25
Ontwikkeling van de post „Debiteuren" van de Centrale Bank
(in millioenen guldens)
(i CvuTt &Q. VC
Debiteuren in reken.-courant 5 335
Overige Debiteuren 4.310
1939
Debiteuren in reken.-courant 11.965
Overige Debiteuren 5.572
1946
Debiteuren in reken.-courant 17.284
Overige Debiteuren 6.828
1947
Debiteuren in reken.-courant 23902
Overige Debiteuren 7.908
1948
Debiteuren in reken.-courant 22.514
Overige Debiteuren 13.966
1949
Debiteuren in reken.-courant 32.947
Overige Debiteuren 27.389
Debiteuren in reken.-courant 39.762
Overige Debiteuren 41.498
Debiteuren in reken.-courant 29.904
Overige Debiteuren 46.958
1950
1951
1952
mmÊBÊ
24
tieve centrale handelsinstellingen, waarvan het totaalbedrag 13 millioen beliep. Nadat de fi
nanciering van deze instellingen in verband met prijsstijgingen, nieuwe investeringen en een ge
zonde groei van de desbetreffende bedrijven voor de kapitaalkracht van onze instelling beden
kelijk hoog waren opgelopen, hebben wij in overleg met de desbetreffende coöperatieve bedrij
ven de voorkeur eraan gegeven een gedeelte van deze financieringen onder te brengen in een
drietal obligatieleningen, die bij boerenleenbanken en particulieren, overwegend leden van onze
boerenleenbanken, werden ondergebracht. Hiermede is ruimte geschapen voor de toekomstige
financiering van deze bedrijven in verband met hun verdere ontwikkeling, die mag worden te
gemoet gezien. Daarbij stemt het tot voldoening te kunnen constateren, dat door de beheerders
van de landbouwcoöperaties begrepen wordt, dat de kapitaalsgrondslag van hun bedrijven ge
lijke tred dient te houden met hun groei en ontwikkeling. Op tijd moet ervoor worden gezorgd,
dat zowel bij de financierende instellingen als bij de gefinancierde bedrijven voldoende ruimte
voor financiering van verdere expansie of voor het geval schokken moeten worden opgevan
gen, blijft bestaan. Dit legt een grote verantwoordelijkheid op de beheerders van de betrokken
instellingen.
De beleggingspolitiek van de Centrale Bank werd gekenmerkt door een geleidelijke overscha
keling op hoger rentende beleggingen, nadat de Centrale Bank aanvankelijk in de na-oorlogse jaren
overeenkomstig onze traditionele taak, voor de boerenleenbanken de slagen van de lage rente had
opgevangen. Met dit beleid hangt samen het ten laste van de exploitatierekening genomen boek
verlies ad 1.463.840,16. Deze omschakeling voltrekt zich in de post Provinciën, gemeenten,
enz. en voorts door geleidelijk uitbreiding te geven aan de beleggingen in effecten, waarbij
wij aankoop nastreven op zo hoog mogelijke rendementsbasis in verband waarmede wij aan
aankoop op termijn, derhalve beneden pari, de voorkeur hebben gegeven.
Wij hadden dan ook per ultimo December nog aan effecten te ontvangen voor een bedrag
van 14.300.000,
In het verslagjaar werd ook bijzondere aandacht besteed aan de eigen kapitaalspositie van de
Centrale Bank. Het hiervoor vermelde beleid inzake omschakeling op hoger rentende beleggin
gen staat voorshands aan een uitbreiding van de open reserves in de weg. Dank zij de vlotte me
dewerking van de aangesloten boerenleenbanken, waarvoor wij de beheerders ten zeerste er
kentelijk zijn, slaagden wij erin door plaatsing van aandelen bij de aangesloten boerenleen
banken het aandelenkapitaal van de Centrale Bank uit te breiden van 2.725.000,tot
6.235.000,Daar op ieder aandeel, waarop 10% in contanten wordt gestort, behalve de vol-
stortingsverplichting nog een extra obligo rust van 1.000,kon zodoende het aandelenkapi
taal plus aansprakelijkheidsfonds worden gebracht op een bedrag van 12.470.000,(vorig
jaar 5.450.000,Is hiermede enerzijds een betere verhouding tot stand gebracht tussen de
eigen kapitaalspositie van de Centrale Bank (open reserves, aandelenkapitaal plus aansprake
lijkheidsfonds belopen totaal 23,2 millioen) en haar eigen credietbedrijf, waardoor meer fi
nancieringsruimte is verkregen, anderzijds zijn wij ons wel bewust, dat grote voorzichtigheid hier
mede is geboden in verband met de aansprakelijkheid, die de boerenleenbanken dragen.
De hiervoor beschreven verschuivingen als gevolg van het gevoerde beleid komen tot uitdruk
king in het hierna opgenomen ontwikkelingsbeeld van de activa van de Centrale Bank.
