8
als marketingtool voor bedrijven wordt gezien. Ingegeven
door gebrek aan aanbod en betere autobereikbaarheid is op
veel bedrijventerreinen sprake van 'verkantorisering'. De
schaalvergroting in de distributiecentra zet verder door.
De parkeerproblematiek op de bedrijventerreinen wordt
groter,- huurders zijn sneller geneigd om separaat te betalen
voor eigen parkeerplaatsen. Parkeergarages en betaald
parkeren zouden wel eens regel kunnen gaan worden op de
bedrijventerreinen.
WINKELMARKT
Gelijk met de reeds jaren voortdurende, bovengemiddelde
toename van de consumptieve bestedingen zijn ook de
tophuren in de winkelmarkt sterk gestegen. Op toplocaties
worden in enkele gevallen huren gerealiseerd van om en
nabij de 1.580,— per m2. Buitenlandse ketens zijn bereid
zwaar te investeren in 'Flagshipstores' (verkooppunt van een
winkelketen met meerdere functies) op de beste locaties.
Daarnaast hebben retailers de overnamesommen in de betere
winkelstraten opvallend zien stijgen. Op de goede winkel-
locaties is geen leegstand te constateren.
De verkoopomzet via internet blijft vooralsnog beperkt.
De meningen zijn eenduidig dat internetverkopen een
belangrijkere rol zullen gaan spelen. De groeiverwachting is
spectaculair. Vandaar dat e-commerce in bepaalde detail-
handelbranches zeker gevolgen zal hebben voor de
ruimtevraag.
VASTGOEDBELEGG INGEN
In totaal is in 2000 door institutionele beleggers een bedrag
van 3,45 miljard geïnvesteerd in Nederlands vastgoed.
Niet eerder werd er in Nederland voor zo'n bedrag in
vastgoed geïnvesteerd. Dit houdt een verbetering van het
record uit 1999 in, toen in totaal 3,30 miljard werd belegd.
Vanaf 1994 is er elk jaar sprake van een stijging van het
investeringsbedrag ten opzichte van het voorgaande jaar.
De internationalisering van de vastgoedmarkt zet zich,
getuige de afname van de investeringen door buitenlandse
beleggers met 320 miljoen, minder sterk voort.
De belastingherziening in 2001 en de dalende aanvangs-
rendementen in de afgelopen jaren, in combinatie met
nieuwe investeringslanden én herstel van de thuismarkten,
zijn hier debet aan. Het waren in 2000 met name de
Nederlandse pensioenfondsen en verzekeraars die actief
waren en een groot aantal acquisities pleegden. In totaal
werd in 2000 door Nederlandse professionele beleggers voor
2,27 miljard aan nieuw vervaardigd commercieel vastgoed
aangekocht. Dit is een flinke toename ten opzichte van
vorig jaar en tevens een absoluut record.
De rendementen bevinden zich historisch gezien op een
uiterst laag niveau van 5,75% voor de toplocaties in de
Randstad. Sinds enkele jaren is de rendements- en
huurprijsontwikkeling in Amsterdam substantieel afwijkend
ten opzichte van de overige locaties in de Randstad.
De laagste nettoaanvangsrendementen in Amsterdam voor
kantoren bedragen ongeveer 5,5%, voor bedrijfsgebouwen
ongeveer 7,0% en voor winkels slechts 5,25%. Kennelijk zijn
de verwachtingen ten aanzien van de toekomstige waarde-
en huurprijsontwikkeling voor Amsterdam positiever dan
voor de rest van de Randstad.
VASTGOEDFIN ANCIERING
De huren van commercieel vastgoed stegen in 2000 opnieuw
sterker dan de inflatie. Er is in veel grote en middelgrote
steden nog steeds sprake van een tekort aan kantoorruimtes
en een krapte aan beleggingspanden. Omdat de marktgroei
al jaren aanhoudt, wordt door projectontwikkelaars en
beleggers frequenter op dit scenario geanticipeerd. Er wordt
meer op risico gebouwd dan in het verleden. Naast tekorten
is in sommige regio's lokaal sprake van dreigende verzadiging
van de markt aangaande aantallen meters vloeroppervlak.
Daarnaast heeft de markt ook in de afgelopen twaalf
maanden nog meer financieringspartijen aangetrokken. Dit
leidde tot verder krimpende marges.
Ondanks deze moeilijke marktomstandigheden en de
inspanningen die zijn verricht om de interne processen aan
te passen, heeft FGH Bank de doelstellingen in 2000
gerealiseerd. Het evenwicht tussen rendement en risico kon
worden behouden, de positie als de Vastgoedbank van
Nederland is versterkt. Door een wijziging in de verkoop
organisatie en de groeiende samenwerking tussen FGH Bank
en FGH Vastgoed Expertise, is de commerciële slagkracht
van de organisatie vergroot.
De combinatie van lokale kennis, beschikbaarheid van een
landelijk netwerk van negen kantoren en de toegang tot
databanken van zowel FGH Bank zelf als die van de
wereldwijd verspreide HypoVereinsbank, levert bij de
dienstverlening een aanmerkelijke toegevoegde waarde.
Wij willen deze kracht in de toekomst nog beter benutten.
Per januari 2001 zijn twee regiodirecteuren benoemd, die
uitsluitend de verkoop in hun regio sturen. Doel daarvan is
