In de loop van het jaar 1953 werden de onderhandelingen over de
voorbereiding van een eventuele toepassing van de Wet toezicht credietwezen
voortgezet.
In November 1953 trad het Koninklijk Besluit in werking, waarbij be
paald wordt, dat het toezicht op de aangesloten banken voorzover dat strekt
in het belang van de solvabiliteit en de liquiditeit dier banken en voorzover
dat toezicht werd omschreven in de artt. 14, 15 eerste lid en in art. 16 van
de Wet toezicht credietwezen door de Centrale Bank wordt uitgeoefend,
terwijl deze ook de bevoegdheden ten opzichte van de aangesloten banken ver-
krijgt, die de Wet in die artikelen toekent aan de Nederlandsche Bank.
De Nederlandsche Bank gaf voorts aanwijzingen, in acht te nemen door
de Centrale Bank bij de uitoefening van het bedrijfseconomisch toezicht op
de aangesloten banken.
De watersnoodramp van 1 Februari 1953 veroorzaakte in de kring der
leden van de locale banken in het rampgebied tal van slachtoffers en grote
schade aan have en goed. Onze Algemene Vergadering besloot een bedrag
van 1.000.000,— te reserveren voor risico's, voortvloeiende uit crediet-
verlening in het rampgebied, zulks met de bedoeling het herstel de nodige
steun te geven. Onze inspectie verleende bijstand aan de getroffen banken,
speciaal bij het in orde maken van de in het ongerede geraakte administratie. In
verband met de evacuatie van een groot aantal leden van boerenleenbanken
werden noodmaatregelen getroffen met de bedoeling de uitbetaling van gelden
aan geëvacueerden uit hun spaarrekeningen mogelijk te maken. Onze boeren
leenbanken werkten mede aan de uitbetaling der rampschadevergoeding.
In 1953 vond de aanbesteding plaats van het nieuwe kantoorgebouw
der Centrale Bank. Het heiwerk en een gedeelte van het grondwerk kwamen
in het verslagjaar gereed.
Inspectie. De contröle van de administratie der aangesloten banken werd in het
afgelopen boekjaar volgens vastgesteld plan uitgevoerd. Hierbij diende als
basis de balans per 31 December 1952, terwijl de administratie tot aan de
datum van de contröle werd gecontroleerd.
Bij de inspecties worden ook het gevoerde beheer, de crediet- en rente-
politiek, de rentabiliteit van de bank en de inrichting van de administratie en
het archief betrokken.
Zoals elders in dit verslag wordt vermeld, heeft de ontwikkeling van
de aangesloten banken niet alleen geleid tot een stijging van de middelen,
maar vertoont ook het rekening-courant- en giro-verkeer nog steeds een stij
gende lijn.
Uiteraard namen hierdoor de werkzaamheden van de afdeling inspectie
toe. Vooral de voorbereiding en instructie met betrekking tot het mechani
seren van de boekhouding van verscheidene banken nemen veel tijd in beslag.
Bij 44 van de aangesloten banken is de mechanisatie van de gehele admini
stratie thans ingevoerd. De afdeling inspectie moest in het verslagjaar met een
inspecteur en met een assistent worden uitgebreid.
Het aantal banken, dat in verband met haar omvang meermalen per
jaar moet worden gecontroleerd, stijgt voortdurend. Naast de inspectie werd
bij vrijwel alle banken tenminste één onverwachte kascontrole gehouden. Be
sprekingen met bestuur en raad van toezicht, het verlenen van hulp bij ziekte,
de waarneming van het kassierschap bij vacanties en vacatures, het verlenen
11
van assistentie bij de balanswerkzaamheden, het houden van cursussen en
lezingen betreffende het landbouwcrediet en het bijwonen van jubileumver
gaderingen vergen eveneens veel tijd.
De banken in de provincie Groningen en in een deel van de provincie
Drenthe worden gecontroleerd door het in Groningen gevestigde Rayon-
bureau de Zeeuwse en een deel van de Noordbrabantse banken door het
Rayonbureau te Goes. Ook in Leeuwarden is een inspecteur van de Centrale
Bank woonachtig.
Van alle verrichte contröles wordt rapport uitgebracht aan bestuur en
raad van toezicht, terwijl de kassier een afschrift van het rapport ontvangt.
De besprekingen, welke tijdens de inspecties met bestuur en raad van
toezicht worden gevoerd over de gang van zaken bij de bank, achten wij van
grote betekenis zowel voor een juiste bedrijfsvoering als voor versterking van
de saamhorigheid in de organisatie.
De binnendienst van de afdeling inspectie gaat regelmatig na of aan
opmerkingen van bijzondere betekenis de nodige aandacht wordt geschonken.
De aangesloten banken dienen tenminste éénmaal per jaar een begro
ting in, welke door de binnendienst wordt beoordeeld. Aan de banken wordt
advies verstrekt terzake van rente- en provisie-tarieven. De resultaten van deze
adviezen stemmen tot tevredenheid.
De actie om in ringverband tot uniforme rentetarieven te komen, werd
dikwijls met succes bekroond.
Andere afdelingen. De werkzaamheden van de juridische afdeling, o.a. bestaande uit het
geven van adviezen, het behandelen van z.g. incassoposten en het gereed
maken van speciale akten, vonden gestaag voortgang.
Ten behoeve van Bestuur, directie, leden en relaties werden daarnaast
tal van bijzondere onderwerpen bestudeerd.
De afdeling statistiek slaagde er het afgelopen jaar in, dank zij de
medewerking van de aangesloten banken, de gecombineerde maandstaat steeds
nagenoeg tijdig gereed te hebben.
Daar deze staten met bijlagen een beeld verschaffen zowel van de
ontwikkeling van de individuele banken als van het geheel, is een spoedige
inzending van groot belang.
Aan de hand van de maandstaten vindt maandelijks de berekening van
de dispensatiegrenzen plaats, alsmede van de gedeelten van het tegoed bij de
Centrale Bank, waarvoor speciale rentetarieven gelden.
Naast deze omvangrijke maandelijkse werkzaamheden worden aan de
hand van de inspectierapporten de gecontroleerde jaargegevens verwerkt tot
een jaarstatistiek, welke binnenkort zal verschijnen met de gegevens per
31 December 1951. Getracht zal worden de hierin nog bestaande achterstand
in de loop van 1954 in te halen.
Evenals het vorige jaar werden tal van adviezen verstrekt over sala
riëring en pensionnering van kassiers en personeel van de aangesloten banken.
De administratie van de Stichting Pensioenvoorziening Kassiers werd ook ge
durende 1953 verzorgd.
In het verslagjaar werden door de belastingafdeling voor alle aange
sloten boerenleenbanken, die van de diensten der belastingafdeling gebruik
