Internationale dienstverlening
In het verslagjaar is verder gebouwd aan onze
dienstverlening ten behoeve van de internationale
activiteiten van onze binnenlandse cliënten, de
primaire doelstelling van ons buitenlandbedrijf.
Cliënten worden bediend zowel in Nederland als
vanuit onze buitenlandse kantoren en
vertegenwoordigingen en de kantoren van de
ADCA-BANK in de Duitse Bondsrepubliek.
De verbreiding van kennis op het gebied van
internationale bankdiensten heeft in ons bedrijf
gedurende de afgelopen jaren een belangrijke
plaats ingenomen. Als gevolg van deze
inspanningen kon het buitenlandse betalings
verkeer via onze organisatie in de afgelopen vijf
jaren worden verdubbeld. Door nauwe aansluiting
te zoeken bij de problematiek van de im- en
exporteurs streven wij naar een verdere
verbetering van onze internationale dienst
verlening. Nieuwe produkten en onze buitenlandse
vestigingen spelen daarbij een betekenisvolle rol.
Verzekeringen
In het verslagjaar heeft met nagenoeg alle
coöperatieve verzekeraars intensief overleg
plaatsgevonden teneinde te komen tot versterking
van de gemeenschappelijke positie in het
voortbrengings- en distributieproces van
verzekeringsprodukten. Te verwachten
veranderingen ten aanzien van het structuurbeleid
voor het bank- en verzekeringswezen en de fiscale
behandeling van oudedagsvoorzieningen spelen
daarbij mede een rol.
Niettegenstaande de scherpe concurrentie op de
verzekeringsmarkt toonden de provisie-inkomsten
uit hoofde van onze assurantie-bemiddeling een
alleszins bevredigende groei. Het stijgings
percentage van de afgelopen jaren kon worden
bestendigd en beliep ruim 8%.
Reizen
De koopkrachtverbetering van veel particulieren
en het toegenomen consumentenvertrouwen
leidden in het verslagjaar tot een bijzonder sterke
groei in het aantal via onze plaatselijke banken
geboekte vakanties. Zowel omzet als provisie
inkomsten toonden een stijging van 1 6%.
Vooral de groei van vliegreizen en autovakanties
was fors. Het aantal pakketreizen steeg
aanzienlijk. In totaal hebben 807.000 (697.000)
personen gebruik gemaakt van onze dienst
verlening op het vlak van reisbemiddeling.
De forse omzetgroei en kostenreducties hadden
een positieve invloed op de rentabiliteit van onze
activiteiten op het terrein van de reisbemiddeling.
Vastgoedactiviteiten
Begunstigd door de zich voortzettende opleving in
de markt voor onroerend goed konden de
1 9 Rabomakelaardijen hun positie in 1 987 verder
uitbouwen. Ondanks het opheffen van een tweetal
kantoren steeg het aantal bemiddelingen tot meer
dan 2.900 (2.650). Ongeveer 60% van de daaruit
voortvloeiende financieringen werd verricht via
onze organisatie. Daarnaast werden ruim 6.000
(5.850) taxaties verricht.
Vastgoed Rabo Nederland BV noteerde opnieuw
een toeneming van de aangegane verplichtingen
met betrekking tot projectfinanciering.
Onze vastgoed-dochter was betrokken bij in totaal
36 projecten, omvattend 2.020 woningen en
1 5.1 00 m2 bedrijfsvloeroppervlakte.
26
Mensen, middelen en deelnemingen
Personeel
Het aantal personeelsleden nam toe met 679
(1.425) personen, waardoor het totaal ultimo
1 987 32.646 (31.967) bedroeg. Hierin zijn 620
(600) personeelsleden begrepen die werkzaam
zijn op onze buitenlandse kantoren en bij de
ADCA-BANK AG. De personeelsomvang van de
Rabobankorganisatie nam - gemeten in volledige
arbeidsplaatsen - gedurende de verslagperiode
toe met 578 (1.161) mensjaren of 1,9 (4,0)% tot
30.397 (29.829) mensjaren. Na enige jaren met
een sterke uitbreiding van het personeelsbestand
bracht 1 987 een duidelijk verminderde groei van
het aantal arbeidsplaatsen, met name bij de
plaatselijke banken. In de eerste helft van het
verslagjaar was de ontwikkeling vrijwel stabiel,
waarna in de tweede helft een toeneming met
ruim 400 mensjaren optrad. Deze stijging was
voor de helft toe te schrijven aan het aanstellen
van medewerkers met een leer-arbeids-
overeenkomst, zulks als uitvloeisel van de CAO.
De extra groei in 1 985 en met name in 1 986 is
toe te schrijven aan een inhaalslag ter
compensatie van de gevolgen van de arbeidsduur
verkorting en de toegenomen opleidings
inspanningen. In alle beschouwde jaren steeg het
activiteitenniveau. Ofschoon het beleid zoveel
mogelijk gericht bleef op het bevorderen van
werken in deeltijd, kwam in 1 987 aan de
groeiende belangstelling hiervoor een einde.
Het segment van de externe arbeidsmarkt waaruit
de Rabobankorganisatie vooral werft - de school
verlaters met HAVO- en/of MEAO-diploma -
wordt namelijk krapper. Het gevolg hiervan is dat
het voor deze categorie minder moeilijk wordt een
volledige baan te verwerven, waardoor de
bereidheid om in deeltijd te werken afneemt. Ook
de bedrijfsvoering stelt beperkingen aan een
verdere groei van het deeltijdpercentage.
Het deeltijdpercentage in onze organisatie steeg
overigens in 5 jaar tijd van 8% tot bijna 20% van
het totale aantal medewerkers. In 1 987 voltrok
zich een verdere stijging van het verloop. Ook de
interne doorstroming nam toe. Van alle in dienst
getreden personen bij plaatselijke banken,
1983 1984 1985 1986 1987
Ontwikkeling personeelsbezetting Rabobankorganisatie
x 1000
aantal personeelsleden
aantal volledige arbeidsplaatsen
Rabobank Nederland en gelieerde instellingen
was, mede dank zij de regionale vacaturebanken,
ongeveer een derde afkomstig uit de eigen
organisatie.
Arbeidsvoorwaarden
Op grond van de huidige CAO zijn op 1 april 1 987
en 1 januari 1 988 de feitelijk betaalde salarissen
met respectievelijk 0,5% en 0,75% verhoogd en
heeft een eenmalige uitkering plaatsgevonden van
0,75% per 31 maart 1 987. In het kader van het
jeugdwerkgelegenheidsplan werden in het
verslagjaar binnen de Rabobankorganisatie 224
jeugdigen op een leer-arbeidsovereenkomst
aangesteld. Uit evaluatie van het jeugdwerkplan
blijkt dat ongeveer 85% van deze jeugdigen een
arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd krijgt
aangeboden. Als uitvloeisel van de CAO is ook een
bijdrage geleverd aan de projecten 'PION' en
'Nieuw Elan'. Hiermede wordt beoogd langdurig
werkloze academici via omscholing een plaats in
het bedrijfsleven te geven.
Onderzoek naar toepassing van arbeidsduur-
27