Risicobeheer
Algemeen
Kredietrisico
Marktrisico
vraagt om voortdurende interne procescontrole en verbeteringen. Dit in combinatie met marges
die onder druk staan, zal de bank moeten blijven zoeken naar optimalisatie-mogelijkheden en
alternatieve oplossingen zonder dat de bank haar identiteit verliest of moet inboeten op haar
dienstverlening.
Bankieren is in essentie het beheersen van risico’s. Risico’s worden weloverwogen genomen en
afgebakend, voorts worden zij continue bewaakt. De belangrijkste risico’s in het bancaire bedrijf
zijn kredietrisico, marktrisico, liquiditeitsrisico en operationeel risico.
Binnen Friesland Bank zijn een drietal commissies betrokken bij de invulling van het risicobeheer,
deze commissies bestaan uit senior management met participatie door leden van de
Raad van Bestuur, lijn- en stafdirecteuren. De algehele coördinatie van het risicobeheer is belegd
bij de Risk Management Officer, die rapporteert aan de voorzitter van de Raad van Bestuur.
Het kredietrisicobeleid van de bank is behoudend en voorzichtig. Als beheersinstrumenten kunnen
worden genoemd de analyse van economische sectoren, het meten van de kwaliteit van de
debiteur en de faciliteit, de spreiding in en over economische sectoren.
De faciliteiten, die de bank op basis van vastomlijnde criteria aan haar cliënten verstrekt, bestaan
overwegend uit vreemd vermogen in de vorm van kredieten in rekening-courant en leningen.
Risicodragend vermogen zoals (cumulatief preferente) aandelen en participaties zijn er in
geringere mate. Een deel van de aandelenportefeuille is beursgenoteerd.
Het proces van fiattering van kredieten is fijnmazig van aard. Onderscheid wordt gemaakt tussen
particuliere en zakelijke debiteuren. Particuliere kredieten worden verstrekt op basis van
inkomens- en vermogenstoetsen, terwijl zakelijke kredieten worden beoordeeld op basis van
branche, kwaliteit van het management, cashflows, solvabiliteit en zekerheden. De kwaliteit van
een zakelijk krediet wordt uitgedrukt in een interne creditrating, die jaarlijks op basis van een
revisie wordt geactualiseerd.
In 2004 is bijzondere aandacht gegeven aan het beheer van overstanden en het terugdringen van
de revisie-achterstanden. De kwaliteit van de kredietportefeuille is licht gedaald, mede als gevolg
van de minder goede economische ontwikkelingen. Het aantal posten in bijzonder beheer is
gestegen. De definitieve besluitvorming rondom Basel II is mede aanleiding geweest een project
te starten, dat ervoor moet zorgdragen dat de risico's volgens de nieuwe normen gemeten
worden.
Kredietrisico wordt gemeten en uitgedrukt in risico gewogen activa. In 2004 is de omvang hiervan
gestegen met 400 miljoen Euro (9%) tot 4,9 miljard Euro. Het risico wordt beperkt door een goede
spreiding over sectoren; in 2004 is de vermelde groei gelijkmatig over de sectoren verdeeld.
De kredieten zijn voor het grootste deel verstrekt aan debiteuren in het werkgebied van de bank.
Het marktrisico bestaat uit rente-, prijs- en valutarisico. Het marktrisicobeleid is vooral gericht op
het beheersen van het renterisico. Prijs- en valutarisico zijn van geringere omvang.
Het renterisico is inherent aan de kredietuitzettingen, de beleggingsportefeuille en de
toevertrouwde gelden. De beleggingsportefeuille bestaat voor een belangrijk deel uit obligaties
24
