hypothecaire leningen zette zich in het verslagjaar voort. Zo
verstrekten wij in 1982 voor een bedrag van 98 miljoen aan
hypothecaire leningen met en zonder overheidsgarantie
tegenover 107 miljoen in 1981. Aangezien uit aflossingen
ƒ118 miljoen beschikbaar kwam daalde onze
hypothekenportefeuille met 20 miljoen van 768 tot 748
miljoen. Een afname van 2,6 tegenover een stijging van
3,2 in 1981.
Liquiditeit
Aangezien door de aanhoudende stijging van de
toevertrouwde gelden en de daarbij achterblijvende vraag
naar financieringsmiddelen onze liquiditeitspositie structureel
te ruim dreigde te worden is aan het begin van het
verslagjaar besloten een deel van de direct opvraagbare
liquiditeiten te beleggen in hoogrentende Nederlandse
staatsobligaties. De stijging van de balanspost effecten van
133 tot 309 miljoen is hiermede verklaard. Mede door
deze uit emissie verkregen aankopen steeg het gemiddelde
rendement van onze obligatieportefeuille tot 10,8 aan het
einde van het boekjaar. Aangezien het hier beleenbare
overheidsobligaties betreft, waarvan de looptijd nagenoeg
correspondeert met die van de aan ons toevertrouwde
termijnspaargelden, is onze liquiditeitspositie hierdoor niet
aangetast. Per balansdatum was 477 miljoen aan
liquiditeiten, onze effectenportefeuille daaronder begrepen,
beschikbaar tegenover 376 miljoen per ultimo 1981, een
toename van 26,8
Vestigingen
In het verslagjaar werd ons kantoor te Koudum in een nieuw
pand gehuisvest. Onze kantoren te Dokkum en Gorredijk
werden ingrijpend verbouwd. In Bolsward werd een pand
aangekocht met het doel aldaar een kantoor te stichten. Per
ultimo 1982 bedroeg het aantal vestigingen der bank 51.
Deelnemingen
Onze dochterondernemingen op het gebied van de
assurantiebemiddeling slaagden erin, niettegenstaande de
verminderde vraag naar hypothecaire leningen, de produktie
ongeveer op het niveau van 1981 te handhaven. Dit werd
onder andere bereikt door het ontplooien van meerdere
activiteiten op het terrein van de verzekering van
bedrijfsobjecten en de verdieping van de
assurantieportefeuilles van bestaande cliënten. Dat
desondanks de provisiebaten van het totale assurantiebedrijf
met 4,7 daalden, tegenover een teruggang van 2,4 in
1981, moet voornamelijk worden toegeschreven aan de in
1982 in de schadesector toegepaste tariefsverlagingen. De
baten van het assurantiebemiddelingsbedrijf worden, zoals
bekend, niet alleen bepaald door het aantal transacties maar
ook door de hoogte van de premies.
Onze dochteronderneming, Passage- en Reisbureau
J. W. van der Meulen b.v., zag de provisiebaten, verkregen
uit de door haar verleende reisbemiddeling, met 2,1
toenemen, tegenover een stijging van 1,1 in 1981. Gelet
op de minder gunstige gang van zaken in deze branche
achten wij dit een bevredigend resultaat.
Het jaar 1982 heeft voor onze dochterondernemingen op het
gebied van de makelaardij in het teken gestaan van de
reorganisatie. In ons vorige jaarverslag maakten wij reeds
melding van de maatregelen die in voorbereiding waren met
het doel het rendement van onze makelaardijdochters te
verbeteren. Het effect van deze maatregelen werd vooral in
de tweede helft van het verslagjaar merkbaar, toen de baten
uitstegen boven de kosten. Dit winstherstel was echter nog
onvoldoende voor het bereiken van een positief resultaat
over geheel 1982. Het laat zich aanzien, dat de sector
makelaardij in 1983 wel een positieve bijdrage tot het
concernresultaat van de Friesland Bank zal leveren. Deze
verwachting is niet alleen gebaseerd op de invloed die er
van de aanzienlijke kostenbesparingen uitgaat op het
winstherstel, maar ook op onze ervaring, dat het aantal
transacties in de onroerend goed sector geleidelijk toeneemt
als gevolg van dalende prijzen en lagere rentetarieven.
Resultaten over 1982
De rente-, provisie- en overige baten namen in het
verslagjaar toe van 53,9 tot 57,7 miljoen, een stijging van
7 De kosten stegen aanzienlijk minder en wel van 39,7
tot 40,2 miljoen, een toename van 1,1 De winst voor
afschrijvingen en dotaties steeg derhalve van 14,2 tot
17,5 miljoen, een toename van 23,5
Dank zij de gestegen omzetten en de vergroting van de
rentemarge namen de rentebaten toe van 33,4 tot 36,5
miljoen, een stijging van 9,2 De provisiebaten namen
slechts met 3,6 toe. De hiervoor geschetste gang van
zaken bij onze dochterondernemingen heeft de stijging van
de provisiebaten sterk afgeremd. De provisiebaten behaald
in het bankbedrijf stegen nl. aanzienlijk en wel met 24,6
Deze stijging is vooral te danken aan de sterk toegenomen
inkomsten uit het effectenbedrijf. De toename van de post
8
