Tijdens de
industriële revolutie
moesten werktuigbouwkundigen
en andere technici hun plannen tot op
detail op papier vastleggen. Hoofdingenieur
D.F. Wouda van de provinciale waterstaat maakte
in 1920 het ontwerp van het later naar hemzelf ge
noemde stoomgemaal bij Lemmer, een ketelhuis met een
zestig meter hoge schoorsteenpijp en een grote machine
hal. Werktuigbouwkundige prof. ir. Dijkshoorn ontwierp de
machines. In het ketelhuis staan vier vuur-
gang-vlampijpketels die met kolen en sinds
1967 met olie gestookt worden. De machine
hal bevat vier tandem-compound stoomma
chines van elk ongeveer 500 pk die acht cen-
trifugaalpompen met schoepenraderen aan
drijven. Zij zijn in staat om vier miljoen liter
water per minuut het Ijsselmeer in te pom
pen. Het Woudagemaal is een apotheose
van stoomtechniek; hierna werd overge
schakeld op nieuwe technieken. Techniek veroudert
snel en als herinneringen bewaar# blijven worden
ze het domein van industrieel archeologen. Het
Woudagemaal niet: het is het groenste,
nog perfect werkende stoomgemaal^
van West- EuropalflKA
