ZAKELIJKE MARKT
De Rabobank is een all-round financiële
dienstverlener met een eigentijds, compleet en kwalitatief
hoogwaardig produktenpakket. Voor zowel de kleine, de middel
grote als ook de grote, internationaal opererende bedrijven
heeft zij een op de specifieke behoeften toegesneden pakket.
Dat dit ook in de markt weerklank vindt is in
het verslagjaar wederom gebleken. De za
kelijke kredietportefeuille is met 9,6 (7,4)%
toegenomen. Het door de Rabobank in 1990
geïntroduceerde systeem van transactie
gebonden tarieven voor zakelijke betaaldien
sten is inmiddels de marktstandaard gewor
den en bij vrijwel alle relaties ingevoerd.
Steeds meer bedrijven maken intensief
gebruik van de geld- en kapitaalmarktpro-
dukten van de Rabobank. Vooral door grote
ondernemingen worden traditionele kre
dietvormen meer en meer aangevuld met
of vervangen door corporate finance-pro-
dukten. Maatwerk en kwaliteit staan daarbij
voorop.
Kredietverlening
De aan de zakelijke sector verstrekte nieu
we leningen kwamen met f 27,7 (24,5) mil
jard duidelijk hoger uit dan vorig jaar.
Na aftrek van de aflossingen resulteerde dit
in een toename van het zakelijke leningen
bestand met 9,7 11,5)% tot f 82,9 (75,6)
miljard. De kredietverlening in rekening
courant steeg met 9,5 (2,7)% tot f 16,2
(14,8) miljard. Per saldo mondde dit uit in
een groei van de zakelijke kredietportefeuil
le met 9,6 (7,4)% tot f 99,1 (90,4) miljard.
De agrarische kredietvraag in het binnen
land werd evenals vorig jaar beïnvloed door
tegenvallende opbrengstprijzen in enkele
belangrijke sectoren. Daardoor nam de
financieringsvraag voor investeringen af.
Anderzijds leidde de ongunstige liquiditeits
ontwikkeling tot een toenemende behoefte
aan extra bedrijfskapitaal.
Ondanks de huidige moeilijke situatie in
diverse agrarische sectoren blijft de Rabo
bank vertrouwen houden in de kwaliteit en
het ondernemerschap van het Nederlandse
agrarische bedrijfsleven. Het beleid is er
dan ook op gericht de leden zo goed moge
lijk door de huidige periode van lage prijzen
heen te helpen.
Milieu-investeringen en automatisering zul
len leiden tot een verdere schaalvergroting.
Het aantal agrarische bedrijven zal daar
door versneld afnemen, waarbij vooral
bedrijven met een onvoldoende rendement
en/of een zwakke financieringsstructuur
zullen verdwijnen.
Het bedrag aan verstrekte leningen aan de
agrarische sector kwam uit op f 8,7 (9,9)
miljard. Het totaal uitstaande kredietbe
stand in deze sector groeide met 9,5 (5,7)%
tot f 38,1 (34,8) miljard, waarbij een aan
zienlijk deel van de toename voor rekening
kwam van het internationale food- en agri-
businessbedrijf van Rabobank Nederland.
Ook de kredietverlening aan de sectoren
handel, industrie en dienstverlening groei
de ondanks het minder gunstige economi
sche tij opnieuw fors. De aan deze sectoren
verstrekte leningen bedroegen f 19,0 (14,6)
miljard. Rekening houdend met de aflossin
gen en een fors hogere kredietverlening in
rekening-courant mondde dit uit in een
groei van het kredietbestand met 9,7 (8,0)
tot f 61,0 (55,6) miljard. Op de door de
plaatselijke banken bediende markt van het
midden- en kleinbedrijf steeg de kredietver
lening wederom het sterkst bij de dienst
verlenende bedrijven. De ontwikkelingen in
de industrie zijn daarentegen minder gun
stig. Veel bedrijven worden geconfronteerd
met onderbezetting en onder druk staande
prijzen.
Het kredietbestand van dochter Nedship
Bank is in het verslagjaar met ruim 50%
gegroeid tot f 3,5 (2,3) miljard. Naast een
aanzienlijke eigen produktie aan nieuwe
financieringen was dit het gevolg van de
Hing en de "aflagen! kredietverle"
26
Ontwikkeling zakelijke kredietverlening Rabobankorganisatie
(bedragen in f miljard) 1993 1992 1991
Totaal verstrekkingen 27,7 24,5 21,2
-/- Aflossingen 21,1 17,7 13,2
Mutatie leningenbestand 6,6 6,8 8,0
Mutatie kortlopende financieringen en
rekening-courant 2,1 0,6 0,8
Mutatie zakelijke kredietverlening 8,7 6,2 8,8
Kredietbestand per ultimo 99,1 90,4 84,2
overname van een leningenportefeuille van
de Noorse scheepshypotheekbank Norges
Hypotekinstitutt. Met het oog op de bedie
ning van de voor de scheepvaart belangrij
ke Scandinavische markt werd daarnaast
Nedship Norge AS opgericht.
De kredietverlening van De Lage Landen,
de dochter voor leasing- en factoringproduk-
ten, daalde licht tot f 4,2 (4,3) miljard. Van
invloed daarop was dat in het verslagjaar
het derde en laatste deel van de consump-
tief-kredietportefeuille is overgedragen aan
de Rabo Financieringsmaatschappij. Het
kredietbestand uit hoofde van leasing en
factoring nam verder toe, met name in het
buitenland.
Toevertrouwde middelen
De groei van de zakelijke toevertrouwde
middelen was in 1993 bescheiden. Dit hield
deels verband met de kwakkelende econo
mie, maar was daarnaast vooral het gevolg
van de tegenvallende liquiditeitsontwikke
ling in de agrarische sector. Het bedrag aan
zakelijke toevertrouwde middelen kwam
uit op f 45,9 (43,8) miljard. Opvallend was
de sterke stijging van het aandeel van de
tegoeden in rekening-courant. De relatief
gunstige rentevergoeding ('rekening cou
lant') in combinatie met de transactiege
bonden tarieven spreekt de relaties steeds
meer aan. Eind 1993 bedroeg het totale
zakelijke rekening-couranttegoed f 18,7
(14,6) miljard.
Betalingsverkeer
Nu de Transactiegebonden Tarifering in het
zakelijke marktsegment gemeengoed is
geworden, was het vizier in het verslagjaar
vooral gericht op het verder stimuleren van
een efficiënt gebruik van betaaldiensten.
Ondanks de al enige jaren in gang zijnde
verschuiving van papieren betaalvormen
- zoals overschrijvingsformulieren, accept
giro's en cheques - naar elektronische aan
levering van betaaltransacties, werd in 1992
nog ongeveer de helft van de transacties
handmatig verwerkt. In 1993 is dit duidelijk
omgeslagen ten gunste van elektronische
betaalvormen en liep het grootste deel van
de transacties via diskettes, tapes of data
lijnen. Het aantal zakelijke relaties dat ge
bruik maakt van Rabobank Telebankieren
groeide van 11.000 naar bijna 23.000. Ook
het aantal grote bedrijfsrelaties van Rabo-
Ontwikkeling kredietbestand naar marktsegmenten en bedrijfsonderdelen
(bedragen in f miljard) agrarische bedrijven handel, industrie en totaal
dienstverlening
1993 1992 1993 1992 1993 1992
Plaatselijke Rabobanken 26,4 25,4 33,9 31,8 60,3 57,2
Rabohypotheekbank 2,3 2,4 0,7 0,8 3,0 3,2
Rabobank Nederland 9,4 7,0 26,4 23,0 35,8 30,0
Totaal 38/1 34,8 61,0 55,6 99,1 90,4
Inclusief concerndochters
27