het verslagjaar te zamen met andere banken deel aan
de verstrekking van eurovalutakredieten en aan een
snel toenemend aantal Eurobond emissies.
Overeenkomstig de ter zake gemaakte afspraak met de
regering van Suriname is de directievoering van de
Landbouwbank N.V. te Paramaribo in 1977 over
gegaan in Surinaamse handen. Het aandelenpakket in
de Landbouwbank N.V. is overgedragen aan de
Republiek Suriname.
Te zamen met de zusterorganisaties Andelsbanken
(Denemarken), Caisse Nationale de Crédit Agricole
(Frankrijk), Deutsche Genossenschaftsbank (West-
Duitsland), Genossenschaftliche Zentralbank
(Oostenrijk) en OKO Bank (Finland) is in het
verslagjaar de UNICO BANKING GROUP opgericht.
Met een breed scala van bancaire en overige dienst
verlenende activiteiten, zoals import- en export
financiering, bedrijfs- en projectfinanciering en
internationale kredietverlening, streven de genoemde
banken ernaar het dienstbetoon aan de clientèle te
intensiveren, gezamenlijk op nieuwe deelmarkten op
te treden en de positie op de internationale financiële
marktte verstevigen.
London Continental Bankers Ltd., waarin de
genoemde banken te zamen met enkele andere
Europese bankinstellingen deelnemen, blijft een rol
vervullen in de verbreding van onze internationale
activiteiten.
Beurs- en bewaarbedrijf
De omzet in het effectenverkeer op de beurs in
Amsterdam is in het verslagjaar aanzienlijk toege
nomen. Bijzonder groot was de belangstelling voor de
obligatiesectoren daarbinnen speciaal in de sfeer van
de pandbrieven. Onze organisatie was in staat haar
marktaandeel te handhaven. De voorbereiding van de
invoering van het giraal effectenverkeer heeft in het
afgelopen jaar veel inspanning gekost.
In het verslagjaar zijn de activiteiten op het terrein van
de binnenlandse en internationale interprofessionele
obligatiehandel (bonddealing) aanzienlijk toege
nomen. Hierdoor kon ons dienstbetoon aan institu
tionele beleggers en aan buitenlandse banken en
beleggingsinstellingen worden uitgebreid.
De Centrale Rabobank onderhoudt een markt in de
door de Rabobankorganisatie uitgegeven obligaties
en pandbrieven alsmede in Euroguldennotes.
Een nieuw element zal aan de effectenhandel worden
toegevoegd wanneer in het voorjaar van 1978 de
European Options Exchange met zijn activiteiten van
start gaat. De belangstelling voor effecten, met name
van kleinere beleggers, kan hierdoor worden
gestimuleerd.
Emissiebedrijf
Evenals in de voorgaande jaren zijn onze emissie
activiteiten verder uitgebreid.
Voor de in september geplaatste obligatielening van
de Centrale Rabobank ten bedrage van f 150 miljoen
bleek een brede belangstelling in binnen- en
buitenland te bestaan.
De afgifte van pandbrieven Rabohypotheekbank N.V.
is nominaal verviervoudigd. Alle uitgegeven series
hebben notering verkregen op de Amsterdamse beurs.
In 1 977 participeerde de centrale bank in 54 binnen
landse emissies, waarbij wij 22 maal deel hebben
uitgemaakt van de leiding van het emissiesyndicaat.
Na jaren van intensieve voorbereiding is in de bank
wereld het fiat uitgesproken overeen nieuw emissie-
en toewijzingssysteem, voorbereid door de zoge
naamde Commissie Van Campen, waarbij onder meer
een aanpassing aan internationale gebruiken is
gerealiseerd.
Betalingsverkeer
Sedert begin 1 977 is de onderlinge uitwisseling van
bankgiro-opdrachtformulieren door bankinstellingen
beëindigd. Nadat betalingsopdrachten door de
banken zijn overgetypt, kunnen zij thans automatisch
door de Bankgirocentrale worden afgehandeld.
Hiermee is een belangrijke voorwaarde vervuld op
de weg naar een bijlage-arm betalingsverkeer.
Het aloude bankgiro-opdrachtformulier, beter bekend
als het 'groentje' dat door de cliënt voor de betalings
opdrachten wordt ingevuld, gaat verdwijnen.
De banken die deelnemen in de Bankgirocentrale
hebben overeenstemming bereikt over een voor het
gehele Nederlandse bankwezen te hanteren nieuw
opdrachtformulier, dat in mei 1977 door de Bankgiro
centrale door middel van een persbericht ook bij het
publiek is geïntroduceerd.
De gezamenlijke banken zijn in het afgelopen jaar
gestart met een reclamecampagne gericht op de
particuliere cliënt, om deze meer vertrouwd te maken
met de mogelijkheid om de betalingen te regelen via
de automatische bankgiro-incasso.
Het aantal door onze organisatie uitgegeven betaal-
passen en eurochequekaarten bedroeg ultimo
1977 1 299 000 tegen 1 179 000 een jaar eerder.
Van deze betaalpassen en eurochequekaarten waren
er 450 000 (41 5 000) uitgegeven aan gemachtigden.
Eind 1 977 waren door de Rabobanken 289 000
(172 000) eurochequekaarten uitgegeven, waarvan
88 000 (52 000) aan gemachtigden. Het gebruik van
betaal- en eurocheques neemt nog steeds sterk toe.
In de verslagperiode gebruikten onze cliënten ruim
44 (39) miljoen cheques, hetgeen ten opzichte van
1976 een stijging met 13(12)% betekent.
Ultimo 1977 gaven banken in 11 landen euro
cheques uit. De Nederlandse banken en spaarbanken
hebben besloten met ingang van 1978 geen provisie
meer in rekening te brengen voor eurocheques welke
door hun cliënten in het buitenland zijn gebruikt.
Assurantiebemiddeling
De activiteiten van onze organisatie op het terrein
van assurantiebemiddeling gaven in het verslagjaar
wederom een krachtige groei te zien.
Speciaal in de schadeverzekeringssector was sprake
van een belangrijke produktietoename. In de sector
reisverzekering werd wederom een belangrijke
36
Grafiek 7
x f 1 miljoen
1969
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
Premie-omzet verzekeringen
200 300 400 500
omzetstijging gerealiseerd. Voor het eerst werden in
het verslagjaar meer dan 1 miljoen vakantiegangers
via onze organisatie verzekerd.
In 1977 is door de Rabobankorganisatie de mijlpaal
van f 500 miljoen premie-omzet bereikt. De assurantie
bemiddeling door onze organisatie heeft een krachtige
ontwikkeling doorgemaakt. In een tijdsbestek van
8 jaar is de omzet vertwintigvoudigd. Geconstateerd
kan worden, dat het publiek vertrouwen heeft in de
behartiging van zijn verzekeringszaken door de
Rabobank.
In totaal staan thans 1 003 Rabobanken ingeschreven
in een der registers van tussenpersonen bij de SER;
90 procent van deze banken staan ingeschreven in
het A- of B-register.
Mede in verband met hettoegenomen belang van de
assurantiebemiddeling binnen de Rabobankorga
nisatie, is per 1 januari 1978 een Directoraat
Verzekeringen gevormd binnen het Werkgebied
Aangesloten Banken.
Reizen
De stijging van de verkoop van pakketreizen zette
zich in 1 977 verder voort. In totaal verkochten de
Rabobanken rond 275 000 (200 000) reizen, een
stijging met bijna 40% ten opzichte van 1 976.
Het aandeel van de Rabobankorganisatie in de markt
voor vakantiereizen nam toe tot circa 17 procent.
Naast de verwachte stijging van de verkoop van auto
vakantiereizen en touringcarreizen, viel ook een
duidelijke toename van de verkoop van vliegreizen te
constateren.
De bruto-omzet in guldens, de gemiddelde reissom en
de provisie gaven eveneens een aanzienlijke stijging
te zien. De bruto-omzet in guldens steeg tot f 135
(90) miljoen, hetgeen 50% meer is dan in 1 976.
Deze stijging werd onder meer veroorzaakt door een
toename van de gemiddelde reissom tot f 500,-.
Ook de verkoop van de ANWB Internationale Reis- en
Kredietbrief via onze banken heeft zich in 1 977
gunstig ontwikkeld. Een stijging van 46% werd
gerealiseerd.
Makelaardij
Ultimo 1977 waren 16 kantoren van de B.V. Centraal
Makelaarskantoor (C.M.K.), een volledige dochter
van de Centrale Rabobank, operationeel.
De produktie ontwikkelt zich in totaal volgens
verwachting. Daaruit blijkt, dat de operationele
kantoren in een behoefte voorzien.
In augustus is het CMK overgegaan tot de berekening
van het zogenaamde 'eenzijdig tarief'. Waar eerst aan
zowel de koper als verkoper courtage in rekening
werd gebracht, gebeurt dit thans nog alleen aan de
eerste opdrachtgever.
Eind 1 977 had 75% van de aangesloten Rabobanken
zich gemeld voor deelneming aan het CMK.
Financieringsmaatschappij'De Lage Landen' N. V.
De bedrijfsomvang van De Lage Landen is in het
verslagjaar aanzienlijk toegenomen. Enerzijds steeg
de produktie door de invoering van een tweetal
nieuwe produkten, te weten het Lage Landen-
krediet (doorlopend krediet) en Service Lease.
Anderzijds kon schaalvergroting worden bereikt
doordatde Rabobanken als belangrijkste tussen
personen in toenemende mate De Lage Landen
inschakelden. Opvallend is daarbij, dat de groei voor
een belangrijk deel gerealiseerd werd in de
consumptieve sector met produkten, die ook door de
Rabobanken zelf worden gevoerd, zoals de
persoonlijke lening en het doorlopend krediet.
De invloed van de kredietbeperkende maatregelen
vormt hiervoor mede de verklaring.
Het aandeel van De Lage Landen in het totaal van de
verstrekkingen doorde Rabobankorganisatie in de
consumptieve sector is dan ook verder gestegen.
In 1 977 werden door De Lage Landen 24 022 posten
verstrekt, tegenover 17 173 in 1 976. De totale netto
produktie bereikte in het verslagjaar een niveau van
f315 miljoen, waardoor de debiteurenportefeuille
netto toenam van f 275 miljoen eind 1976 tot f 412
miljoen ultimo 1977.
De Lage Landen zag zich gedwongen haar passieve
financieringsbeleid mede af te stemmen opde eisen
van de directe kredietbeperking. Ondanks de daaruit
voortvloeiende druk op de rentabiliteit kan de
beschikbare winst ad f 2,1 (1,7) miljoen alleszins
bevredigend worden genoemd.
Beleggingsfonds van de 7
De opleving van de beursactiviteit heeft slechts
betrekkelijk geringe invloed gehad op de belangstelling
voor het Beleggingsfonds van de 7. In het verslagjaar
nam het aantal participaties toe met 0,3 (0,5) miljoen
tot ruim 8,8 miljoen. De basiswaarde is onder invloed
van de ongunstige koersontwikkeling op de meeste
beurzen gedaald van f 8,96 tot f 8,46. Het totale
fondsvermogen daalde daardoor tot f75 miljoen.
Sociale en organisatorische aspecten
Algemeen
De in 1975 ingestelde Subcommissie van de
Structuurcommissie heeft in het afgelopen jaar goede
37
