0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
a
0
0
0
0
verder zou kunnen uitlopen, doch dat de Minister
dit wenst te voorkomen, daar een verdere uidoop
de verhoudingen in de woningbouw zou verstoren
en mogelijk tot overspanning van de gehele bouw
markt zou leiden.
Voor het gevaar van overspanning van de bouw
markt hebben wij begrip. Het valt echter te be
treuren dat juist de vrije sector het kind van de
rekening wordt ten gevolge van de politieke druk,
die, ongeacht de duidelijke richting waarin de reële
vraag zich ontwikkelt, vasthoudt aan de na de oor
log gegroeide verhoudingen. In deze opvatting
vormt de vrije sector in feite, afhankelijk van de
bestaande beperkte mogelijkheden van de bouw
markt, de sluitpost.
Het streven om zoveel mogelijk goedkope wonin
gen te bouwen houdt gevaren in. Deze woningen
zullen, terwille van de prijs, over het algemeen een
betrekkelijk laag woongerief bieden. Dit betekent
dat de economische veroudering aanmerkelijk snel
ler zal plaatsvinden dan de technische; voor deze
woningen zal anders dan voor woningen met een
hoger woongerief te zijner tijd geen vervangende
vraag bestaan.
Bij de bouw van woningen in de vrije sector bleek,
dat tegenover de grote vraag eveneens een groot
aanbod stond. Bouwondernemers en financiers
bleken in nauwe samenwerking zorg te kunnen
dragen voor een belangrijke produktie. Het stichten
van een woning is in belangrijke mate een daad in
de kapitaalsfeer, vandaar dat de overheid bij haar
taak om een passende woningvoorziening te be-
vorderen, in verschillende regelingen bijzondere
aandacht aan de financiering heeft geschonken.
Het is daarbij des te opmerkelijker dat, waar de
woningwetwoningen geheel door de overheid wor
den gefinancierd en de overige gesubsidieerde wo
ningen voor een belangrijk deel worden gefinan
cierd tegen een garantie van de overheid, de bouw
in de vrije sector zonder enige steun van de overheid
plaatsvindt.
Ook onze instelling heeft in het afgelopen jaar een
belangrijke bijdrage geleverd voor de financiering
van de woningbouw in de vrije sector. Door een
grote mate van variatie in de financieringsmogelijk-
heden, die wij in de afgelopen jaren hebben ge
creëerd, konden wij zonder grotere risico’s te lopen
aan de gebleken vraag naar financiering voldoen.
Kapitaalmarkt
Evenals in 1959 en i960 kenmerkte de kapitaal
markt zich in 1961 door zijn stabiliteit. Gedurende
het jaar trad weliswaar een kleine rentedaling op,
doch deze was aan het eind van het jaar weer tot
staan gekomen.
De besparingen bleven zich op een hoog niveau be
wegen. Het spaaroverschot bij spaar- en boeren
leenbanken was nog hoger dan in de voorafgaande
jaren, het spaaroverschot bij de algemene banken
bleef daarentegen achter bij i960.
De produktie van de levensverzekeringmaatschap
pijen bleef stijgen, gedurende de eerste tien maan
den van het jaar was zij 17% hoger dan in de ver
gelijkbare maanden van i960.
Alleen de verkoop van effecten naar het buitenland
was dit jaar aanzienlijk minder dan in i960. In de
eerste negen maanden van 1961 werd voor 495
miljoen aan Nederlandse effecten aan het buiten
land verkocht tegen/894 miljoen in dezelfde peri
ode in i960.
Het beroep op de open kapitaalmarkt was met on
geveer/ 1.750 miljoen dit jaar lager dan in i960,
toen het 2.160 miljoen bedroeg, ondanks het feit
dat dit jaar voor het eerst sinds jaren weer tot een
belangrijk bedrag buitenlandse emissies werden toe-
Gemiddelde aannemingssommen (exclusief grondkosten, architecten
honorarium en kosten van toezicht) van woningen in de vrije sector
(inclusief herbouwwoningen) waarvoor bouwvergunning is verleend.
Bron: C.B.S.
1958
1959
i960
1961
(9 mnd)
ieder figuurtje stelt f 5.000,voor.
