v^Ml li
&v ïÉtll Xt
:?=kïP JÉSfeu^i. f,
- sr^M WmbSs ~Jl
Contant geld gaat thans zowel van
hand tot hand als van machine tot
mens. De functie van het bank
kantoor zal door de voortschrijdende
technologisering gaan veranderen.
Raiffeisenbank. Daarbij kwam dat in
ieder dorp één of meer kantoren van
deze banken te vinden waren.
Mede hierdoor is verklaarbaar dat nu
ongeveer één op de drie - in totaal een
kleine 3,5 miljoen - betaalrekeningen
bij Rabobanken wordt aangehouden.
Daarnaast nemen circa 500.000
zakelijke rekeninghouders via de
Rabobank deel aan het betalings
verkeer. Op deze 4 miljoen rekeningen
vonden het afgelopen jaar - inclusief
het kasverkeer - bijna 650 miljoen
mutaties plaats.
Cliëntenbehoefte bepalend
voor nieuwe produkten
Het gebruik van giraal betalen zal zeker
nog verder toenemen, maar ook in
andere opzichten is het bancaire
betalingsverkeer - zowel in de
particuliere als in de bedrijven-
sector - volop in beweging.
Nieuwe produkten en nieuwe
verwerkingsprocessen, vooral
ingegeven door de voortschrijdende
technologische mogelijkheden, dienen
zich aan. De Rabobank zal zich in het
licht van haar coöperatieve doelstelling
vooral richten op produkten die
inspelen op de wensen en behoeften
van leden en cliënten. Zeker bij de
bedrijfsrelaties die de afgelopen jaren
op grote schaal hun administratie
hebben geautomatiseerd, bestaat nu al
een duidelijke vraag naar bancaire
produkten die op deze
automatiseringstendens aansluiten.
Veelal gaat het daarbij om produkten
die zowel bij de cliënt als bij de bank
een doelmatige bedrijfsvoering
bevorderen.
De technologie maakt het ook mogelijk
om in de massamarkt van het
particuliere betalingsverkeer te komen
tot een gedifferentieerde bediening van
cliëntgroepen. Niet iedereen heeft
behoefte aan het complete
betaalpakket zoals dat tot nu toe wordt
aangeboden. Maatwerk kan nu verder
worden toegespitst.
De technologie biedt mogelijkheden tot
ondersteuning van de persoonlijke
wijze van bankieren die de Rabobank
voorstaat. Door automatisering van
verwerkingsprocessen en zelfbediening
voor routinehandelingen komt extra tijd
vrij voor vertrouwde en deskundige
advisering in situaties waarin de cliënt
daaraan behoefte heeft.
Een zware belasting vormen de hoge
kosten van het sterk onrendabele
particuliere betalingsverkeer. Bij het
streven om het betalingsverkeer
kostendekkend te maken neemt de
Rabobank intussen zelf het voortouw
door interne efficiency-maatregelen.
Een coöperatieve organisatie is immers
ten opzichte van haar leden en cliënten
verplicht om in haar bedrijfsvoering
altijd kostenbewust te opereren.
Ook versobering van de elementaire
faciliteiten is een aanvaardbare weg om
de kosten te verlagen, mits voldaan
blijft worden aan de feitelijke
behoeften van de cliënt. Een meer
directe toerekening van kosten - nu
worden de verliezen op het
betalingsverkeer door andere
produkten 'gesubsidieerd' - levert niet
alleen een bijdrage aan de rentabiliteit
van het betalingsverkeer, maar kan ook
worden gebruikt als sturingsinstrument
om het gebruik van de meest efficiënte
betaalvormen te stimuleren.
Voor de Rabobank heeft het streven
naar een kostendekkend betalings
verkeer niet in de eerste plaats tot doel
het bedrijfsresultaat van de organisatie
te vergroten. Kostenbeheersing is
38
VOER UUI
BANKPAS
IN AUB
g TOETS UU
PIN-CODE
nodig om het betalingsverkeer als
maatschappelijke nutsfunctie zoveel
mogelijk voor iedereen bereikbaar te
houden. Bovendien kunnen andere
produkten voor de cliënt een
aantrekkelijker prijskaartje krijgen.
Zo zijn - in aansluiting op het realiseren
van de coöperatieve dienstverlenings
doelstelling - produktvernieuwing,
differentiatie, technologie en
efficiency/kostenbeheersing kern
thema's in het Rabobankbeleid voor
het toekomstige betalingsverkeer.
Deze begrippen lopen als een rode
draad door de hierna aan de orde
komende meer concrete aanpak voor
de komende jaren.
Geld- en betaalautomaten
In 1987 zal het aantal geldautomaten
(GEA's) bij Rabobanken toenemen tot
circa 1 30, vrijwel een verdubbeling van
het huidige aantal. Met deze
ontwikkeling zijn zowel de belangen
van de cliënt als van de bank gediend.
De dienstverlening wordt uitgebreid
met de mogelijkheid om 7 dagen per
week, 24 uur per dag contant geld op
te nemen. Hiermee wordt ingespeeld
op het feit dat de behoefte aan chartaal
geld, ondanks de verdere giralisering,
nog steeds erg groot is: 80 van het
aantal transacties in Nederland wordt
immers nog contant afgerekend,
waarbij het vooral om betalingen van
kleinere bedragen gaat. Voor de bank is
de GEA een instrument om het
kasverkeer efficiënter en dus tegen
lagere kosten te laten verlopen.
De komende jaren zullen geld
automaten voor vrijwel alle particuliere
cliënten van de Rabobank beschikbaar
komen. Dat heeft niet alleen te maken
met een verdere groei van het aantal
(naar verwachting uiteindelijk meer dan
300 bij Rabobanken), maar ook met de
mogelijkheid tot directe controle van
het saldo, die in het systeem van geld
automaten wordt ingebouwd. Nu nog
kent het bij geldautomaten op te
nemen bedrag een vooraf bepaald
maximum (vastgelegd in de
magneetstrip van bankpas of
Eurochequepas, waardoor het toestaan
van GEA-gebruik wordt beperkt.
Een directe controle van het saldo
ondervangt dit probleem.
Het aantal functies van geldautomaten
wordt in de toekomst groter. Zo zal de
cliënt informatie over zijn rekening
saldo kunnen opvragen, terwijl ook de
mogelijkheid tot het direct printen van
rekeningafschriften kan worden
ingebouwd. Technisch zijn er nog meer
mogelijkheden (bijvoorbeeld geld
storten, betalingsopdrachten
verrichten), maar het is de vraag of
hieraan grote behoefte bestaat.
Ervaringen elders leren dat een geld
automaat met een uitgebreid functie
repertoire toch voor 95 wordt
gebruikt om contanten op te nemen.
Clienten kunnen niet alleen terecht bij
de geldautomaat van de eigen bank,
dank zij magneetstrippas en PIN-code
hebben zij eveneens toegang tot de
GEA's van andere banken. Dit
zogenaamde 'gastgebruik' gaat zich
ook uitstrekken tot het buitenland.
Nog deze zomer krijgen enkele
duizenden Rabobankcliënten de
mogelijkheid om bij Spaanse banken
peseta's op te nemen. Op iets langere
termijn zullen veel meer van de
Europese geldautomaten - nu staan er
al zo'n 25.000 - open gaan voor
internationaal gastgebruik
Een andere elektronische toepassing in
het betalingsverkeer is de betaal
automaat (BEA), die geplaatst wordt bij
winkels, benzinestations e.d. Het gaat
in feite om een alternatieve kassa, waar
met behulp van een bankpas - dus
zonder contant geld of cheques - kan
worden betaald. Is de GEA een zaak
van bank en rekeninghouder, bij de
BEA is er een derde belanghebbende
partij: de detaillist. De Rabobank ziet
hier een hoofdrol voor de ondernemer,
want de betaalautomaat beïnvloedt
vooral zijn bedrijfsvoering en eventuele
voordelen vallen met name hem toe.
Als een ondernemer echter besluit om
in een betaalautomaat te investeren,
dan mag hij wel van de banken
verwachten dat hij op een efficiënt en
betrouwbaar systeem kan aansluiten.
Daarom heeft de Rabobankorganisatie
een actieve inbreng in BEA-proeven en
daarom dringt de Rabobank aan op één
technische standaard voor betaal
automaten.
Nu al functioneren in Nederland twee
BEA-systemen die technisch niet op
elkaar aansluiten Het gevaar van
nieuwe systemen dreigt. Het mag niet
zo zijn dat een ondernemer straks
gedwongen wordt om twee of drie
betaalautomaten naast zijn traditionele
kassa te plaatsen. Overeenstemming
tussen de diverse partijen over één
standaard is noodzakelijk, ook al om
aansluiting te blijven houden bij de
Europese ontwikkelingen.
Met tevredenheid kan worden
geconstateerd dat in de Europese Raad
voor het Betalingsverkeer stappen zijn
ondernomen om wederzijds gebruik
van betaalmiddelen, ook van
concurrerende betaalsystemen,
mogelijk te maken. De samenwerking
tussen Eurocheque en Eurocard om tot
een gezamenlijk datacommunicatie
netwerk te komen, zal het
internationale betalingsverkeer
39
