I
i
rekening worden gehouden, huurprijzen, rentevoet, opbrengsten van producten,
kansen op voor- of achteruitgang van een streek, ligging aan wegen en vooral
ook verkoopingen van goederen, die met de tot onderpand aangeboden, over
eenkomst vertoonen. Uitgebreide en langdurige ervaring, kijk op menschen
en zaken zijn daarbij voor de schatters van groot belang naast de onmisbare
onkreukbaarheid en zelfstandigheid. Heeft men uitgebreide rapporten van de
schatters, daarnaast informatiën van de aanvragers, dan is een onderzoek van
de stukken, waaraan naast de directie een raad van toezicht van deskundige
commissarissen deel neemt, van groot gewicht. Ook hier doet langdurige
ervaring gaandeweg het gevoel ontstaan, dat vaak meer waard is dan rede-
neering, of men nog op veilig terrein is dan wel op wrak ijs komt te staan.
Ook de goede schatters vergissen zich soms nog en naast deze goede schatters
komen er voor die het niet zoo nauw nemen met de waarheid en meer belang
stellen in den aanvrager, dien zij wellicht goed kennen, dan in de Bank, die
ver af is.
Voor dergelijke gevallen is het van het grootste belang dat men de schatters
zelf kan beoordeelen, hetgeen door het register van taxateurs der Vereeniging
van Directeuren van Hypotheekbanken zeer wordt bevorderd voor de banken,
wier directeuren lid der vereeniging zijn Maar ook als de inlichtingen omtrent
de schatters gunstig zijn is het nog van groot belang of de directeuren dan
wel de leden van den Raad van Toezicht zelfstandig zich een oordeel kunnen
vormen of vertrouwbare inlichtingen kunnen inwinnen en rustig de gegevens
beoordeelen.
4. Ook wanneer het onderzoek een bevredigend gevolg heeft en de
leening is aangegaan, is een bank tot voortdurend toezicht gehouden.
De waarde van de onderpanden kan achteruit gaan, de stand of ligging
kan minder worden, maar vooral het goed kan slecht worden onderhouden of
worden verwaarloosd. Ten slotte is het mogelijk en komt het ook in sommige
tijden voor, dat de prijs van dergelijke goederen aanmerkelijke daling ondergaat.
Daar nu het karakter der leeningen van hypotheekbanken is, dat zij voor betrek
kelijk langen tijd worden gesloten, wat wel één der grootste voordeelen is van deze
instellingen, moet worden gezorgd, dat bij daling van waarden de banken het
bedrag der leening kunnen verminderen. De bepaling dienaangaande komt in
alle hypotheekacten voor. De banken kunnen tot herschatting overgaan en,
indien dan de leening het statutair percentage overtreft, gedeeltelijk terug-
11
ui
Volgens het tiende jaarverslag van de Vereeniging van Directeuren van Hypo
theekbanken, opgericht in 1906, van welke vereeniging lid zijn 78 directeuren van
44 hypotheekbanken kwamen in dat register voor gegevens over 1937 taxateurs, wonende
op 625 plaatsen.
