van de banken koopen tegen 93 °/o of 8972 °/o, maar dit maakte het verlies dat
zij bij verkoop op hunne oude stukken moesten lijden niet goed. In stede
van een vergelijking te maken met de daling van de koersen van de staats-
gemeente en provinciale fondsen, waarbij die der pandbrieven van verschillende
banken inderdaad gunstig afstak1), werd een ernstig verwijt gericht tot de
directies dezer instellingen, dat zij in strijd met het karakter, dat pandbrieven
behooren te hebben, zouden te werk gaan en daardoor thans aan de houders
schade toebrachten ten voordeele van de banken zelve.
Dat voordeel zag men toch in de balansen der banken verschijnen. De
instellingen, die geregeld doorgingen met den inkoop van pandbrieven deden
dit thans tegen lagere koersen, maakten daardoor een aanzienlijke koerswinst,
welke meestal werd gereserveerd, maar dan toch het vermogen der instellingen
vergrootte. Bezwaren leverde dit voor de banken niet op omdat zij de r\ieuwe
leeningen voor hoogere rente afsloten waartegenover zij gerust pandbrieven
van hooger rentetype konden uitgeven, terwijl dit zelfde ook het geval was
met de aflossingen ontvangen op leeningen, die in den regel tegen lager
rentetype waren afgesloten.
Men redeneerde nu aldusDe pandbrief wordt in den regel uitgegeven
tegen een hypothecaire vordering. De laatste blijft 1 00 °/o waard, wanneer zij
althans goed isdat behoort met den eersten dus ook zoo te zijn, hij behoort
althans op een zeker tijdstip, wanneer de hypotheek weer tot het volle bedrag
is afgelost, eveneens met het volle geld weer uitbetaald te worden.
Men drong dus opnieuw aan op het oorspronkelijke stelsel, uitloting
pari van de pandbrieven naarmate aflossingen worden ontvangen op de lee
ningen, tegen welke zij worden uitgegeven,
v Verschillende banken, haren afzet van pandbrieven bedreigd ziende, begonnen
maatregelen te nempn om althans in de richting van de uitgesproken wenschen
iets te doen,
Er ontstonden verschillende stelsels, welke hier worden aangeduid zonder
ze in bijzonderheden op hun waarde te toetsen, hetgeen aanleiding zou geven
tot een eritiek op andere instellingen, welke niet in de bedoeling ligt. In de
toepassingen bestaan natuurlijk nog eenige verschillen tusschen de onder
scheidene banken.
Vooreerst werd het stelsel in het leven geroepen van hetgeen men heeft
genoemd de opwaartsche conversie.
Jaarlijks wordt door het bestuur eener bank een zeker bedrag aan pandbrieven
van lagere rentetypen aangewezen om met of zonder bijbetaling van een zeker
bedrag te kunnen worden omgewisseld in pandbrieven van een hooger rentetype.
1) Vgl. de aan het artikel gehechte stuk van koersen.