van het jaar een opvallende verbetering. Het buitenland bleek de kwaliteit van onze varkens
zeer te waarderen.
Gestimuleerd door de hoge varkensprijzen steeg de consumptie van rundvlees, waarvan het
prijspeil eveneens een flinke verhoging onderging. Aan het eind van het jaar werden maat
regelen getroffen om een verdere stijging te matigen. Inmiddels is de totale waarde van de
export van vee en vlees in 1963 opgelopen tot meer dan 1 miljard.
De eierenproduktie vertoonde een teruggang, vooral als resultaat van een inkrimping van de
pluimveestapel door de slechte uitkomsten van 1962. De bescherming en uitbreiding van de
pluimveehouderij in West-Duitsland en andere landen, deed onze export een vermindering
ondergaan van 22 Er kon in 1963 een bevredigend prijspeil worden bereikt. Tegen het einde
van het jaar nam het prijsverloop echter een ongunstige keer.
Bij het slachtgevogelte was de situatie gunstig; de vraag bleef stijgen.
Akkerbouw
Ook in de akkerbouwsector heeft het ongunstige weer en vooral de natte zomer zijn
invloed doen gelden op de kwantiteit en de kwaliteit van de oogst van granen, peulvruchten,
vlas, suikerbieten en aardappelen. In tegenstelling tot de tarweprijs verliep de prijszetting van de
voedergranen onbevredigend. Voor de aardappelen was ondanks exportsubsidies de vraag on
voldoende. Aangezien ook de binnenlandse consumptie bleef dalen, nam de belangstelling voor
de aardappelteelt verder af. De pootaardappelmarkt vertoonde een minder gunstig beeld dan
voorgaande jaren. De suikerbietencampagne bleef beneden normaal, zodat een groot kwantum
suiker op de buitenlandse markt tegen hoge prijzen moest worden bijgekocht.
Tuinbouw
In het algemeen was 1963 voor de tuinbouw een gunstig jaar, hoewel de strenge winter ook
hier moeilijkheden heeft veroorzaakt. De stookkosten in de glastuinbouw liepen hoog op. De
voorjaarsgroenten wisten zich lang op een hoog prijspeil te handhaven. Hoewel als gevolg van
een tijdelijke invoerstop in West-Duitsland miljoenen komkommers moesten worden doorge
draaid, is de omzet van onder glas geteelde groenten toch weer belangrijk gestegen.
Vooral de resultaten van de tomatenteelt zijn gunstig geweest.
De fruitteelt was minder bevredigend. Bij matige prijzen liep vooral de export van appelen
terug.
Veel bloembollenbedrijven hadden een minder gunstig jaar als gevolg van de vorstschade. De
uitkomsten van de teelt der overige siergewassen, de snijbloemen en de boomkwekerijgewassen,
waren gunstig onder de invloed van een krachtige vraag. De totale export van siergewassen
steeg opnieuw.
Beleid
Met betrekking tot het landbouwbeleid was 1963 een uitermate belangrijk jaar. Bij het op
treden van het nieuwe kabinet heeft de georganiseerde landbouw terstond de aandacht gevestigd
op de sociale en economische problematiek in de agrarische bedrijven. De regering besloot aan
de landbouwvraagstukken een hoge prioriteit toe te kennen. Bij de nadere concretisering van
dit beleid werd de richtprijs van de melk voor het seizoen 1962/1963 alsnog verhoogd van
27 tot 28 cent. Met betrekking tot de nieuwe melkprijs werd een interim-periode tot 1 april
1964 ingesteld, gedurende welke periode de toeslag werd verhoogd tot 8 cent per liter industrie-
melk, terwijl voor de in consumptie gebrachte melk 2 cent meer kon worden berekend. Daar
naast onderging de inkomstenpositie van de veehouders een verbetering door de gunstiger
zuivelmarkt en hogere veeprijzen. Voorts werd besloten tot een verhoging van de suikerbieten-
prijs met 20 mede bedoeld ter stimulering van de teelt. Tegenover deze verbeteringen in het
prijsbeleid werd de landbouw aan het einde van het jaar geplaatst voor het vraagstuk van de
sterke kostenstijgingen, welke als gevolg van de loon- en prijsontwikkeling moeten worden
verwacht.
Van belang was voorts het tot stand komen van het Ontwikkelings- en Saneringsfonds. Dit
fonds is er enerzijds op gericht door het verstrekken van beëindigingsvergoedingen de afvloei
ing voor velen financieel mogelijk te maken. Anderzijds zal het een belangrijke bijdrage kun
nen leveren voor de noodzakelijke aanpassing van de bedrijfsstructuur door het stimuleren van
bedrijfsvergroting en gewenste investeringen.
E.E.G.
In de loop van het jaar 1963 is opnieuw gebleken hoe moeilijk het is het ideaal van een vrije
markt voor landbouwprodukten te verwezenlijken. Toch konden aan het eind van het jaar
juist op het gebied van de landbouw belangrijke beslissingen worden genomen. Vooral het be
sluit inzake een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid voor het zuivelbeleid kan voor de
Nederlandse landbouw, bij een juiste uitwerking en toepassing, van verstrekkende betekenis
zijn.
Financiering
Met betrekking tot de financiering van de agrarische bedrijven zijn enkele aspecten van bij
zondere betekenis. Het betreft de voortgaande tendensen tot mechanisatie, tot bedrijfsvergroting
en tot specialisatie, alsmede de stijging van de prijzen van landbouwgronden, welke zich in het
afgelopen jaar voordeed.
Onze banken zijn ertoe overgegaan, ten behoeve van de financiering van de bedrijfsovername,
speciale faciliteiten toe te staan met betrekking tot de aflossingsverplichtingen. Afzonderlijke
