onder bepaalde omstandigheden, bijdragen tot
een sociaal meer aanvaardbare verdeling van
de werkloosheid. Zij dragen echter niet bij tot
een vermindering van de totale werkloosheid.
Gelukkig begint het inzicht in ons land toe te
nemen, dat de grenzen met betrekking tot de
arbeidstijdverkorting thans bereikt zijn en dat
hiervan geen bijdrage aan de oplossing van het
werkloosheidsvraagstuk valt te verwachten. Bij
alle teleurstelling over de te geringe daling van
de werkloosheid in ons land dient men wel te
bedenken, dat het gezonde deel van het
bedrijfsleven toch kennelijk in staat is geweest
de gehele aanwas van nieuwe arbeidskrachten,
inclusief de vermindering van werkgelegenheid
bij de overheid en andere bedrijven, op te
nemen. Dat is geen geringe prestatie. Het
werkloosheidspercentage is landelijk
gedurende het gehele jaar 1987 onder het
niveau van 1986 gebleven.
Dollar
In drie jaar tijds is de koers van de dollar ten
opzichte van de gulden met de helft in waarde
gedaald. Deze forse waardedaling treft uiteraard
in het bijzonder die bedrijven in ons land die
exporteren naar de Verenigde Staten en landen
waarvan de munteenheid min of meer is
gekoppeld aan die van de dollar. In totaal gaat
ongeveer 11 van onze export naar ‘dollar-
gebieden’. Omgekeerd worden ook die
Nederlandse ondernemingen die moeten
concurreren met importen uit deze gebieden
getroffen door de sterk verlaagde waarde van
de dollar. Alhoewel de hieruit voortvloeiende
verslechtering van onze concurrentiepositie ten
opzichte van de ‘dollar-gebieden’ valt te
betreuren, dient het effect van de koersdaling
van de dollar op onze economie niet te worden
overschat. Ongeveer 85 van onze export
gaat naar EG-landen, die, zij het in ongelijke
mate, ook getroffen worden door de koersval
van de dollar. Onze concurrentiepositie ten
opzichte van belangrijke niet-EG-landen, zoals
Japan en Zwitserland, is ook niet
achteruitgegaan. Het valt voorts niet te
verwachten, dat de dollar zich duurzaam op het
huidige, historisch gezien, lage niveau blijft
bewegen. Naarmate het handelsbalanstekort
van de Verenigde Staten, mede als gevolg van
de lage dollar, kleiner wordt een situatie die
thans zichtbaar wordt zal ook de
Amerikaanse betalingsbalans daarvan
profiteren. De weliswaar bescheiden pogingen
van de huidige Amerikaanse regering het
begrotingstekort te verkleinen tenderen
eveneens in de richting van een koersherstel
van de dollar.
Betalingsbalans
Evenwichtige internationale monetaire
verhoudingen worden alleen bereikt in een
situatie waarin er duurzaam geen omvangrijke
betalingsbalansoverschotten, respectievelijk
-tekorten bestaan. Het laat zich aanzien, dat
vooral de lage dollarkoers in 1987 een bijdrage
heeft geleverd tot meer evenwichtige
betalingsbalansverhoudingen in de wereld. Ook
de afnemende inflatie- en renteverschillen
tussen de belangrijkste industrielanden leiden
op den duur tot meer evenwichtige
internationale economische verhoudingen. Een
gecoördineerd financieel-economisch beleid
van regeringen en monetaire autoriteiten blijft
echter dringend geboden teneinde
ontsporingen in de toekomst te voorkomen. Een
zodanige coördinatie klemt te meer nu binnen
de Europese Gemeenschap de grenzen tussen
de verschillende landen naar verwachting in de
negentiger jaren zullen worden opengesteld.
7
Friesland Bank Jaarverslag 1987