In het kader van de interne opleiding voor toekom
stige kassiers en assistenten werd de fase van de
theoretische lessen van de eerste cursus in juli 1963
voltooid. In september begon een nieuwe cursus,
waarvoor 16 cursisten werden toegelaten. De afge
studeerden van de eerste cursus hebben intussen
reeds een belangrijke bijdrage geleverd tot de op
lossing van tijdelijke personeelstekorten op aange
sloten boerenleenbanken. In afwachting van een
definitieve aanstelling werden zij ingeschakeld bij
ziekte van kassiers en voor vakantievervanging van
kassiers, die deelnamen aan een bijzondere cursus,
waarmee enige weken was gemoeid.
De districtsgewijze werkende functionarissen van
de afdeling publiciteit hebben zich in het verslagjaar
bijzonder bezig gehouden met het geven van advie
zen aan de aangesloten banken. Deze adviezen had
den veelal betrekking op propaganda-acties bij bij
zondere gelegenheden, doch ook op de publiciteit
op lange termijn. Daarbij werd uiteraard aansluiting
gezocht bij de algemene propaganda van de Cen
trale Bank, waarvan de planning en de uitvoering
ook tot de taak van de afdeling publiciteit behoort.
BANKZAKEN EN BOEKHOUDING
De uitgaande geldzendingen aan de boerenleenban
ken beliepen in het verslagjaar 314 [299] miljoen;
van boerenleenbanken werd per kas ontvangen
380 [287] miljoen.
Het aantal betalingsopdrachten vertoonde in 1963
wederom een stijging. In 1963 werden 5.002.000 op
drachten uitgevoerd tot een totaalbedrag van 7,8
miljard, in vergelijking met 4.418.500 opdrachten tot
een totaalbedrag van 6,4 miljard in 1962. De ont
wikkeling van het giroverkeer gedurende de laatste
vijf jaren blijkt uit de volgende tabel.
GIRALE OMZETTEN TABEL 15
aantal posten
bedrag
[mrd. gld]
1959
3.028.000
5,1
1960
3.552.000
5,3
1961
4.026.000
6,1
1962
4.418.500
6,4
1963
5.002.000
7,8
Teneinde het zich nog steeds uitbreidende giro-
verkeer, alsmede het kas-, deviezen- en effecten
verkeer, ook in de toekomst te kunnen verwerken
zal in de loop van 1964 worden overgeschakeld
van conventionele ponskaartenmachines op elek
tronische apparatuur. In de loop van 1963 werden
reeds voorbereidingen getroffen om de computer in
juli/augustus van 1964 in gebruik te kunnen nemen.
RECHTSKUNDIGE AFDELING
Het dienstbetoon op juridisch terrein heeft ook in
1963 weer veel tijd, moeite en zorg gevergd. Ter be
sparing van tijd en werk streeft de rechtskundige
afdeling ernaar om, aan de hand van de in de laatste
jaren opgedane ervaringen inzake de ontwikkeling
van het patroon van de voorschot- en kredietver
lening, tot vaststelling van een nieuw complex van
algemene voorwaarden te geraken. Deze voorwaar
den zullen een zo gevarieerd mogelijk aantal geval
len bestrijken.
De vergroting van de activiteiten en het steeds
gecompliceerder worden van de kredietverlening
brachten tevens een belangrijke uitbreiding van de
controle-werkzaamheden mee. Het aantal in 1963
gecontroleerde hypotheekdossiers bedroeg 17.627,
terwijl in het voorgaande jaar 15.862 dossiers wer
den nagekeken. Er wordt naar gestreefd om door
passende maatregelen de controle zoveel mogelijk
te bespoedigen. Het tempo waarin de controle ge
schiedt wordt echter mede bepaald door de soms
geringe spoed waarmee de te controleren stukken
worden ingezonden.
Vele adviezen werden in het afgelopen jaar aan de
aangesloten boerenleenbanken gegeven met be
trekking tot de juridische aspecten van onder meer
de spaar-en andere rekeningen, het giro-en cheque
verkeer, de arbeidsverhoudingen tussen de boeren
leenbanken en hun werknemers, de uitvoering van
nieuwbouwplannen en het stichten van nieuwe ves
tigingen, beslagleggingen door derden onder de boe
renleenbanken op tegoeden van cliënten, en het
zegelrecht. De gerezen problemen konden tot be
vredigende oplossing worden gebracht. Voorts heeft
deze afdeling ook bij de vele vraagstukken van or
ganisatorische aard van juridisch advies gediend.
In gevallen, waarin de boerenleenbank tot liquidatie
van voorschotten en kredieten moest overgaan,
heeft de rechtskundige afdeling juridische bijstand
verleend. Allereerst mogen vermeld worden vijf ont-
eigeningsgevallen, waarin de onteigening betrof het
gehele hypothecair verbonden onroerend goed of
een zodanig gedeelte daarvan, dat de nog lopende
schulden niet meer voldoende gedekt waren door
hypotheek op het overblijvende gedeelte. In twee
gevallen kon, gezien de zeer bijzondere omstandig
heden, genoegen worden genomen met een regeling
tussen de boerenleenbank en de debiteur. In de drie
andere gevallen heeft volledige schulddelging in
middels plaatsgevonden. In 1963 zijn voorts 36 geld-
nemers gefailleerd, vorig jaar 31. In 35 gevallen is
de faillietverklaring gevraagd door derden. Slechts
in één geval is het initiatief van de betrokken boe
renleenbank uitgegaan. Dit geval betrof een niet-
agrariër. Onder de andere 35 gevallen waren 12
[vorig jaar 7] faillissementen van agrariërs. Voor
zoveel de faillissementen reeds zijn afgewikkeld, zijn
de schulden aan de boerenleenbanken voldaan uit
de opbrengst van het hypothecair verbonden on
roerend goed, hetzij uit de opbrengst van tot zeker
heid verpande effecten, overgedragen inventarissen
en vorderingen, hetzij door de borgen. Met betrek
king tot de nog niet afgewikkelde faillissementen
mag verwacht worden, dat ook in deze geen verlie
zen zullen worden geleden, met uitzondering van
twee gevallen.
BINNENINSPECTIE
In de loop van 1963 werden 36.500 goedkeurings-
aanvragen voor door boerenleenbanken te verstrek
ken leningen in gunstige zin afgedaan. Hiermee was
een bedrag gemoeid van 402 miljoen. In het voor
gaande jaar werden 30.000 goedkeuringen verstrekt
tot een bedrag van 323 miljoen.
Evenals in voorgaande jaren verzorgde de binnen-
inspectie voor de boerenleenbanken de verzamel
loonstaten en de premiebetalingen terzake van de
uitvoering van de sociale verzekeringswetten. In sa
menwerking met de Boeren en Tuinders Levensver
zekering werden de pensioenverzekeringen van kas
siers en assistenten van aangesloten boerenleen
banken in overeenstemming gebracht met het geste
gen salarisniveau. Ter uitvoering van het besluit van
de algemene vergadering van 10 mei 1963 werd in
samenwerking met de Boeren en Tuinders Levens
verzekering aan de aangesloten boerenleenbanken
toelichting gegeven met betrekking tot de toepas
sing van het Pensioenreglement Plaatselijke Boe
renleenbanken 1963.
In de loop van 1963 werden de belastingaangiften