lichttoenam. In de categorie van de duurdere woningen is evenwel nog
geen sprake van een herstel. Van belang is echter, dat de nieuwe
regering een duidelijk standpunt heeft ingenomen ten aanzien van de
ongelimiteerde aftrekbaarheid van de rente voorwoninghypotheken.
Bovendien gaf de hypotheekrente een aanzienlijke daling te zien.
De regering nam eveneens maatregelen die tot gevolg hebben dat de
kosten van groot onderhoud weer op beperkte schaal aftrekbaar
worden gesteld. Voorts is de premie op premie-koopwoningen
overdraagbaar geworden.
De slechte economische vooruitzichten, die zich in het persoonlijk leven
vertalen in onzekerheid ten aanzien van werkgelegenheid en daling van
reëel netto-inkomen, gepaard aan de slechte verkoopmogelijkheden
van de bestaande woning vormen nog een tegenwicht om de balans
van de markt voor koopwoningen naar de positieve zijde te doen
doorslaan. De 'prop' van onverkochte nieuwbouwwoningen is echter
langzamerhand verdwenen. De premie A-koopwoningen worden thans
vlot verkocht. Er zijn dan ook voldoende redenen om meteen langzame
terugkeer van meer normale verhoudingen op de markt voor koop
woningen rekening te gaan houden. Daarbij staat vast dat een verdere
rentedaling de animo voor de koopwoning zeker nog zal doen
toenemen.
Anderzijds wordt door de onzekerheid der tijden de vraag naar huur
woningen gestimuleerd. Maar ook hier blijkt een te hoge huur tot
leegstand te leiden. De toename van de welvaart na de tweede wereld
oorlog had een steeds verdergaande gezinsverdunning tot gevolg.
De huidige economische omstandigheden zullen ten gevolge van
koopkrachtdaling mogelijk weer leiden tot afname van het aantal
afzonderlijke huishoudens. Een nog verder opendraaien van de
subsidiekraan lijkt, afgezien van budgettaire overwegingen, niet het
juiste antwoord.
Versnelde huurharmonisatie, het bouwen van kleinere en goedkopere
eenheden, hettegengaan van verkrotting van oudere woningen zijn ons
inziens meer passende maatregelen om tot een evenwichtiger verdeling
van de vraag tussen de huur- en koopwoningenmarkt te geraken.
In de markt van exploitatiewoningen is nog steeds sprake van spanning
tussen huuropbrengsten exploitatiekosten. Het noodzakelijk onderhoud
blijft dan ook met name in de oudere woonwijken vaak achterwege.
Een voortgaande verpaupering is hiervan het logische gevolg.
Op de kantorenmarkt was in het afgelopen jaar sprake van een
afnemende vraag, zowel in de huur- als in de koopsector voor eigen
gebruik. Dit ging gepaard met gelijkblijvende tot licht dalende prijzen.
Uiteraard zijn hierbij locatie en kwaliteit van essentiële betekenis.
Met name in Den Haag en Utrecht is bij gunstige ligging en adequate
faciliteiten nog van een goede marktsituatie sprake.
In de beleggingsmarkt worden goed gesitueerde en goed verhuurde
kantoorruimten nog steeds vlot en op een stabiel prijsniveau verkocht.
De markt wordt in deze sector aan de vraagzijde beheerst door een klein
aantal institutionele beleggers.
De markt voor winkelcentra heeft duidelijker onder de conjunctuur te
lijden. De afnemende koopkracht veroorzaakt een wat grotere leeg
stand, in de eerste plaats in winkelcentra met een minder goede ligging.
Kapit
rente1
(langl
lenini
Nede
West
Grool
Verer