ontwikkelingsmogelijkheden van een
onderneming blijken echter maar zeer
ten dele uit balansen. Daarom werd in
de daarop volgende fase behalve naar
de balans ook steeds meer naar de
resultatenrekening en naar de winst
verwachting gekeken
Een onderneming met een zwakke
financiële structuur, maar met
uitstekende financiële resultaten, kwam
eerder voor een financiering in
aanmerking dan in het verleden.
Aldus kwam de nadruk meer te liggen
op de prestaties in de markt en werden
de financiering en de groei
mogelijkheden van het bedrijf meer
dan voorheen met elkaar in verband
gebracht.
Intussen neemt het tempo waarin
maatschappelijke en technologische
veranderingen zich voltrekken snel toe.
De toekomstige winstgevendheid van
de ondernemersactiviteiten wordt
steeds meer bepaald door de kwaliteit
van de ondernemingsleiding en de door
haar opgestelde plannen. In de derde
fase, waarin we ons nu bevinden,
worden deze factoren bij de krediet
verlening dan ook steeds belangrijker.
In plaats van vooral te letten op
financiële gegevens en zekerheden,
wordt in toenemende mate getracht
door de cijfers heen te kijken. Kennis en
kunde, tot uitdrukking komend in
vakmanschap en ondernemerschap,
spelen daarom een steeds grotere rol
bij de beoordeling van financierings-
aanvragen. Deze ontwikkeling zal zich
ongetwijfeld voortzetten. Dit betekent
onder meer dat er rekening mee moet
worden gehouden dat traditionele
zekerheden bij de financiering steeds
minder houvast zullen bieden.
Ook het aantal financieringsvormen
werd in de loop der tijd uitgebreid om
gelijke tred te blijven houden met de
groeiende behoeften van de
ondernemers. Zo kwam er in ons
produktenpakket meer variatie in
looptijden en aflossingsvoorwaarden,
terwijl factoring en leasing in korte tijd
veel gevraagde diensten werden.
Ondanks deze innovaties is de lening
met variabele rente en onbeperkte
aflossingsmogelijkheden steeds een
belangrijke rol blijven spelen. Niet voor
niets wordt deze lening beschouwd als
ons coöperatief kernprodukt.
Groei van de dienstverlening
De expansie ging vanzelfsprekend veel
verder. Om goed in te kunnen spelen op
de groeiende internationalisatie van
onze leden-bedrijven werd ook een
eigen buitenlandbedrijf ontwikkeld met
bijbehorende produkten en diensten
(zoals im- en exportfinanciering,
kredietverzekering en documentaire
kredieten). En toen het nodig bleek om
voor een goede cliëntenbediening in
bepaalde landen over eigen kantoren te
beschikken werd ook hiertoe
overgegaan. De Rabobank is inmiddels
reeds in 10 landen gevestigd.
Intussen nam mede onder invloed van
de snel toenemende technologische
vernieuwing in het bedrijfsleven de
behoefte aan risicodragend kapitaal
meer en meer toe. Tegelijkertijd werden
kleine (startende) ondernemers
geconfronteerd met een afnemende
bereidheid bij familieleden om hen te
financieren. Deze ontwikkelingen
hebben de Rabobank gestimuleerd ook
op dit terrein nieuwe diensten te
ontwikkelen. Een voorbeeld daarvan is
de oprichting van een eigen
Garantiefonds. Op basis van dit fonds
kunnen startende en doorstartende
ondernemers met veelbelovende
plannen maar met een tekort aan eigen
vermogen in aanmerking komen voor
een achtergestelde lening van hun
plaatselijke Rabobank. Deze faciliteit is
vooral beschikbaar voor de financiering
van typisch kleinschalige bedrijvigheid
(de achtergestelde lening heeft in
principe een maximum van
f 100.000,-). Voor grotere
investeringen heeft de Rabobank
enkele participatiemaatschappijen
opgericht of neemt hierin samen met
andere instellingen deel. Nog onlangs
werd bijvoorbeeld het belang in
Ondernemend Vermogen Nederland tot
100% uitgebreid om op deze wijze ook
de wat grotere bedrijven beter te
kunnen voorzien van risicokapitaal.
In het kader van de vernieuwing in het
bedrijfsleven zal in bepaalde bedrijven
en bedrijfstakken vooral ook de bio
technologie van grote invloed worden.
Zeker de agrarische sector zal hiervan
ingrijpende gevolgen gaan
ondervinden. Het is vanzelfsprekend
dat deze ontwikkeling bij de Rabobank
nauwgezet wordt gevolgd en dat wij
ook in de introductiefase van deze
36
nieuwe technologie een stimulerende
rol willen spelen. Daartoe is intussen
een aparte participatiemaatschappij
opgericht: het Rabobank Biotech
Venture Fund. Met dit fonds wordt
risicodragend deelgenomen in
projecten waarvan de verwachting is
gerechtvaardigd dat zij de vooruitgang
van het agrarische dan wel overige
bedrijfsleven ten goede komen.
Natuurlijk is de behoefte aan risico
dragend vermogen bij onze uitgebreide
groep bedrijfsrelaties groter dan het
aanbod dat de Rabobank hier
tegenover kan stellen. Daarom zijn er
naast de genoemde activiteiten recent
ook initiatieven genomen om bij derden
risicokapitaal te verwerven.
Bedrijven die te groot zijn (geworden)
om via een participatiemaatschappij
aan risicokapitaal te komen, kunnen
door de bank worden geholpen via de
verzorging van emissies. In het
verleden zijn reeds diverse bedrijven
(mede) door Rabobank Nederland op
de beurs geïntroduceerd
Daarnaast zijn er ook verschillende
mogelijkheden om bedrijven aan niet-
risicodragende middelen te helpen,
bijvoorbeeld in de vorm van obligatie
leningen en zogenaamd 'commercial
paper'. Het brede terrein van dit soort
complexere financieringen alsmede de
bijbehorende financiële advisering en
bemiddeling vragen om een steeds
verdergaande specialisatie en
professionalisering van de bank.
Daarom is Rabobank Nederland recent
overgegaan tot de vorming van het
nieuwe Directoraat Merchant Banking
waarin de vereiste specialismen en
diensten zijn samengebracht.
De Rabobank bestrijkt intussen het hele
terrein van de financiële dienst
verlening aan het bedrijfsleven
Daartoe behoort vanzelfsprekend ook
de dienstverlening in de sfeer van het
nationale en internationale betalings
verkeer, creditgelden, deposito's,
vermogensbeheer en beleggingen.
Ook bij deze produkten en diensten
geldt dat onze bank zo goed mogelijk
tracht in te spelen op behoeften en
wensen van ondernemers. Regel
matig is er in dit verband dan ook
sprake van produktvernieuwing.
Een goed voorbeeld daarvan zijn de
zogenaamde Quick Cheque-produkten
waardoor bedrijven sneller kunnen
beschikken over betalingen van
buitenlandse afnemers.
Exporteren gaat hierdoor gepaard met
minder risico's (debiteurenbewaking)
en lagere kosten (rentevoordeel).
Van nog recenter datum zijn de nieuwe
mogelijkheden die ontstaan door de
ingrijpende ontwikkelingen in de
informatica en de telecommunicatie.
De eerste voordelen hiervan worden
intussen aan de ondernemers ter
beschikking gesteld. Zij worden sneller
en meer gedetailleerd geïnformeerd.
Belangrijke kostenbesparingen, een
beter liquiditeitsbeheer en een betere
debiteurenbewaking kunnen hierdoor
worden bereikt. Het electronisch
bankieren doet zijn intrede. In het
betalingsverkeer heeft dat reeds geleid
tot een grootschalige toepassing van
electronische vormen van betalen
(zoals betaal- en incasso-diskettes).
Ook electronische rekeninginformatie
over saldi en transacties is inmiddels
voor Rabobankcliënten beschikbaar.
Op basis van zorgvuldige kosten/baten
analyses zijn allerlei nieuwe
toepassingsmogelijkheden in
voorbereiding. Voorbeelden daarvan
zijn rechtstreekse koppeling van de
computer van het bedrijf met die van
de bank, het via de computer opgeven
van betaalopdrachten, actueel inzicht
in de stand van de rekening, het
koppelen van de debiteuren- en
crediteurenadministratie met de
bancaire informatie, informatie over
koersen, termijnaffaires en garanties.
Omvang Rabobank
Om de beschreven bancaire functies
blijvend op een efficiënte en moderne
wijze te kunnen uitoefenen moet de
Rabobank zich breed opstellen om zo in
voldoende mate te beschikken over de
hiervoor benodigde middelen.
Dit betekent onder meer dat een
omvangrijke en sterke positie in de
massamarkt van particuliere bank
diensten absoluut noodzakelijk is.
Met andere woorden: om een goede
dienstverlening in de bedrijvenmarkt te
kunnen bieden moet de Rabobank ook
in de particuliere markt goed
functioneren.
Gezien de ontwikkelingen op de
particuliere spaarmarkt (fiscale
