Het tegoed per 31 december kwam daarmee op
f 6595 (5741) miljoen. Daarvan stond f3078 (2747) miljoen
of 47 (48) procent uit op direct opvraagbare en gebonden
rekeningen.
In het verslagjaar werden bij onze banken 450 000
(410 000) nieuwe spaarrekeningen geopend, waardoor het
totaal aantal rekeningen per ultimo 1971 op 2 570 000
(2 410 000) kwam. Het gemiddeld tegoed per rekening
bedroeg per die datum f 2 566 (2 382).
Behalve de tot nu toe besproken spaargelden kennen wij
in onze organisatie nog andere middelen op lange termijn.
De belangrijkste daarvan zijn de termijndeposito's bij
de Boerenleenbanken en bij de Centrale Bank en de
uitstaande pandbrieven bij de Boeren-Hypotheekbank.
Onder de lange middelen is dit jaar mede begrepen een
bedrag van f 50 miljoen van de uitgegeven obligatielening.
In het verslagjaar namen de lange middelen met f 55 miljoen
toe, te vergelijken met f366 miljoen in 1970. De sterke stijging
in 1970 was vooral het gevolg van de in verband met de
geldmarkttarieven hoge rente voor deze gelden.
Met name de Centrale Bank heeft in dat jaar in verband
met het lange kredietbedrijf van de organisatie veel van
deze middelen aangetrokken, die in het verslagjaar weer
zijn afgevloeid.
De aan onze organisatie toevertrouwde middelen op lange
termijn, inclusief spaargelden, gaven een stijging te
zien van f 909 (975) miljoen en bereikten daarmee een
totaalstand van f 7251 (6342) miljoen. Van dit bedrag werd
f6936 (5954) aangehouden bij de aangesloten banken.
Overige middelen
De overige toevertrouwde middelen zijn in de gecombi
neerde balans opgenomen onder crediteuren in rekening
courant. Deze stegen in het verslagjaar met f259 (237)
miljoen. Deze stijging is groter dan die van 1970.
Gedeeltelijk is dat het gevolg van de sterkere groei
van de saldi op privérekeningen, die toenamen met
f 191 miljoen, te vergelijken met f 154 miljoen in 1970 en
f 184 miljoen in 1969. Uit deze ontwikkeling zou men
voorzichtig kunnen concluderen dat de medio 1970
ingevoerde renteverlaging geen blijvende invloed heeft
gehad op het gedrag van de rekeninghouders. Wellicht is
men iets eerder geneigd tot overboeking naar een spaar
rekening, maar uit de cijfers is dat niet waarneembaar.
De toeneming van de tegoeden op privérekeningen
vindt voor een deel zijn verklaring in de groei van het
aantal rekeninghouders. In het verslagjaar nam het
Grafiek 5 Ontwikkeling van de middelen en de
kredietverlening 1965-1971
in miljoenen guldens
inclusief rente
kredietverlening
400
200
1965 1967 1969 1971
22
aantal privérekeninghouders bij de boerenleenbanken
gemiddeld per maand met rond 11 000 toe, te vergelijken
met 14 000 in 1970 en 12 500 in 1969.
Per eind 1971 beliep het aantal privérekeningen 628 000
(500 000) met een gemiddeld tegoed per rekening van
f 1 100 (1 000). Als gevolg van het afnemen van het aantal
bedrijven dat nog op girale salarisbetaling kan over
schakelen, vertoonde de groei van het aantal rekeningen
een dalende tendens. Het totale tegoed op privérekeningen
steeg tot f 687 (496) miljoen.
De toeneming van de tegoeden op rekening-courant van
bedrijven beliep f68 miljoen, wat minder is dan
die van 1970 (f 83 miljoen). In dat jaar vonden ten laste
van deze rekeningen aanzienlijke belastingbetalingen
plaats over het voor bepaalde agrarische sectoren bij
zonder gunstige jaar 1969. Tot de overige middelen
rekenden wij in het verleden ook de direct opvraagbare
deposito's, die worden aangehouden als tegenrekening
voor reeds gecontracteerde maar nog niet geheel
opgenomen bouwleningen. In dit verslag hebben wij deze
post gesaldeerd met de leningen aan debiteuren. Deze
correctie is ook voor de voorgaande jaren aangebracht.
Het totale tegoed van bedrijven in rekening-courant beliep
f 790 (722) miljoen.
Alles bijeengenomen stegen de aan onze organisatie
toevertrouwde middelen in het verslagjaar met f 1168
(1212) miljoen, met inbegrip van het bedrag van de
obligatielening. In procenten van de beginstand uitgedrukt
is dat een groei van 15,4 (19,1) procent. Van deze groei
kwam f 1248 (932) miljoen tot stand bij de plaatselijke
boerenleenbanken en f 10 (26) miljoen bij de Boeren-
Hypotheekbank; bij de Centrale Bank verminderden de
tegoeden van derden met f90 +254) miljoen.
Het middelenbestand van de organisatie als geheel
kwam daarmee ultimo 1971 op f8728 (7560) miljoen,
als volgt verdeeld over de onderdelen: boerenleen
banken f8342 (7094) miljoen, Boeren-Hypotheekbank
f86 (76) miljoen en Centrale Bank f299 (389) miljoen.
Dienstverlening
Met ingang van het seizoen 1970/1971 werd het reis-
assortiment van onze banken uitgebreid met busreizen.
Door de intensivering van onze activiteiten op het gebied
van de reisbemiddeling is het aantal verkochte reizen
sterk toegenomen. In het verslagjaar werden circa 25 000
reizen verkocht tegen rond 15 000 in het voorafgaande jaar.
Er wordt thans samengewerkt met een aantal verschillende
touroperators. Op vrijwel al onze kantoren kan men thans
terecht voor het boeken van een vakantiereis bij speciaal
daartoe opgeleide personeelsleden. In het begin van het
lopende jaar werd met de A.N.W.B. overeenstemming
bereikt over de verkoop van de Internationale Reis- en
Kredietbrief via onze organisatie. Ook kan men zich thans
door bemiddeling van onze organisatie laten inschrijven
als lid van de A.N.W.B. en van de Wegenwacht.
In samenhang met de groei van het aantal houders van
privérekeningen en met de veranderingen in betalings
gewoonten, nam het gebruik van betaalcheques ook in
het verslagjaar weer sterk toe. In 1971 werden op de
Centrale Bank 7,9 (5,1) miljoen betaalcheques verwerkt,
hetgeen betekent dat gemiddeld per werkdag ruim 30 000
cheques zijn geadministreerd, te vergelijken met bijna
20 000 in 1970 en ruim 10 000 in 1969.
Per de jaarultimo waren door onze banken 300 000
(250 000) betaalpassen uitgegeven, waarvan 110 000
(93 000) op naam van gemachtigden. De door de Neder
landse banken uitgegeven betaalcheque wordt thans bij
banken in 24 Europese landen geaccepteerd voor het
opnemen van geld. Verwacht mag worden dat in 1973 de
besprekingen omtrent verruiming van de gebruiks
mogelijkheden van een Europese gegarandeerde betaal
cheque zullen worden afgerond.
De activiteiten van onze organisatie op het gebied van
verzekeringen namen in versneld tempo toe. Bijna alle
aangesloten banken zijn thans ingeschreven als verzeke
ringsagent in de registers van de Sociaal Economische
Raad. Het aantal speciale assurantiemedewerkers in
dienst van de aangesloten banken beliep per het einde
van het jaar 329. De produktie aan schadeverzekeringen
beliep per het einde van het verslagjaar f 65 miljoen aan
premie te vergelijken met f 30 miljoen in 1970. In de
levensverzekeringsector werd in 1971 een produktie van
f450 miljoen bereikt, tegen f380 miljoen in 1970.
Was er in het voorafgaande jaar reeds sprake van een
achterblijven van de produktie in het kader van het
verzekeringsspaarplan 'Beleggingspolis van de 7', in het
verslagjaar is die produktie zeer sterk teruggelopen.
Het minder goede beursklimaat vormt hiervoor in samen
hang met de ontwikkeling van de conjunctuur een
verklarende factor.
Bij de bemiddeling in effectenzaken ten behoeve van onze
cliënten heeft onze dochterinstelling Schretlen Co nv
23