ken wij krediet tot een bedrag van maximaal 90
van de waarde van het onderpand, met dien ver
stande dat wij de eventuele risico’s van de top boven
het bedrag dat volgens gebruikelijke normen als eer
ste hypotheek in aanmerking komt, door garanties
van derden dekken.
Op het gebied van bedrijfspandenfinanciering kun
nen wij, mede door de samenwerking met de N.V.
Gemeenschappelijk Eigendom”, thans alle moge
lijke vormen bieden. Wij noemden in ons vorige ver
slag reeds de saleleaseback, een vorm, waarbij de
financier het pand voor zijn rekening laat stichten,
naar de wensen en inzichten van de gebruiker, en
hem dit pand tezelfdertijd op een lange termijn voor
een vaste jaarhuur verhuurt. Er zijn in samenwer
king met onze onroerend-goed-maatschappij nog
verschillende andere mogelijkheden om de finan
ciering van bedrijfspanden zodanig te regelen, dat
de investering van de gebruiker zeer beperkt kan
blijven. Dezelfde samenwerking maakt het ook mo
gelijk de financiering en exploitatie van personeels-
woningen van ondernemingen over te nemen.
Hiermede hebben wij het assortiment van de dien
sten, welke wij voor onroerend-goed-financiering
kunnen bieden, aan de eisen van de tijd aangepast.
Het ligt echter niet in onze bedoeling voorshands
een grote uitbreiding te geven aan onze activiteiten
op deze nieuwe gebieden.
Kapitaalmarkt
Aan het einde van het j aar kwam de kapitaalmarkt
in beweging. In het begin was zij nog rustig en er
was zelfs sprake van een zekere conjuncturele ont
spanning. In het najaar echter trad, in het zicht van
forse loonsverhogingen, een plotselinge verandering
op. Mede onder invloed van vooruitzichten op een
belangrijke verslechtering van onze betalingsbalans
trok de rente aan. Het verschil in rentestand aan
het begin en aan het einde van het j aar wordt ge-
illustreerd door het feit, dat in het begin van het
jaar staatsleningen nog sterk werden overte-
kend, terwijl de in november tegen 4 uitgegeven
staatslening geen succes werd en eind december
99% noteerde.
Van binnenlandse particuliere zijde werd in 1963
een beroep op de obligatiemarkt gedaan voor 251
miljoen (v. j. ƒ529 miljoen); ons aandeel hierin
bedroeg ƒ99,2 miljoen of 40% (v. j. ƒ80 miljoen of
*5 De overheid nam in 1963 op de obliga
tiemarkt f 1.523 miljoen op, hetgeen aanmer
kelijk meer bedroeg dan het cijfer van het voor
gaande jaar ad ƒ595 miljoen. In totaal werd een
beroep gedaan op de obligatiemarkt tot een be
drag van ƒ1.777 miljoen (v. j. 1.354 miljoen),
waarin ditmaal buitenlandse emissies vrijwel geen
aandeel hadden (v. j. ƒ230 miljoen).
Pandbrieven en schuldbekentenissen
Nadat op 28 december 1962 een aanvang was ge
maakt met de uitgifte van pandbrieven tegen
een koers van 99^ welke koers op 8 januari 1963
werd verhoogd tot 99!% - werd deze uitgifte op
28 januari gestaakt.
Op 1 mei werden 4i% pandbrieven verkrijgbaar
gesteld; voor uitgifte tegen een koers van 99^%,
voor conversie van per 1 juni uitgelote pandbrieven
tegen een koers van 99J
Op 1 juni werd die uitgifte gestaakt en werden 4^%
pandbrieven a pari afgegeven. Nadat de koers op
29 juni was verhoogd tot ioo|%. daalde deze via
100 op 23 september tot 99 op 16 oktober,
waarna op 24 oktober de uitgifte werd gestaakt,
behalve voor conversie van op 1 december uitgelote
pandbrieven.
De koers van de 4j pandbrieven, die met ingang
van 24 oktober pari werden uitgegeven, werd op
18 november verlaagd tot 99%, terwijl de uitgifte
op 18 december werd gestaakt. Het werd steeds
duidelijker, dat de rente zich naar 5% ontwikkelde;
l8
