De concurrentie tussen het grote aantal aanbieders op deze
markt is zo sterk, dat het streven naar handhaving van een
noodzakelijk geachte rentemarge niet zelden in het gedrang
komt.
Liquiditeit
Doordat de toevertrouwde gelden praktisch evenveel stegen
als de voor kredietverlening benodigde middelen, onderging
het bedrag aan liquide middelen praktisch geen wijziging. Zo
was per balansdatum 868 miljoen beschikbaar aan
liquiditeiten, onze effectenportefeuille daaronder begrepen,
tegenover 862 miljoen per ultimo 1985. Binnen het totaal der
liquiditeiten vond een verschuiving plaats van de direct
opvraagbare tegoeden naar kortlopende overheidsobligaties.
Gelet op de omvang en de looptijd van de aan onze instelling
toevertrouwde gelden is een deel van de direct opvraagbare
liquiditeiten belegd in Nederlandse staatsobligaties met een zo
kort mogelijke looptijd. Als gevolg hiervan nam onze
effectenportefeuille in het verslagjaar toe van 606 tot 673
miljoen. Het gemiddelde rendement van onze
obligatieportefeuille bedroeg aan het einde van het boekjaar
8,8 terwijl de gemiddelde resterende looptijd van ons bezit
aan obligaties opdat moment 4,8jaar bedroeg.
Vestigingen
In het verslagjaar werden onze kantoren te Vrouwenparochie
en Wolvega in een nieuw pand gehuisvest. De Friesland Bank
heeft thans in praktisch iedere daarvoor in aanmerking
komende plaats in deze provincie één of meer moderne, aan de
eisen van de tijd aangepaste, kantoren. Het ligt niet in ons
voornemen het aantal vestigingen der bank, thans 52, uit te
breiden.
Deelnemingen
Over de gang van zaken bij onze dochterondernemingen
werkzaam in de assurantiesector, te weten het
assurantiebemiddelingsbedrijf en het volmachtbedrijf, kunnen
wij zeer tevreden zijn. Zo stegen de provisiebaten van het totale
assurantiebedrijf met 9,1 %(v.j.3,1 De grotere vraag naar
verzekeringen verband houdende met de aankoop van een
eigen woning, de toegenomen bemiddeling op het terrein van
de verzekering van bedrijfsobjecten en de gestegen vraag naar
levensverzekeringen hebben vooral tot dit gunstige resultaat
bijgedragen. De in ons vorige verslag uitgesproken
verwachting, dat een voortgaande groei bij deze
dochterondernemingen, dank zij een volledig
geautomatiseerde administratie, kan worden opgevangen met
de bestaande personeelsbezetting, is bewaarheid. Deze
deelnemingen leverden dan ook een substantiële bijdrage aan
het bedrijfsresultaat van de Friesland Bank.
Dat was helaas niet het geval bij onze dochteronderneming
Passage- en Reisbureau J. W. van der Meulen b.v. Daar
daalden de provisiebaten met 8,5 voornamelijk als gevolg
van het relatief grote aantal annuleringen. Het gewapende
conflict in Libië, de kernramp in Tsjernobyl en het internationale
terrorisme vormden de belangrijkste motieven voor het
afzeggen van een voorgenomen reis naar een land dat in dit
verband als risicovol werd aangemerkt. Het laat zich aan de
hand van de thans bekend zijnde vakantieboekingen voor 1987
aanzien, dat het hier om een éénmalig effect gaat en dat de
omzet aan buitenlandse reizen weer zal toenemen.
Onze dochterondernemingen op het gebied van de makelaardij
in onroerend goed leverden ook in het verslagjaar weer een
positieve bijdrage tot het concernresultaat van de bank.
De provisiebaten van onze makelaardijdochters namen in
1986 toe met 15,4 (v.j. 2,1 Vooral in de sector
bedrijfsmakelaardij werden uitstekende resultaten behaald.
Daarnaast vormden het relatief lage prijsniveau van woningen,
de huurverhogingen en de lagere hypotheekrente een
stimulans voor het kopen van een eigen woning. Vanwege de
toegenomen omzetten en het arbeidsintensieve karakter van de
bemiddelingsactiviteiten was enige personeelsuitbreiding
noodzakelijk. Het laat zich aanzien, dat de resultaten van onze
makelaardijdochters in 1987 tenminste gelijk zullen zijn aan die
over 1986.
Resultaten over 1986
De rente-, provisie- en andere baten namen in het verslagjaar
toe van 73,9 tot 81,2 miljoen, een stijging van 9,9 (v.j.
4,7 De kosten stegen, inclusief hogere afschrijvingen, van
50,2 tot 55,7 miljoen, een toename van 11 (v.j. 3,1 De
brutowinst nam hierdoor toe van 23,7 tot 25,5 miljoen, een
stijging van 7,5 (v.j. 8,1
De aanzienlijke toename van de rentebaten van 49,4 tot 57,0
miljoen, een stijging van 15,4 (v.j. 7,3 is te danken aan de
gestegen omzetten en aan de grotere rentemarge. Deze marge
kon vooral toenemen door de omzetting van in 1981 uitgegeven
hoogrentende vijfjaars spaarbiljetten in die tegen het thans
geldende lagere rentepercentage.
De provisiebaten namen toe van 19,2 tot 20,2 miljoen, een
stijging van 5,0 (v.j. 6,4 Deze hogere baten komen geheel
voor rekening van de assurantie- en makelaardij-activiteiten.
De provisie-inkomsten van de bank daalden iets als gevolg
van de verminderde emissie-activiteit van de Staat. Deze daling
kon onvoldoende worden gecompenseerd door toegenomen
provisiebaten uit effectentransacties van cliënten en uit door
ons verstrekte bankgaranties.
10