ven. Daar een juist functioneren van de doorstro
ming een uitermate belangrijk sociaal en econo
misch desideratum is, willen wij een poging doen
de essenties hiervan weer te geven. Wij moeten
ons daartoe afvragen wat onder doorstroming moet
worden verstaan, hoe zij functioneert en welke
instrumenten haar reguleren.
Onder doorstroming moet ons inziens worden ver
staan de continue herverdeling van het woning-
volume, welke tendeert naar een optimale verdeling
van het woongenot.
Deze definitie stelt ons voor de noodzaak om uit
spraak te doen over hetgeen onder een optimale
verdeling moet worden verstaan. De minister van
volkshuisvesting heeft als doel van zijn beleid uit
gesproken - wij hebben dit in ons vorige jaarverslag
reeds aangehaald het bereiken van de situatie
waarbij subsidiëring niet meer nodig zal zijn en
waarbij ieder, met uitzondering van de sociaal-
zwakkeren, de economische huur voor zijn woning
zal betalen. Wij kunnen dus concluderen dat, zodra
een evenwichtssituatie op de woningmarkt zal zijn
bereikt, de optimale verdeling van het woningbe
stand zal worden verkregen door de werking van
het prijsmechanisme. Alleen voor de sociaal-zwak-
keren zullen andere maatstaven dan de koopkrach
tige vraag moeten gelden, opdat ook voor deze
categorie een optimale verdeling van het woonge
not wordt bereikt.
Indien wij over de woningmarkt spreken moeten
wij er altijd op bedacht zijn dat hier geen sprake is
van één markt; zij valt in feite in vele geografische
deelmarkten uiteen als gevolg van allerlei gebon
denheden aan een bepaalde streek, onder meer
door de gebondenheid aan de plaats waar men
werkt. In deze verschillende deelmarkten zal het
evenwicht tussen vraag en aanbod op verschillende
momenten worden bereikt.
Er zijn belangrijke delen van ons land die in de
eindfase van liberalisatie verkeren. Een uitspraak
over wat onder sociaal-zwakkeren moet worden
verstaan, zal voor deze gebieden daarom reeds
thans moeten gebeuren. Richtlijnen voor een indi
viduele subsidie aan deze categorie zullen moeten
worden gegeven.
Het is mogelijk deze sociaal-zwakkeren geheel vrij
te laten in de keuze van hun woning, indien de
individuele subsidie zich uitsluitend zou beperken
tot een bedrag dat correleert met de draagkracht van
het gezin; het is echter ook mogelijk om aanwijzin
gen te geven betreffende de soort woningen met
aanduiding van huurklasse—die zij mogen bewonen.
In een dergelijke geliberaliseerde markt is het prijs
mechanisme dan het instrument dat de doorstro
ming reguleert. Niettemin bestaat er nog een zeer
duidelijke prijsvervalsing voor die categorie wo
ningen, waarvan de subsidies nog niet afgebroken
zijn en de huren nog niet zijn bijgesteld. Eerst wan
neer dit is geschied zal de koopkrachtige vraag,
waarbij wij voor de sociaal-zwakkeren de indivi
duele subsidie meetellen, de optimale verdeling
tot stand brengen. Tot zolang kan derhalve een
ander distributie-element niet worden gemist. Dit
heeft zijn juridisch handvat in de woningwet. In
dien men voor de sociaal-zwakkeren de voorkeur
zou geven aan een systeem van individuele subsidie,
waarbij de soort woningen welke zij mogen bewo
nen is voorgeschreven, zal ook na de totale libera
lisatie van de woningmarkt voor hen een extra
distributie-element blijven bestaan. Wij geven ech
ter aan een dergelijk systeem, gezien de onnodige
beperking der keuzevrijheid, niet de voorkeur.
In de geografische markten, waar met de liberali
satie nog geen begin kon worden gemaakt, zal het
16
DOORSTROMING