van aangesloten banken en Rabobank Nederland direct gegevens
met elkaar kunnen uitwisselen. Er wordt naar gestreefd het
besloten viewdata-systeem MI RA beschikbaar te stellen voor alle
aangesloten banken.
Het eerste deel van het Financieel Informatie Systeem (F.I.S.) voor
aangesloten banken is in 1 983 in gebruik genomen. Dit was ook
het geval met een nieuw geautomatiseerd systeem voor rekening
courant buitenland.
Naast de verenigingsadministratie is in het verslagjaar het produkt
salarisadministratie beschikbaar gekomen voor onze (zakelijke)
cliënten.
De Lage Landen
Na enkele jaren van teruggang nam de produktie bij de Financierings
maatschappij'De Lage Landen' N.V. in het verslagjaar weer toe
met 1 3% tot f329 (290) miljoen. Dit herstel is mede toe te
schrijven aan de in 1 982 aangebrachte aanpassingen in het
produktenpakket. De invloed daarvan is het sterkst waarneembaar
bij de leasing-activiteiten. Eind 1 983 is besloten tot herindeling
van de activiteiten op het terrein van het consumentenkrediet
tussen De Lage Landen en de aangesloten banken. De specifieke
deskundigheid zal daardoor beter kunnen worden benut.
Aan de voorziening voor dubieuze debiteuren moest f 0,6 (7,0)
miljoen méér worden toegevoegd dan in het voorgaande jaar.
Uiteindelijk resulteerde een winst van f 2,0 miljoen, te vergelijken
met een negatief resultaat van f 0,5 miljoen in 1 982.
B.V. De Lage Landen Factors, Rabobank Nederland noteerde
ultimo 1 983 1 10(65) factoring-overeenkomsten met een totaal
debiteurenaantal van 27.500 1 6.500). In het produktenpakket op
het terrein van administratie, bewaking, financiering en risico
dekking van debiteurenportefeuilles werd een omzet van f 360
1 60) miljoen geboekt. Hiervan had bijna de helft betrekking op
buitenlandse ondernemingen. Geheel overeenkomstig plan is in
het laatste kwartaal 1 983 het evenwicht tussen baten en kosten
bereikt.
Organisatorische aspecten
In 1 983 vonden negen fusies plaats tussen aangesloten banken
onderling. Het aantal aangesloten banken daalde daardoor tot 955
(964). Het aantal kantoren bedroeg 2.400 (2.403) en het aantal
zittingen 640 (648).
De statutenwijziging van 1 980 leidde in het verslagjaar tot verdere
daling van het ledental van de aangesloten banken tot 880.000
(910.000).
In het verslagjaar is een belangrijke uitbreiding van het computer
centrum van Rabobank Nederland in Zeist in gebruik genomen.
Eind 1 983 werd een begin gemaakt met de ingebruikneming van
het nieuwe hoofdkantoor aan de Croeselaan te Utrecht.
Daarmee is het kantorenbestand van Rabobank Nederland thans
op het vereiste niveau gebracht.
32
Balansontwikkeling en resultaat
Het geconsolideerde balanstotaal van onze organisatie steeg in
1 983 met 7 1tot f 1 1 8,3 11 0,2) miljard. Deze stijging is voor
een belangrijk deel toe te schrijven aan de mede door de sterke
dollar-appreciatie gestegen omvang van het buitenlands bedrijf
van Rabobank Nederland en aan de consolidatie van de
ADCA-BANK (f 2,1 miljard). Als gevolg van de druk op de groei van
de traditionele toevertrouwde middelen groeide het balanstotaal
van de aangesloten banken slechts weinig. Dat van de Rabo-
hypotheekbank N.V. nam licht af onder invloed van het per saldo
geringere beroep op haar aanvullende financieringstaken.
In de tweede helft van 1 982 trad een verbetering in de rentemarge
in. In 1 983 kon die worden gehandhaafd, ondanks een in
verhouding tot de marktrente gematigde tariefstelling van onze
variabele leningen en ondanks het niet steeds doorvoeren van
extra-opslagen in onze krediettarieven.
De rente op de geld- en kapitaalmarkt was gemiddeld belangrijk
lager dan in de voorgaande jaren. De kapitaalmarktrente bedroeg
gemiddeld ongeveer 8,2%, te vergelijken met 9,9% in 1 982 en
1 1,5% in 1981.
Rente op de geld- en kapitaalmarkt
kapitaalmarktrente
WÊ promessedisconto
driemaands interbancaire depositorente
Op de geldmarkt gold gemiddeld een rente van 5,6%, tegen 8,4% in
1 982 en 1 1,6% in 1981. Samen met onze tarievenpolitiek voor de
merendeels variabele kredietuitzettingen leidden die rente
ontwikkelingen tot een aanzienlijk verdere daling van de financie
ringslasten voor onze kredietnemers. Dat dit niet ten koste ging van
onze eigen rentemarge was mede een gevolg van verschuivingen in
de gemiddelde balansstructuur van kort naar lang binnen de activa
en in omgekeerde richting binnen de passiva. Per saldo steeg de
rentewinst in het verslagjaar met 7 (9)% tot f 3.459 (3.232) miljoen.
De provisie-opbrengsten namen toe met 14 (7)% tot f 41 8 (367)
miljoen. Die stijging is in overeenstemming met het verhoogde
33
