Verslag van de directie
over liet boekfaar 1963
Algemeen overzicht
De voortdurende spanning op de arbeidsmarkt, met
een daaraan gepaard gaande snelle en ongekende
stijging van het loonniveau, heeft in ons land gelei
delijk het psychologisch klimaat voor een totale over
spanning geschapen.
De loonexplosie, waarbij het criterium produktivi-
teitsverhoging uit het oog werd verloren, zal in dit
jaar een belangrijk tekort op de betalingsbalans,
met de daaruit voortvloeiende spanningen op de
kapitaalmarkt, veroorzaken.
Daar de oorzaak van de sterke en snelle stijging van
loon- en rentevoet in hoofdzaak een conjuncturele
is, valt te verwachten dat op korte termijn de vraag
naar goederen waarin veel arbeid en kapitaal is ge
accumuleerd - dus met name de bedrijfsgebouwen-
in belangrijke mate zal afnemen. Enige fiscale maat
regelen, zoals de schorsing van de vervroegde af
schrijving en van de investeringsaftrek op investe
ringen na 31 januari 1964 in gebouwde eigendom
men, zullen nog eens extra remmend werken.
De stijging van de welvaart heeft in het afgelopen
jaar de vraag naar woon- en bedrijfsruimten, even
als die naar gebruiksartikelen doen toenemen. Op
de markt van woon- en bedrijfsruimten is door ve
lerlei overheidsingrijpen het prijsmechanisme gro
tendeels uitgeschakeld. De spanningen die hierdoor
ontstaan, ontladen zich op dat beperkte segment van
de totale onroerend-goed-markt, waar vrije of vrij
komende woon- of bedrijfsruimte wordt aangebo
den. Gezinnen en bedrijven die een dringende be
hoefte hebben aan direct beschikbare ruimte, blij
ken bereid en in staat te zijn hiervoor grote finan
ciële offers te brengen. Dit heeft geleid tot oneven
wichtig hoge prijzen voor vrije woon- en bedrijfs
ruimte, althans in het westen en in het midden van
ons land. De onevenwichtigheid blijkt trouwens ook
reeds uit de opmerkelijke regionale verschillen. In
de randstad Holland is de premie, die een koper voor
vrij te betrekken woon- of bedrijfsruimte betaalt
boven de beleggingswaarde van een verhuurd pand,
thans hoog, terwijl dit prijsverschil onder meer in
het noorden van ons land en in Zeeland veel ge
ringer is. De grote bouwactiviteit deed de totale be
hoefte aan hypothecair krediet weer verder toene
men. Wij konden onze kredietportefeuille dan ook
met netto 104,7 miljoen uitbreiden.
Het woonbeleid
In de afgelopen j aren hebben wij bij herhaling ver
klaard, dat de in ons land gevolgde huurpolitiek in
belangrijke mate de oorzaak vormt voor het voort
bestaan van een woningnoodsituatie op een mo
ment, dat er landelijk gezien geen sprake meer is
van een woningtekort. Het in het verslagjaar opge
treden kabinet heeft de opheffing van de woning
nood als eerste opgave gesteld en streeft thans naar
de opheffing daarvan, zo mogelijk in 1970.
Inmiddels werd bekendgemaakt, dat de regering
een zeer bescheiden huurverhoging van 1 o voor
het grootste deel van het woningbezit wil doorvoe
ren.
Uit de bouwnota en de verdere uitlatingen van de
nieuw opgetreden Minister van Volkshuisvesting
en Bouwnijverheid krijgen wij wel de indruk, dat
de Minister een open oog heeft voor capaciteits- en