Een bijzonder verband tusschen een bepaalden pandbrief en een bepaalde
hypotheek bestaat niet meer. Wei heeft men meermalen er naar getracht
een verband te leggen tusschen de gezamenlijke pandbrieven, door eene
instelling uitgegeven en de gezamenlijke hypotheken, door deze voor uitstaande
leeningen genomen.
Deze vraag heeft in het buitenland, in het bijzonder Duitschland, meer
malen de aandacht gëtrokken en heeft ook hier te lande tot bijzondere
organisaties geleid.
Een der oorzaken daarvan is deze, dat niet zelden in den aanvang, ook
in het buitenland, de uitgifte van pandbrieven tegenover hypothecaire leeningen,
niet volstrekt gescheiden was van andere bankiers werkzaamheden.
Frederik de Groote heeft met scherpen blik dadelijk gezien, dat dit ver
band ondeugdelijk was, en, ofschoon Büring een Generalcasse in verband met
het eigenlijke pandbrieven-instituut wenschte, deze verbinding afgekeurd. Later
werd evenwel in verschillende landen deze verbinding beproefd. Niet zelden
is daarvan het gevolg geweest, dat de hypotheekbankafdeeling eener groote
bankinstelling, welke op zich zelve een rustig en veilig bedrijf zou kunnen zijn,
is te gronde gegaan bij een ongunstigen keer in het daarmede gepaard gaande
gewone bankbedrijf.
In dat geval werd er met te meer klem op gewezen, dat de pandbrief-
houders toch niet meer waren dan gewone, concurrente crediteuren van een
instelling, die naast andere beleggingen ook hypothecaire vorderingen had uitstaan.
Dit neemt niet weg, dat er zeer groote instellingen zijn blijven bestaan
met een uitstekend gevestigd crediet, waarvan de afdeelingen wel gescheiden
zijn, maar waarvan de eigenares blijft dezelfde venootschap.
Een zeker voordeel is natuurlijk in de vereeniging gelegen. De handel
in pandbrieven, de plaatsing van deze en de inkoop wordt gemakkelijker
gemaakt. Het grondcrediet op langen termijn wordt niet in die mate gestoord
als dat anders wel in tijden van crisis of geldschaarschte het geval is. Merk
waardige mededeelingen dienaangaande over de laatste crisis doet de directie
van de zeer groote Bayerische Hypotheken- und Wechselbank in haar
laatste jaarverslag. De hypotheekafdeeling dier Bank heeft een zeer grooten
omvang gekregende instelling staat onder wetenschappelijk ook hoogstaande
leiding.
Een soortgelijk voorbeeld levert de Zivnostenska Banka te Praag, welke
op groote schaal een afzonderlijke afdeeling voor industrieel grondcrediet heeft
georganiseerd en door haar eigenlijk bankbedrijf tot de uitgifte der pandbrieven
en daardoor tot deze zeer belangwekkende en welgeslaagde proefneming is
in staat gesteld.
Ook de practijk der Landschaften heeft er spoedig reeds toe geleid althans
56
