Verslag van de Raad van Bestuur
In de loop van het boekjaar overschreed onze
hypothecaire portefeuille het bedrag van i mil
jard, een mijlpaal die tot bezinning aanleiding
geeft. Hoewel de groei van de hypothecaire porte
feuille niet de enige indicatie is voor de ontwikke
ling van ons concern, achten wij het bereiken van
deze mijlpaal een goede reden voor een korte terug
blik.
Na een periode van geleidelijke groei betekende het
tijdvak van 1930 tot 1955 voor de bij ons concern
aangesloten banken een lange periode van betrek
kelijke stilstand. Gedurende deze tijd had zich in
het hypotheekbankwezen een grote concentratie
voltrokken, een proces dat in andere bedrijfstakken
veelal later plaatsvond en thans nog volop aan de
gang is.
Concentratie kan om velerlei redenen geschieden.
Bij de hypotheekbanken was kostenbesparing de
voornaamste drijfveer, volledig gelijksoortige be
drijven gingen samen. Op deze wijze heeft achter
eenvolgens een fusie met de Nederlandsche-, de
Algemeene Friesche-, de Rotterdamsche- en de
Bataafsche Hypotheekbank plaatsgevonden. Met
de overname van de Bataafsche Hypotheekbank in
1955 was de mogelijkheid om door deze vorm van
concentratie kosten te besparen vrijwel uitgeput.
Na dat j aar zien wij echter ons concern zich belang
rijk ontwikkelen. In 1955 bedroeg de hypothecaire
portefeuille 250 miljoen, in 1961 werd de ƒ500
miljoen bereikt, in 1963 de 750 miljoen en thans
de 1 miljard.
Het is interessant na te gaan waaruit de aanmerke
lijke groei na een periode van relatieve stilstand te
verklaren valt. Was zij het gevolg van externe in de
maatschappij gelegen factoren, dan wel het gevolg
van een bewuste eigen politiek?
Het is duidelijk dat er een verband bestaat tussen
de bouwactiviteit en de behoefte aan hypothecair
krediet. Uit de toename van de bouwactiviteit valt
wel gedeeltelijk, doch niet geheel, de groei van ons
bedrijf te verklaren.
Daar bepaalde categorieën van bouwactiviteit
worden gefinancierd door de overheid, heeft het
woningbeleid van de opeenvolgende regeringen
consequenties voor de vraag of er al dan niet een
grote behoefte aan hypothecaire kredieten bestaat.
Daarnaast hebben wijzigingen in de kapitaalrente
belangrijke gevolgen voor de waarde van onroe
rend goedomdat de grootte van de hypothecaire
kredieten op deze waarde is afgestemd, zal een ver
hoging van de kapitaalrente tot een daling van de
waarde van onroerend goed en derhalve tot een
vermindering van het hypothecaire krediet leiden.
De particuliere bouwactiviteit zal bij een verhoging
van de kapitaalrente eveneens worden afgeremd.
Zo valt de vermindering in de groei van de hypo
thecaire portefeuille van ons bedrijf over de laatste
5 jaar in vergelijking met de daaraan voorafgaande
jaren in belangrijke mate te verklaren uit de her
haalde ontwrichting van de kapitaalmarkt ten ge
volge van overbesteding.
Op grond van deze externe oorzaken zou de groei
van onze hypothecaire portefeuille nimmer derge
lijke vormen hebben aangenomen, indien zich
daarnaast niet een wezenlijke wijziging in onze uit-
zettingspolitiek had voltrokken door een veel ac
tiever marktbeleid.
Dit actieve marktbeleid kwam tot uiting in een
steeds grotere verscheidenheid van vormen bij onze
krediettransacties; hiermede beoogden wij zonder
risicoverhoging aan de gevarieerde behoeften, die
bij geldnemers bestonden, tegemoet te komen.
Door uiteindelijk ook ‘sale and lease back-trans-
acties’ met velerlei modaliteiten in ons programma
op te nemen werd een laatste uitbreiding gegeven
INLEIDING
13
