Gang van zaken in de organisatie
Grafiek 5
Procentuele verdeling van het aantal in aanbouw genomen woningen
10
20
30
40
1
1
1
vrije sector
woningwetsector
premiesector
materialen zoals hout en baksteen en het in toene
mende mate aanwenden van spouwmuurisolatie en
dubbele beglazing. Ook de mate waarin bouw
bedrijven - onder invloed van de oplevende
bouwactiviteit- hun kosten hebben kunnen door
berekenen in de prijzen, zal een rol hebben gespeeld.
In het licht van de in het voorgaande beschreven
ontwikkelingen mag het geen bevreemding wekken,
dat van het aantal verleende bouwvergunningen het
percentage koopwoningen opnieuw sterk is gestegen,
namelijk van 51% in 1976 tot 63% in het verslagjaar.
Eigen woningbezit
De belangstelling voor een eigen huis was ook in 1 977
weer zeer groot. Meer dan de helft van de voltooide
woningen betrof koophuizen. Van de woningen in
aanbouw, is zelfs bijna tweederde deel bestemd voor
bewoning door de eigenaar. De vraag naar eigen
huizen blijft veel groter dan het aanbod. Deze grote
discrepantie tussen vraag en aanbod heeft in de
afgelopen jaren geleid totforse prijsstijgingen. Na de
stijging in 1976 met 25%, stegen de prijzen van nieuwe
en bestaande koophuizen in het verslagjaar met
gemiddeld 15 tot 20%. Het verloop van de woning
prijzen blijft ons met zorg vervullen. Voor degenen die
in de toekomst nog willen overstappen naar een
eigen woning, met name de lagere inkomensgroepen,
betekenen de gestegen prijzen een groot nadeel.
Enerzijds wordt door allerlei subsidies en bijdragen het
eigen huis voorgenoemde groepen aantrekkelijker
gemaakt, maar anderzijds komen zij door het grote
vraagoverschot en de hiermee samenhangende prijs
verhogingen moeilijk aan bod. In de afgelopen jaren
werd deze situatie enigszins vergemakkelijkt door
uitbreiding van financieringsmogelijkheden. Op dit
gebied lijken echter de grenzen inmiddels te zijn bereikt.
Een ander gevolg van de grote belangstelling voorde
eigen woning en de daarmee gepaard gaande
prijsstijgingen is de forse groei van de markt voor
woninghypotheken. Eind 1976 stond in ons land voor
een totaal bedrag van f 55 miljard aan woning
hypotheken uit. Een jaar later was dit bedrag met
ongeveer een derde gegroeid.
Huur- en subsidiebeleid
De invoering van de dynamische kostprijshuur heeft
in het verslagjaar duidelijk sporen nagelaten in de
samenstelling van de woningproduktie. Terwijl het
aantal voltooide huurwoningen in de premiesector,
merendeels gerealiseerd onder het oude regime, nog
15 000 bedroeg, werd in 1 977 vergunning verleend
voor de bouw van slechts 7 000 premiehuurwoningen.
De jaarlijkse huurverhoging per 1 april bedroeg in 1 977
7%, met de mogelijkheid van afwijkingen zowel naar
boven als naar beneden op grond van kwaliteits
verschillen.
Het beschut eigen woningbezit, een regeling waarbij
aan personen meteen bescheiden inkomen extra
financiële steun wordt verleend bij de aankoop van
een hiervoor in aanmerking komende woning,
is in 1977 moeizaam van de grond gekomen. In het
verslagjaar kwamen 640 beschutte woningen gereed
en momenteel zijn ongeveer 2 500 van deze woningen
in aanbouw. Ondanks deze moeizame start mag,
gezien de bestaande belangstelling, worden
verwacht dat deze markt de komende jaren sterk zal
groeien. Voornamelijk om budgettaire redenen werd
de maximale bijdrage in het eerste jaar voor premie
koopwoningen per 1 juli verlaagd van f 4 700 tot
f 4 000. Tegelijkertijd werden de maximumgrenzen,
gesteld aan de stichtingskosten voor het verkrijgen van
een jaarlijkse Rijksbijdrage en gemeentegarantie bij
aankoop of bouw van een nieuwe eigen woning,
opgetrokken tot f 127 000, respectievelijk f 180 000.
Per 1 januari 1978 zijn deze grenzen verhoogd tot
f 1 36 000 en f 1 92 000. De grens waarbij nog een
gemeentegarantie wordt verleend voor bestaande
woningen bleef in het verslagjaar gehandhaafd op
f115 000. Per 1 januari 1 978 is deze grens
opgetrokken tot f 125 000.
30
In onderstaande beschrijving van de gang van zaken
en in de gecombineerde balans en winst- en verlies
rekening van de Rabobankorganisatie zijn de gegevens
verwerkt van de gezamenlijke aangesloten banken,
van de Centrale Rabobank met haar meerderheids
deelnemingen en van de Rabohypotheekbank N.V.
annex Raiffeisenhypotheekbank N.V. In de gecom
bineerde balans en winst- en verliesrekening zijn
voorts verwerkt de gegevens van de Onderlinge
Kredietverzekeringsmaatschappij Rabobanken W.A.,
de Onderlinge Delcrederemaatschappij Centrale
Rabobank U.A. en de Onderlinge Waarborgmaat
schappij Rabobanken W.A.
Uitzettingen
Leningen
Het in 1976 bereikte hoge groeitempo van de krediet
verlening door onze organisatie werd in het verslagjaar
nog overtroffen. Was het in 1976 echter vooral de
spectaculaire toename van de woningbouwfinan-
cieringen die de groei veroorzaakte, in het verslagjaar
is met name de kredietvraag van individuele land- en
tuinbouwbedrijven en van bedrijven in de sectoren
handel, nijverheid en dienstverlening sterk toe
genomen.
In totaal verstrekte onze organisatie in het verslagjaar
voor f 14 956 miljoen nieuwe leningen. Dit is te
vergelijken met f 11 635 miljoen in 1 976 en f 7 897
miljoen in 1975.
De gezamenlijke aangesloten banken namen van het
genoemde bedrag f 11 337 (9 954) miljoen voor hun
rekening. Bij de Rabohypoheekbank N.V. beliep de
verstrekking van nieuwe leningen een bedrag van
f 2 907 miljoen, te vergelijken met f 1 023 miljoen in
1 976 en f 587 miljoen in 1 975. Deze ontwikkeling bij
de Rabohypotheekbank N.V. is mede toe te schrijven
aan de directe kredietbeperkingsmaatregelen van
De Nederlandsche Bank.
Bij de centrale bank was de groei van de verstrekte
nieuwe leningen verhoudingsgewijs gering, ondanks
de toeneming van de daarin begrepen leningen
verstrekt door onze dochtermaatschappij
De Lage Landen N.V.
In totaal bedroeg de verstrekking van nieuwe leningen
door de centrale bank en haar meerderheidsdeel
nemingen f712 (658) miljoen.
Tabel 1 Leningen in 1977 (in miljoenen guldens)
Aangesloten banken
Rabohypotheekbank N.V.
Centrale bank
Verstrekkingen
Aflossingen
Toeneming
11 337
2 907
712
7615
349
550
3 722
2 558
162
14 956
8 514
6 442
Tabel 2 Verstrekte leningen in 1977 naar bestemming (in miljoenen guldens)
Bedrijfsdoeleinden Woningen Diversen Totaal Procentuele
verdeling
1977 (1976)
Landbouw
2 403
152
17
2 572
17
15)
Tuinbouw
991
75
5
1 071
7
6)
Agrarische rechtspersonen
340
29
4
373
3
5)
Agrarische sector
3 734
256
26
4 016
27
26)
Handel, nijverheid en dienstverlening
1 673
834
47
2 554
17
17)
Totaal bedrijven
5 407
1 090
73
6 570
44
43)
Overige groepen
162
7 475
749
8 386
56
57)
Totaal
5 569
8 565
822
14 956
100
(100)
Procentuele verdeling 1977
37
57
6
100
(1976)
(36)
(56)
(8)
(100)
31