en den handel in deze fondsen nog verschillende belangrijke vragen verbon
den, welke overweging verdienen.
Die vragen zijn ook elders, blijkens vele geschriften, eveneens aan de orde
gekomen en staan in verband met de geheele organisatie van de hypotheek
banken als instellingen van grondcrediet.
Overal toch ook hier te lancje trachten deze instellingen maar voort
durend haar bedrijf uit te breiden, steeds meer kapitaal op hypotheek uit
te zettensteeds meer gelden door verkoop van pandbrieven voor dit
doel beschikbaar te stellen. Zij onderscheiden zich dus in dit opzicht van
tal van andere lichamenWelke obligaties 'uitgeven. Publiekrechtelijke
corporaties zullen slechts van tijd tot tijd een beroep doen op de geldmarkt.
Zij trachten een leening wellicht met behulp van een groep van bankiers
aan de markt te brengen. Misschien wordt daarvoor een syndicaat gevormd
dat de stukken opneemt, zoolang zij nog niet bij het publiek zijn geplaatst.
Wanneer dit echter heeft plaats gehad, is er geen handel in deze stukken
meer anders dan voorzoover de houders ze, gewoonlijk ter beurze, van de hand
willen doen of anderen ze willen koopen dan wel ter amortisatie stukken
worden ingekocht. Bij de hypotheekbanken is dit echter geheel anders. Deze
zijn voortdurend verkoopsters van pandbrieven. Dit is het bedrijf, waardoor ze
voldoende geldmiddelen moeten ontvangen om hypothecaire leeningen te sluiten.
Daardoor is er slechts zelden een oogenblik waarin aan- en verkoop van pand
brieven uitsluitend aan den vrijen handel ter beurze is overgelaten. Steeds zijn
de hypotheekbanken verkoopsters en het bedrijf heeft dit medegebracht
ook steeds koopsters.
Immers daar de banken voortdurend buiten en op de beurzen tegen een
door haar bepaalden koers pandbrieven willen ver koopen, zouden zij daarin
niet slagen, wanneer zij zich niet stoorden aan de houders, die pandbrieven
ten verkoop hebben aan te bieden. De wensch om zooveel mogelijk pand
brieven te plaatsen leidt de banken er toe zich in verbinding te stellen met
commissionnairs in effecten en bankiers, die zich ten taak stellen hunne clientele
inzake de beleggingen van gelden te adviseeren. Zij stellen bij plaatsing een
zekere provisie in uitzicht, welke niet bij alle instellingen dezelfde is, ook wel
eens varieert met het bedrag aan pandbrieven dat binnen een zeker tijdvak
wordt afgenomen, maar in den regel loopt van V2 °/o tot 1 /o. Daar deze
provisie in het Duitsche hypotheekbankbedrijf, .waar ze in den regel aan
zienlijk hooger is, bonificatie geheeten grooter is dan wordt berekend voor
den handel in fondsen ter beurze, is het onvermijdelijk gevolg dat het over
groot deel van den verkoop van pandbrieven loopt van de banken over hare
correspondenten en niet over de beurs.
Omgekeerd worden pandbrieven ten verkoop door de houders aangeboden
64
