Gang van zaken in de organisatie
Het 'Beleggingsfonds van de 7' maakte een moeilijk jaar
door. De effectenbeurzen gaven na het eerste kwartaal een
sterke daling van het koersniveau te zien. Tegen de achter
grond van pessimisme op de effectenbeurzen, van
valutacrises en van de zeer hoge rentestand behoeft de
daling van de basiswaarde per participatie tot f 8,76 (10,95)
per 31 december geen verwondering te wekken, temeer
nietwanneer men een vergelijking maakt met deontwikkeling
van de meeste soortgelijke fondsen. Het aantal participaties
steeg in het verslagjaar met 1.141.000 (1.066.000) tot
6.240.000. Het vermogen van hetfonds onderging een
geringe daling tot f55 (56) miljoen.
De produktie van de Financieringsmaatschappij 'De Lage
Landen' n.v. vertoonde in het verslagjaar een sterke groei.
In 1973 werden circa 4.600 (3.533) posten verstrekt
voor een totaalbedrag van f 50 (30) miljoen. In het
verslagjaar hebben cliënten van 570 Rabobanken gebruik
gemaakt van de door 'De Lage Landen' geboden diensten.
Ultimo 1973 bedroeg het uitstaande debiteurensaldo f 67
(41miljoen. Een klein gedeelte daarvan had betrekking op
leasingdebiteuren en stockfinancieringen en de rest op
huurkoopdebiteuren, waarvan het merendeel terzake van de
financiering van personenauto's, vrachtauto's en landbouw
werktuigen.
Bedrijfsresultaten
Het balanstotaal van onze organisatie overschreed in de loop
van het verslagjaar de f 30 miljard. Ultimo 1 973 kwam het
op f 31.246 (27.103) miljoen, hetgeen een stijging met 15
(1 5) procent betekent. De bedrijfsresultaten konden in het
verslagjaar ongeveer gelijke tred houden met de groei van
de bedrijfsomvang.
Door aanpassing van de debetrentetarieven aan de in de loop
van het jaar vrijwel voortdurend stijgende rente op de
kapitaalmarkt en door de groei van de kredietverlening
namen de renteontvangsten van de aangesloten banken sterk
toe. Ook bij de Centrale Bank vertoonden de rentebaten een
aanmerkelijke toeneming, mede onder invloed van de sterk
gestegen geldmarktrente in het tweede halfjaar. Daartegen
over deed zich echter een verhoging van de rentelasten
gelden. Ook bij de aangesloten banken stonden de
rentelasten onder voortdurende opwaartse druk.
De tarieven zowel voor termijnspaargelden als voor direct
opvraagbare spaargelden werden in de loop van het
verslagjaar enige malen verhoogd onder invloed van de reeds
eerder gememoreerde algemene rentestijging. Per saldo was
de stijging van de rentebaten echter groter dan die van de
rentelasten. De rentemarge, uitgedrukt in het gemiddelde
balanstotaal kon dan ook ruimschoots op het niveau van
1972 worden gehandhaafd. De rentewinst nam toe met
22 (20) procent tot f850 (695) miljoen. De provisie
inkomsten groeiden wederom aanzienlijk door de verhoogde
activiteit op het gebied van dienstverlening en als gevolg
van de toegenomen verstrekking van nieuwe leningen.
De provisiewinst steeg in het verslagjaar met 32 (39)
procent tot f 195 (148) miljoen.
De bedrijfskosten namen relatief iets sterker toe dan in
1972. Dat de in 1972 ingezette dalende tendens in de
stijging van de bedrijfskosten in het verslagjaar niet kon
worden gehandhaafd, is geheel toe te schrijven aan de
sterkere stijging bij de aangesloten banken. Bij de Centrale
Bank toonde de groei van de bedrijfskosten enige beperking
ten opzichte van 1972, toen de stijging onder meer als
gevolg van de fusie nog bijzonder sterk was. Bij de
aangesloten banken stegen de personeelskosten in 1973
sterker dan in 1972. Dit was een gevolg van de in het
verslagjaar tot stand gebrachte harmonisering van
arbeidsvoorwaarden. De in 1972 begonnen beperking van de
groei van het personeelsbestand van onze organisatie heeft
zich in het verslagjaar voortgezet. De aanhoudend grote
loonsomstijging per werknemer en de genoemde harmoni
satie van arbeidsvoorwaarden leidden tot een relatieve
stijging van de personeelskosten.
De ook in het afgelopen jaar weer sterke prijsstijgingen en
de groeiende bedrijfsomvang deden de overige
bedrijfskosten eveneens toenemen.
In totaal stegen de bedrijfskosten, inclusief afschrijvingen,
met 26 (25) procent tot f 730 (577) miljoen. Met ons
streven naar verbetering van de kostenbeheersing door
middel van efficiencyverhoging en automatisering van de
diverse takken van dienstverlening in ons bankbedrijf hebben
wij in het verslagjaar goede vorderingen gemaakt.
De beschreven ontwikkeling resulteerde voor 1973
uiteindelijk in een stijging van de rente- en provisiewinst met
f 203 (156) miljoen en van de bedrijfskosten, inclusief
afschrijvingen, metf 153 (114) miljoen. Na voorziening voer
belastingen tot een bedrag van f 129 (108) miljoen resteert
f 186 (157) miljoen. Daarvan gaatf 72 (65) miljoen naar
voorziening voor bedrijfsrisico's en reserveringen, waarna
een nettowinst van f 114 (92) miljoen resteert.
Na bestemming van de winst zullen de reserves op de
gecombineerde balans ultimo 1973 f 1.380 (1.184) miljoen
bedragen.
Grafiek 5
opbrengsten en kosten bij de
Rabobankorganisatie in 1964-1973
in procenten van het balanstotaal
0/
/O
3
2
0 _lIIIII I I
1965 '66 '67 '68 '69 '70 '71 '72 '73
opbrengsten
bedrijfskosten
26
Gang van zaken in de organisatie
Organisatorische aspecten
Algemeen
In het verslagjaar vierden wij het 75-jarig bestaan van het
georganiseerde coöperatieve kredietwezen in Nederland.
Inde inleiding van dit verslag is daarop reeds ingegaan.
Bij dit jubileum heeft onze organisatie een bedrag van
f 1,5 miljoen geschonken aan de Vereniging tot behoud van
molens in Nederland 'De Hollandsche Molen'. Op deze
wijze hebben wij zoveel mogelijk Nederlanders laten delen
in de viering van ons jubileum.
Automatisering
Deinde computercentra van de Centrale Bank verrichte
werkzaamheden zijn ook in de afgelopen jaar weer sterk
in omvang toegenomen. Eind 1973 werden in totaal rond
8,8 (7,5) miljoen rekeningen van onze organisatie door de
automatische apparatuur geadministreerd; dat is circa 92
(83) procent van het totale rekeningenbestand. Op deze
rekeningen werden in het afgelopen jaar 240 (207) miljoen
mutaties verwerkt. Met de ingebruikneming van ons nieuwe
computercentrum te Zeist in april 1973 werd de
accommodatie van onze automatiseringswerkzaamheden
sterk verbeterd.
In het verslagjaar zijn wij begonnnen met een studie voor
een geüniformeerde geautomatiseerde administratie voor
alle aangesloten banken. Maatregelen zijn getroffen om de
Grafiek 6
75 jaar Rabobankorganisatie
systeemontwikkeling en programmering zodanig te laten
verlopen dat vanaf het vierde kwartaal 1974 kan worden
begonnen met geleidelijke overschakeling naar dit
geüniformeerde systeem. Daartoe dient de computerconfigu
ratie te worden aangepast. Wij hebben daarom bestellingen
geplaatst voor twee zeer grote computers, de I.B.M. 370-168,
met bijbehorende randapparatuur. Daarmee zal de
Rabobankorganisatie binnenkort beschikken over het
grootste in Nederland werkzame computersysteem.
Een totale integratie van de postale communicatie tussen
Centrale Banken aangesloten banken is inmiddels tot stand
gebracht.
Opleiding en voorlichting
De opleiding en voorlichting van personeel en beheerders
van aangesloten banken en Centrale Bank behoudt onze
voortdurende aandacht. Dit wordt vereist door het
arbeidsintensieve en tegelijk expansieve karakter van ons
bankbedrijf. Het verslagjaar bracht een voortzetting en
intensivering van de vele reeds bestaande activiteiten.
Deze werden verder geharmoniseerd en geüniformeerd.
Het streven blijft gericht op completering en uitbreiding
van het bestaande cursuspakket. Voor directeuren van grote
aangesloten banken werd in het verslagjaar speciaal
aandacht geschonken aan personeelsbeleid en gespreks-
en vergadertechniek. Indeloop van1973 werden voor
bereidingen getroffen voor een functiegerichte opleiding
50 40 30 20 0 20 30 40 50
uitzettingen
beleggingen
middelen uitzettingen beleggingen)
27
