teerd met belangrijke structuurwijzigingen. Desondanks vindt er jaarlijks nog een
dusdanig aantal nieuwe vestigingen plaats, dat het totale aantal bedrijven per saldo
een lichte groei laat zien. Het toekomstbeeld is nog onzeker.
Ten aanzien van de binnenvaart wordt een sanering van de vloot dringend nood
zakelijk geacht. Gesproken wordt over een inkrimping van de vervoerscapaciteit
met minstens 20 Op deze wijze kan de tonnage worden aangepast aan de voor
het vervoer aangeboden vracht.
/Aangekondigd is een bedrijfsbeëindigingsregeling voor eigenaren van schepen tot
en met 300 ton.
Wanneer de toepassing van deze regeling daadwerkelijk leidt tot een inkrimping
van de vervoerscapaciteit, zal dit voor de overblijvende ondernemers betere toe
komstmogelijkheden bieden.
Een verdere totstandkoming van een gemeenschappelijk beleid in de EEG zal
voor veel sectoren in het midden- en kleinbedrijf belangrijke gevolgen kunnen heb
ben. Een toenemende liberalisatie van vestiging ligt voor diverse branches in het
verschiet.
Alleen door een dynamisch optreden zal de persoonlijke onderneming zijn plaats
kunnen behouden. De ondernemer zal hierbij kunnen terugvallen op de bedrijfs
economische voorlichting, onder meer van de consulenten in dienst van de midden
standsbonden, waarvan er enkele door samenvoeging hun positie hebben versterkt
bedrijf bedriJfSadviSeUrS Van het Centraal 'nstituut voor het Midden- en Klein-
De ontwikkeling in het midden- en kleinbedrijf wordt sinds enige tijd gekenmerkt
door een zekere begeleiding van die ondernemers voor wie het onmogelijk of moei
lijk is het tempo van de economische ontwikkeling bij te houden. Ondanks de
groeiende welvaart levert een grote groep randbedrijven nauwelijks een redelijk
inkomen op.
H8n n,ltadi9e" h6t midd8n" Sn kleinbedriif verdient slechts 28 meer
dan f 12.000,- per jaar. Daar komt bij, dat deze bedrijven dikwijls zorgen voor een
sterke versnippering van de omzet in hun branche.
Teneinde mogelijkheden te scheppen om te komen tot een versnelde structurele
verbetering van het middelgrote bedrijf werd zoals reeds in het vorige jaarverslag
is vermeld, de Stichting Ontwikkeling en Sanering voor het Midden- en Kleinbedrijf
in net leven geroepen.
Enerzijds wil deze stichting achtergebleven bedrijven, welke echter ontwikkelings
mogelijkheden bezitten, technische en financiële hulp verlenen. Anderzijds wil zij
waar nodig de stap naar bedrijfsbeëindiging vergemakkelijken. Aan het begin van
het verslagjaar waren er bij genoemde stichting bijna 15.000 aanvragen ingediend
waarvan circa 800 voor ontwikkelingshulp. Het is ten behoeve van deze laatste
categorie, dat het bedrijfsontwikkelingskrediet in het leven werd geroepen. Bij de
toepassing van deze kredietvorm welke dient ter aanvulling van het eigen ver
mogen, wordt gepleit voor een verruiming van de toepasbaarheid door het optrek-
ken van de inkomensgrens welke nu is bepaald op 15.000,
Bijzondere aandacht verdient ook de door samenvoeging ontstane Structuurcom
missie Midden- en Kleinbedrijf in het Noorden des Lands. Het valt te hopen dat
deze commissie, welke tot taak heeft plannen op te stellen met betrekking tot de
verbetering van de ontwikkelingsvoorwaarden voor Friesland, Groningen en
Drenthe, bij de uitvoering van haar plannen de continue steun zal genieten van de
rijksoverheid.
In de visserijsector loopt de ontwikkeling uiteen. Tegenover slechte resultaten in
de haringvisserij staan goede resultaten bij de visserij op tong en een lichte ver
betering van de garnalenvisserij.
Onze banken trachten waar mogelijk te voorzien in de groeiende financierings
behoefte van deze van oudsher belangrijke categorie cliënten. Jarenlange ervaring,
opgedaan bij middenstandsfinanciering en de financiering van de persoonlijke
onderneming in het algemeen, stelt de organisatie in staat een juiste financiering
mogelijk te maken. Daar waar voldoende zekerheden ontbreken, lopen onze ban
ken echter veelal vast op het feit, dat zij niet in aanmerking komen voor overheids-
garanties bij de toepassing van bijzondere kredietvormen welke met name voor
expansieve bedrijven in het leven zijn geroepen. Deze middenstanders zouden ge
baat zijn met continue financiering en een zo groot mogelijke vrijheid bij het kiezen
van een financier.
Voor wat betreft de capaciteit van de vloot staat de nieuwbouw van trawlers prak
tisch stil. Tegenover een achteruitgang van de grote zeevisserij staat een toe
nemende betekenis van de kleine zeevisserij. Het aantal kotters, dat de kleine
zeevisserij beoefent, neemt geleidelijk verder toe. Nieuwe kotters welke worden
toegevoegd, bezitten een aanzienlijk groter motorvermogen. Daarnaast worden er
in de bestaande schepen zwaardere motoren ingebouwd.
Deze gang van zaken leidt tot een extra financieringsvraag waaraan door de banken
in vele gevallen beter tegemoetgekomen zou kunnen worden, indien ook voor de
visserijfinanciering garantiefaciliteiten zouden bestaan zoals de landbouw die kent.
Inmiddels is dank zij deelneming van de Nationale Investeringsbank in bepaalde
gevallen ruimere financiering van visserijvaartuigen mogelijk.
Ook van overheidswege is men geïnteresseerd in opvoering van prestatievermogen
van de Nederlandse visserij. Dit moge blijken uit de verruiming van de bijdrage
regeling. Een gemeenschappelijk visserijbeleid in de E.E.G. komt geleidelijk nader
bij. Ingediend is een drietal verordeningen met betrekking tot het structuurbeleid,
het marktbeleid en het handelsbeleid ten opzichte van derde landen. Een gemeen
schappelijk visserijbeleid zal het mogelijk maken de grote verscheidenheid aan
concurrentievervalsende voorwaarden in de lid-staten recht te trekken.
financieringsoverzicht Gedurende het verslagjaar werden onze banken opnieuw betrokken bij de finan
ciering van het midden- en kleinbedrijf buiten de landbouw.
Van het totale bedrag aan nieuw verstrekte voorschotten was 318,7 miljoen be
stemd voor het kleine en middelgrote niet-agrarische bedrijf.
Nieuwe leningen verstrekt aan midden- en kleinbedrijf buiten de landbouw
(bedragen X f 1 miljoen)
1967
1968
aantal
bedrag
aantal
bedrag
Detailhandel en ambachtsbedrijven
4.861
98,7
6.261
127,5
Dienstverlenende en overige persoonlijke bedrijven
4.573
138,0
6.101
191,2
Totaal
9.434
236,7
12.362
318,7
25