De incassering van cheques en wissels op binnen- en buitenland, de omzet over buiten
landse bankrekeningen, zomede de behandeling van documenten ondergingen ook in dit ver
slagjaar een uitbreiding.
De omvang van het contante geldverkeer met de aangesloten banken was vrijwel gelijk
aan die van het voorafgaande jaar. Het aantal spaarders bij de Stichting Spaarbank van de
Centrale Bank nam gedurende het verslagjaar toe.
De omzet van aan- en verkopen van effecten onderging in 1957 een stijging, in hoofd
zaak als gevolg van de emissies der nationale woningbouwlening en van de rentespaarbrieven.
De juridische afdeling hield zich ook dit jaar bezig met het geven van velerlei adviezen,
het ontwerpen van kredietakten en andere contracten, alsmede met de bestudering en be
handeling van onderwerpen, die voor onze organisatie van belang zijn. De hiermede samen
hangende werkzaamheden ondergingen in het verslagjaar een vermeerdering.
De werkzaamheden der aangesloten banken en dientengevolge ook die van de afdeling
inspectie namen ook in het verslagjaar toe, doordat enerzijds het aantal cliënten, spaarders en
rekening-couranthouders steeg en anderzijds de service werd uitgebreid. De groei van het
bankgiroverkeer is voortgegaan. Het voorgaande had tot gevolg, dat in 1957 wederom enkele
banken tot mechanisatie van hun administratie moesten overgaan om de toenemende stroom
van opdrachten te kunnen verwerken. Zulks bracht een vermeerdering van de werkzaamheden
van de afdeling inspectie mede. De voorbereiding van de mechanisatie vergde veel tijd, terwijl
ook de controlewerkzaamheden in omvang toenamen. Voorts werd in het verslagjaar 'een be
duidend groter beroep op deze afdeling gedaan voor het verlenen van hulp bij ziekte en voor
tijdelijke vervanging bij voorkomende vacatures.
Een groot deel van de banken beschikt reeds over voldoende kundige plaatsvervangende
kassiers, doch in de vakantieperiode en bij kassiersmutaties wordt een toenemend beroep op
de afdeling inspectie gedaan. Daar met aan alle aanvragen ter zake kan worden voldaan, ver
dient het voor de aangesloten banken aanbeveling te trachten met naburige zusterbanken een
regeling te treffen met betrekking tot de kassiersvervanging. Het aantal verzoeken om hulpver
lening om administratieve of andere redenen, leidde er toe, dat in 1957 aan 97 banken op
enigerlei wijze bijstand werd verleend.
De boerenleenbanken gaan er steeds meer toe over in het najaar in ringverband bijeen
te komen met het doel de in het komende jaar te volgen rentepolitiek te bespreken. Op het
belang hiervan kunnen wij niet voldoende wijzen. Helaas vindt dit overleg nog niet in alle
ringen plaats. Bedoelde ringvergaderingen en andere bijeenkomsten werden alle door functio
narissen van de afdeling inspectie bijgewoond.
In verband met de uitbreiding der werkzaamheden dezer afdeling is in 1957 wederom
een drietal assistent-inspecteurs aangesteld. Aan het einde van het verslagjaar waren in de
buitendienst werkzaam 45 inspecteurs, adjunct-inspecteurs en assistenten.
Ondanks deze uitbreiding van personeel zijn wij er niet in geslaagd de controle van
alle banken volgens schema te verrichten. Per het einde van het verslagjaar moesten nog
ongeveer dertig banken geïnspecteerd worden Die controle heeft in de aanvang van 1958
plaats gevonden.
De controle bij de banken omvat behalve de administratie ook het beheer, de krediet-
politiek, de rentabiliteit en de inrichting van de administratie. Deze laatste wordt steeds ge
controleerd tot aan de datum van de inspectie, waarbij de balans van het afgelopen jaar als
basis dient en mede aan een onderzoek wordt onderworpen. Behalve voor inspectie of periodieke
controle worden alle banken zoveel mogelijk cén of meerdere malen per jaar onverwacht be
zocht voor het nagaan van kasgelden en overige waarden. In 1957 werd het aantal onverwachte
controles aanzienlijk vermeerderd. Van alle gehouden controles wordt aan het bestuur en de
raad van toezicht van de betrokken bank rapport uitgebracht. Na afloop van de gehouden
inspectie vindt bovendien een bespreking plaats met de bestuursfunctionarissen van de des
betreffende bank. Deze besprekingen zijn zeer nuttig, aangezien daarbij de gelegenheid wordt
geboden de onderwerpen, die voor de betrokken bank van belang zijn, onder de loep te nemen
en de adviezen van de Centrale Bank toe te lichten.
Het secretariaat van de afdeling inspectie besteedde in het bijzonder aandacht aan de
in de rapporten vervatte opmerkingen met betrekking tot het beheer van de banken.
De aangesloten banken deden meer dan voorheen een beroep op de afdeling begro
tingen voor de beoordeling van de door hen opgemaakte rentabiliteitsberekeningen. Deze af
deling stelde tevens de nodige gegevens samen voor het onderling ringoverleg, waarvan
reeds eerder sprake was.
De controle van de banken in de provincie Groningen en het noordelijk deel van Drenthe
was ook tijdens het verslagjaar opgedragen aan het te Groningen gevestigde bijkantoor, waar
aan drie inspecteurs, één adjunct-inspecteur en één assistent zijn verbonden.
Van de Zeeuwse banken werd een deel gecontroleerd door twee aan het te Goes ge
vestigde rayonbureau verbonden inspecteurs; een deel van de Friese banken werd gecontroleerd
door een inspecteur en twee assistenten, in Friesland woonachtig.
Aan het rayonbureau te Arnhem is een inspecteur verbonden, die in hoofdzaak is be
last met de controle van de van Arnhem uit gemakkelijk bereikbare banken.
De afdeling statistiek was ook in het verslagjaar belast met de samenstelling van de
gecombineerde maandstaten der boerenleenbanken. Dank zij de daartoe door de aangesloten
banken verleende medewerking slaagde zij er in, bedoelde staten steeds tijdig te vervaardigen.
Op basis van het rapport 1955 inzake de salariëring van kassiers werden in het verslag
jaar wederom tal van adviezen verstrekt. De aangesloten banken verenigden zich als regel met
bedoelde adviezen. De regeling van pensioenen van kassiers der boerenleenbanken op basis
van het in 1956 uitgebrachte pensioenadviesrapport vond bevredigende voortgang.
In het verslagjaar heeft onze belastingafdeling de aangiften vennootschapsbelasting
1956 respectievelijk 1955/56 voor 720 boerenleenbanken en boerenleenbanken-handelsvereni
gingen, zomede voor verschillende andere coöperatieve verenigingen verzorgd en voorts de
aan de plaatselijke banken opgelegde voorlopige en definitieve aanslagen gecontroleerd. Het
totaal der voor de aangesloten banken aangegeven belastbare bedragen beliep 7.568.500,
naar aanleiding waarvan een totaal aan definitieve aanslagen groot 1.585.000, mocht
worden verwacht.
De afdeling publiciteit heeft in het verslagjaar wederom gestreefd naar bevordering
der uitbreiding van de spaargelden. In samenwerking met de Coöperatieve Centrale Boeren
leenbank werd ook dit jaar een spaaractie voor de jeugd georganiseerd. Een verkort overzicht
nopens de ontwikkeling onzer organisatie werd in het verslagjaar ter beschikking van onze
relaties gesteld.
