39
De afschrijvingen gaven een normale toeneming te
zien, met een eveneens afnemend stijgingspercentage.
Uiteindelijk namen de totale bedrijfskosten toe met
20 (24) procenttotf 1 086 (903) miljoen.
Deze stijging is geringer dan in 1974, maar
elimineren we bovendien de invloed van de extra
kosten in verband met pensioenvoorzieningen uit de
gegevens, dan kan van een aanzienlijke beperking
van de relatieve kostenstijging worden gesproken.
Dat deze in 1974 ingezette tendens in het verslagjaar
aanhield achten wij een verheugend teken, vooral nu
externe invloeden in het verslagjaar daaraan zeker
niet bijdroegen. Mede in het licht van de ook voor de
komende jaren te verwachten achterblijvende groei
van de rente- en provisiemarge blijft ons streven
gericht op een verdere matiging in de relatieve
kostenstijgingen ter handhaving van een redelijke
rentabiliteit.
De beschreven ontwikkeling van opbrengsten en
kosten resulteerde voor 1 975 in een brutowinst van
f 492 (392) miljoen. Tegen de achtergrond van de
economische situatie met verhoudingsgewijs sterk
dalende vermogensposities van veel bedrijven is een
verdere versterking van de solvabiliteitspositie van
de banken een dwingende noodzaak. Dat is de reden
waarom een aanzienlijk deel van de brutowinst,
namelijk f 139 (1 01miljoen, is toegevoegd aan de
Voorziening voor Bedrijfsrisico's. Na belastingen van
f172 (143) miljoen, resteert een nettowinst van
f 181 (148) miljoen, welke nagenoeg geheel wordt
gebruikt ter versterking van het eigen vermogen van
onze organisatie. De nettowinst en de toevoeging
aan de Voorziening voor Bedrijfsrisico's te zamen
bedragen derhalve f 320 (249) miljoen, hetgeen een
stijging met 28 (22) procent betekent. In vergelijking
met de groei van de bedrijfsomvang betekent dit een
overeenkomstige rentabiliteitsontwikkeling als in
1974. Naar onze mening kunnen de resultaten over
1975 alleszins als bevredigend worden gekwalificeerd,
ook tegen de achtergrond van de toegenomen
financieringsrisico's.
Het bedrijf van de Centrale Bank
De krachtige groei van de toevertrouwde middelen en
de gematigde toeneming van de kredietverlening bij
de aangesloten banken hadden tot gevolg dat het
tegoed in rekening-courant van de aangesloten
banken bij de Centrale Bank in het verslagjaar zeer
sterk toenam met f 2 454 miljoen, te vergelijken met
een toeneming van f 1 287 miljoen in 1974 en een
daling van f 456 miljoen in 1973. Deze sterke stijging
was mede een gevolg van de daling van de rente
vergoeding voor bankdeposito's. Onder invloed
daarvan namen de door de aangesloten banken aan
de Centrale Bank doorgegeven deposito's af met
f 472 miljoen, tegenover een toeneming met f 386
miljoen in 1974 en f 454 miljoen in 1973. De post
crediteuren op de balans van de Centrale Bank nam in
het verslagjaar zeer sterk toe. Naast de genoemde
groei van het tegoed van de aangesloten banken is dit
mede een gevolg van activiteiten op de eurovaluta
markt. In samenhang daarmee zijn ook de uitzettingen
op korte termijn toegenomen. In de stijging van
deze post en van schatkistpapier en effecten komt
voorts tot uitdrukking dat de ruime middelentoevloed
vanuit de aangesloten banken in overwegende mate
is aangewend ter versteviging van de liquiditeits
positie. De kredietvraag van de zijde van de grote
agrarische coöperaties bewoog zich gedurende het
verslagjaar op een verhoudingsgewijs laag niveau.
In toenemende mate werden in het verslagjaar andere
bedrijven gefinancierd.
De ontwikkeling van de bedrijfsresultaten van de
Centrale Bank was bevredigend. De achterblijvende
ontwikkeling van de rentemarge als gevolg van
gedaalde rentestanden werd volledig gecompen
seerd door het toegenomen activiteitenniveau.
De rente- en provisiewinst gaf dan ook een flinke
stijging te zien. De toeneming van de bedrijfskosten was
relatief aanmerkelijk minder sterk dan in voorgaande
jaren. Bovendien zijn in die stijging verdisconteerd de
in het kader van de extra pensioenvoorzieningen en
in het kader van de vorming van een acceptabele
Voorziening voor Bedrijfsrisico's bij de aangesloten
banken sterk verhoogde uitkeringen aan aangesloten
banken inzake subsidie- en winstgarantieregelingen.
Van de brutowinst ad f 211 (1 50) miljoen wordt
f45 (27) miljoen gebruikt ter versterking van de
Voorziening voor Bedrijfsrisico's. Na voorziening voor
belastingen tot een bedrag van f72 (58) miljoen
resteert een winstsaldo van f 94 (65) miljoen.
De bestemming hiervan overeenkomstig het aan de
Algemene Vergadering gedane voorstel zal de
reserves van de Centrale Bank op f 442 (364) miljoen
brengen.
De huisvesting van de Centrale Bank onderging in
het afgelopen jaar een groot aantal wijzigingen.
Het tot dusver gehuurde hoofdkantoor aan de
Beneluxlaan te Utrecht werd aangekocht.
De besluitvorming met betrekking tot het uitbreiden
en verbeteren van de computercapaciteit te
Eindhoven heeft geleid tot ingrijpende verbouwingen
in het hoofdkantoor aan de Fellenoord te Eindhoven,
welke in mei 1976 zullen worden voltooid.
Het streven om te komen tot een grotere concentratie
van de huisvesting van de diverse eenheden van de
Centrale Bank heeft geresulteerd in de aankoop van
het naast het hoofdkantoor aan de Fellenoord gelegen
terrein. Wij verwachten hier in de loop van 1 976
met de nieuwbouw te kunnen starten.
Ten behoeve van beurszaken werd een nieuwe
ruimte gehuurd in het gebouw van de effectenbeurs
te Amsterdam; waardoor ook voor deze activiteit een
meer adequate ruimte in Amsterdam ter beschikking
kwam. In Alkmaar werd een nieuw districtskantoor in
gebruik genomen. In Sittard werd in de onmiddellijke
nabijheid van het station een aanvang gemaakt met
de bouw van een districtskantoor.
38
Gaarne willen wij onze erkentelijkheid en waardering
uitspreken jegens de leden van besturen en raden
van toezicht, directeuren en overige personeelsleden
van de aangesloten banken en jegens de personeels
leden van de Centrale Bank. De hiervoor beschreven
goede gang van zaken was mede mogelijk door hun
werklust en door hun toewijding aan de belangen van
onze coöperatieve bankorganisatie.