De stoomtrein, symbool van vooruitgang In het midden van de negentiende eeuw worden impulsen gegeven die tot een nieuwe welvaartsgroei leiden. Allerlei sectoren krijgen gestalte: uit ambachtelijke bedrijvigheid ontwikkelt zich de industrie, de schaal van de infrastructuur wordt vergroot en verfijnd en de financiële dienstverlening van verzekeringen en banken krijgt gestalte. Technische innovaties hebben een industrialisatie tot gevolg en maken bovendien een vernieuwing van de infrastructuur mogelijk. De economie ondervindt daardoor een ongekende versnelling, vergelijk baar met de huidige versnelling door de informatietechnologie. Het voordeel van een goede ontsluiting over water waar de noordelijke provincies eeuwenlang de vruchten van plukken, begint vanaf het midden van de negentiende eeuw in een nadeel te verkeren. Het belemmert opkomende andere, snellere vormen van vervoer. Dat is te merken op plaatsen waar ze elkaar kruisen. Door de hoge kosten van bruggen op kruisingen van vaarten en wegen moeten keuzen worden gemaakt. Steeds vaker wordt het primaat bij het wegverkeer gelegd. Koopman-koning Willem I zorgt weliswaar voor verbetering van het vaarwegennet, maar juist de wegen voor vervoer over land krijgen een beslissende impuls met een rijkswegennet. Voor het vervoer van personen en goederen ontbrandt concurrentiestrijd tussen scheepvaart en wegvervoer. In het Noorden komt er in de jaren 1860 een snelle concurrent bij; de stoomtrein. Een mechanisch monster dat door velen wordt gewantrouwd en door schippers en reders gehaat. Ze moeten alle zeilen bijzetten. Het is een verloren strijd. De belemmering van de scheepvaart bij spoorbruggen is symbool; ze moeten een kwartier voor passage van een trein gesloten zijn.

Rabobank Bronnenarchief

Jaarverslagen Friesland Bank | 2000 | | pagina 2