specialistisch advies en voor
meer gestandaardiseerde adviesproducten zoals hypotheken en levens
verzekeringen, in toenemende mate gaan beschikken over servicepun
ten voor eenvoudige geldhandelingen en standaardproducten.
Als gevolg van de verder toenemende populariteit van elektronische
bankcontacten zal het aantal kantoren de komende jaren verder afnemen.
Dit zal echter worden gecompenseerd door een stijging van het aantal
geldautomaten op openbare locaties, Rabobank GeldPunten in winkels
en het aantal plaatsen waar de Rabobank aanwezig is in ServiceWinkels.
Dat zijn multifunctionele loketten voor gemeentelijke diensten en
diensten op het gebied van financiën, post, wonen, werken en gezond
heidszorg. Het totale aantal contactpunten waaronder vestigingen,
ServiceWinkels en geldautomaten op openbare locaties nam toe met
165 tot 2.965. Dit aantal zal de komende jaren verder stijgen, naar ver
wachting met 10% tot circa 3.200. Op deze manier blijft de Rabobank
ook in de toekomst de 'dichtbijbank'.
Contactmomenten Rabobank
in miljoenen
Klanttevredenheid blijft op hoog niveau
In een onderzoek naar de klanttevredenheid kregen de de lokale
Rabobanken van particuliere klanten wederom het mooie rapport
cijfer van 7,7 (7,7). Met name de betrouwbaarheid, de kennis en het
persoonlijke advies werden door de klant gewaardeerd. De zakelijke
klanten waardeerden de dienstverlening het afgelopen jaar met een
rapportcijfer van 7,5 (7,4). Deze cijfers zijn niet onverdienstelijk tegen
de achtergrond van geluiden in de samenleving als zou de dienstver
lening van banken steeds verder verschralen. Met betrekking tot de
lokale Rabobanken is dit zeker niet het geval. Klanten van de Rabobank
kunnen pinnen binnen een straal van gemiddeld 1,5 kilometer. Voor
basisdiensten kunnen klanten terecht binnen een straal van gemiddeld
3 kilometer en voor meer complexe financiële diensten binnen een
straal van gemiddeld 10 kilometer. Daarnaast voorziet de Rabobank
structureel in een aantal diensten die haar klanten in staat stellen om zo
lang en zo goed mogelijk, zelfstandig aan het betalingsverkeer deel te
blijven nemen.
Dichtbij ook via de directe kanalen
De Rabobank wil niet alleen fysiek dichtbij zijn, maar ook via de directe
distributiekanalen van de virtuele Rabobank. De gebruikers daarvan
blijken die virtuele bereikbaarheid zeer te waarderen. Het Nederlandse
publiek verkoos www.rabobank.nl in december 2004 tot de financiële
website van het jaar. Met maandelijks bijna twee miljoen unieke bezoe
kers is de Rabobanksite veruit de meest bezochte financiële internetsite
van Nederland.
Stijging van het resultaat
Het binnenlands retailbankbedrijf realiseerde in 2004 een bedrijfsresul
taat voor belastingen van EUR 1.524 (1.479) miljoen. Dit is een stijging
met 3%. De baten stegen met 4% tot EUR 5.398 (5.173). De batenstijging
blijft daarmee achter in vergelijking met voorgaande jaren en in vergelij
king met de groei van de kredietverlening. De belangrijkste verklaring
hiervoor is een duidelijk krappere rentemarge. Als gevolg van de lage
kapitaalmarktrente hebben klanten de afgelopen jaren veel hypotheken
vervroegd afgelost of opnieuw gefinancierd tegen een lagere rente. Op
korte termijn betekent dit extra baten maar op langere termijn vertaalt
dit zich in lagere rentebaten. De stijging van de rentewinst bleef mede
hierdoor beperkt tot 3% tot EUR 4.309 (4.193) miljoen. De provisies
stegen met 9% tot EUR 1.022 (935) miljoen door hogere effecten- en
assurantieprovisies en provisies uit hoofde van het betalingsverkeer.
De bedrijfslasten namen met EUR 95 miljoen toe tot EUR 3.575 (3.480)
miljoen. Dit is een stijging van 3%. De personeelskosten daalden met 1%
tot EUR 1.666 (1.680) miljoen. De loonsverhogingen en een eenmalige
uitkering konden meer dan volledig worden gecompenseerd door een
daling van het aantal fte's met 904. De andere bedrijfslasten stegen met
6% tot EUR 1.909 (1.800) miljoen. Deze stijging wordt grotendeels
veroorzaakt door investeringen in een nieuw marketingsysteem.
De efficiencyratio bedroeg in het verslagjaar 66,2% (67,3%). Hiermee vol
doet het binnenlands bankbedrijf aan de meerjarige doelstelling.
