Middelen
De aanwas van de aan onze organisatie
toevertrouwde middelen was in 1 987 aanzienlijk
lager dan verwacht. Deze teleurstellende gang van
zaken moet geheel worden toegeschreven aan de
ontwikkeling van de spaarmiddelen. De korte
middelen zetten hun gestage stijging voort. Op de
professionele markten opgenomen middelen
toonden een belangrijke groei.
Spaarmiddelen
De toeneming van de spaarmiddelen was in het
verslagjaar minder dan half zo groot als in 1 986
en kwam uit op f 1.323 (2.997) miljoen. Zij bleef
daarmee belangrijk onder het bedrag van de
rentebijschrijving.
Herhaaldelijk is door onze organisatie gewezen op
de structureel ongunstige ontwikkeling van de
markt voor bankbesparingen, met name door de
invloed van de fiscale regelgeving op het
spaargedrag van het publiek. Ook in het
verslagjaar heeft onze organisatie, onder meer
naar aanleiding van de Notitie Spaarstromen en de
zogenaamde Brede Herwaardering van het
Ministerie van Financiën, nadrukkelijk haar visie
kenbaar gemaakt. Hoofdlijn van dit betoog was en
is dat bij het aanbieden van gelijksoortige
produkten op dezelfde markten door
uiteenlopende financiële instellingen, banken en
institutionele beleggers, de concurrentie
voorwaarden voor hen gelijk dienen te zijn.
De medio 1 987 bekend gemaakte verruiming van
de rentevrijstelling voor de inkomstenbelasting
zou tot op zekere hoogte positief moeten kunnen
uitwerken op de bankbesparingen.
De tegelijkertijd aangekondigde plicht voor de
banken om gegevens aan de fiscus te verstrekken
over door cliënten ontvangen rente, domineerde
echter het beeld. Als gevolg daarvan kwam een
omvangrijke afvloeiing van particuliere middelen
op gang doordat het publiek, in aanmerkelijk
hogere mate dan tot op dat moment het geval
was, gelden in de chartale sfeer dan wel bij
buitenlandse banken is gaan aanhouden.
De tegenvaller in de spaarsfeer beliep voor de
collectiviteit van de banken vele miljarden
guldens. Op grond van de actuele
omstandigheden - stijgende inkomens bij
particulieren, aantrekkelijke reële vergoeding,
minder belangstelling voor effecten - mocht
immers op een duidelijk herstel van de
spaaraanwas worden gerekend. De aangegeven
ontwikkelingen hebben ook voor onze organisatie
een flinke aderlating betekend, ondanks het feit
dat ons aandeel in de spaarmarkt stabiel bleef. Tal
van cliënten namen gelden op, waardoor onze
meest traditionele middelencategorie - en
voedingsbron voor een belangrijk deel van de
kredietverlening van onze coöperatieve
organisatie - zich teleurstellend ontwikkelde.
Betaalrekeningen
De groei van de saldi op betaalrekeningen bevond
zich opnieuw op een hoog niveau. De stijging
beliep f 583 (748) miljoen, waarmee ultimo 1 987
een stand van f 8,4 (7,8) miljard werd bereikt.
Aanvankelijk lag de toeneming van de tegoeden
op betaalrekeningen op een nog wat hoger niveau
dan in de overeenkomstige periode van 1 986.
Ondanks een intensieve markt
bewerking, waarin persoonlijke
advisering een grote rol blijft spelen,
was sprake van een teleurstellende
ontwikkeling van de spaarmiddelen.
Voor een belangrijk deel wordt die
gang van zaken toegeschreven aan in
het verslagjaar door het Ministerie
van Financiën aangekondigde
maatregelen op het gebied van rente
en fiscus.
21
