26
Door de beheerders der plaatselijke banken werd een nuttig gebruik gemaakt van de adviezen
en voorlichting, welke door onze inspectiedienst werden gegeven, o.a. bij het aanknopen van relaties
met Landbouwcoöperaties, mechanisatie der administratie bij enkele Boerenleenbanken, kassiersbe
noemingen, wijziging van statuten enz.
Aan de administratieve controle der aangesloten banken ging steeds een onaangekondigde
ascontrole vooraf. In het verslagjaar werden 78 banken gecontroleerd over het boekjaar 1948 en
47° banken over het boekjaar 1949. Er werden 22 Buitengewone Inspecties gehouden, terwijl nog
bij 14 banken een extra kascontrole plaats vond.
Cursussen. Als gevolg van de invoering der credietbeperkingsmaatregelen werden de cur
sussen van het winterseizoen 1950/1951 later gehouden dan gebruikelijk is, namelijk in Januari 1951.
In December 1950 werden de kassiers der aangesloten boerenleenbanken op verschillende plaatsen
in het land bij elkander geroepen om door een onzer inspecteurs te worden voorgelicht over de cre
dietbeperkingsmaatregelen, in het bijzonder over de invulling van de boerenleenbank-maandstaat.
De besprekingen op de cursussen van het winterseizoen stonden in het teken van de voor
schot- en credietverlening door de plaatselijke boerenleenbanken. In het gedeelte van de cursus het
welk door een lid van de Directie der Centrale Bank werd gegeven, kwamen o.m. ter sprake de
geschiedenis en de inhoud van de credietbeperkingsmaatregelen, de consequenties van deze maatre
gelen met betrekking tot de rente-politiek alsmede de consequenties ten aanzien van de crediet- en
voorschotverlening; verder werden behandeld de richtlijnen inzake taxaties van aangeboden onder
panden. In het tweede gedeelte van de cursus, gegeven door een onzer inspecteurs, werd uitvoerig
stil gestaan bij de administratieve zijde van de voorschot- en credietverlening door de plaatselijke
boerenleenbanken.
Het bezoek was groter dan ooit en wij zijn dan ook er van overtuigd, dat de resultaten van
deze cursussen voor de ontwikkeling van de boerenleenbanken niet zullen uitblijven.
Propaganda. In het verslagjaar hebben meer dan honderd boerenleenbanken gebruik ge
maakt van de door de Centrale Bank geboden gelegenheid om een pro-
paganda-filmavond te organiseren. Deze avonden bevatten een inleiding
gehouden in overleg met en naar keuze van de organiserende boeren
leenbank en een vertoning van de organisatiefilm van de Centrale Bank
„Boerencrediet" en de beide reportagefilms van de „Landbouwtentoon
stelling Eindhoven 1949". Deze propagandafilmavonden trokken over
het algemeen een ruime belangstelling.
De spaarpropaganda, speciaal voor sparen door de jeugd, had in
het afgelopen jaar veel succes. De tijdsruimte liggende tussen de in het
kader van de Nationale Spaarraad opgezette spaaracties voor het spaar-
jaar 1949/50 (de spaarzegels „Zingende Torens" en „Malende Molens")
en voor het spaar jaar 1950/51 (het boekje „De Reddingboot komt")
werd door de Centrale Bank overbrugd met een Vacantiekleurwedstrijd
voor de jeugd.
Deze kleurwedstrijd mocht zich in een grote belangstelling onder
de sparende jeugd verheugen en had tot gevolg, dat het aantal jeugdige
deelnemers aan de verzamelactie van de zingende torens en malende
molens van ongeveer 12000 steeg tot ongeveer 50000 deelnemers aan de
jeugdspaaractie „De Reddingboot komt".
Het schoolsparen werd door deze gang van zaken op niet onbe
langrijke wijze bevorderd.
27
Voor de (jeugdige) personen, die nie<. via schoolsparen kunnen
worden bereikt, werd door de Centrale Bank de aandacht van de boe
renleenbanken gevestigd op de bevordering van het sparen door mid
del van spaarbusjes, welke gratis door de boerenleenbanken aan de
daarvoor in aanmerking komende personen ter beschikking worden ge
steld. Ruim zeven duizend spaarbusjes vonden reeds hun weg.
Het sparen door de jonge boeren in groepsverband onder auspi
ciën van de K.N.J.B.T.B. ontving een nieuwe aansporing in de uitloting
van een daarvoor door de Centrale Bank beschikbaar gestelde beloning.
De resultaten van deze actie zijn reeds duidelijk merkbaar in een grotere
spaaractiviteit.
In het kader van de Nationale Coöperatieve Raad kwam de
Centrale Bank in samenwerking met andere Landbouwinstellingen tot
de aanmaak van maandkalenders voor het jaar 1951. Deze maandka-
lenders, waarvan meer dan twee en twintig duizend exemplaren door
de boerenleenbanken aan haar leden en rekeninghouders werden aan
geboden, waren op een fraaie wijze volgens een nieuw systeem uitge
voerd.
Door de Centrale Bank werd in 1950 aan een zevental streektentoonstellingen deelgenomen.
De advertentie-campagne in land- en tuinbouwbladen en -periodieken, in streekbladen en
andere daarvoor in aanmerking komende uitgaven werd in ongeveer dezelfde omvang als in het jaar
1949 gevoerd.
Belastingen. De aangiften van Vennootschapsbelasting en Ondernemingsbeiasting werden
wederom door onze Centrale Bank verzorgd. Voor toekomstige boekjaren resteert enkel het indienen
van de aangiften voor de Vennootschapsbelasting, daar de Ondernemingsbelasting voor het laatst
over het boekjaar 1949 werd geheven. De aangiften Ondernemingsbelasting over de boekjaren 1946
en 1947, welke in verband met een wijziging in het Besluit op de Ondernemingsbelasting door onze
Centrale Bank werden herzien, brachten een groot aantal boerenleenbanken in 1950 belangrijke ver
minderingen.
Statistiek. Uit de door de boerenleenbanken maandelijks ingezonden dagboekbladen kon
den geregeld maandoverzichten met betrekking tot de omzetten worden samengesteld. Hiervan heb
ben wij regelmatig een uittreksel geplaatst in de Maandelijkse Mededelingen. Met behulp van an
dere maandelijks ter beschikking komende gegevens in de vorm van saldi-lijsten van voorschotten
en debetsaldi in lopende rekening en van geblokkeerde-, optie- en beleggingsrekening konden ver-
zamelbalansen worden opgemaakt, welke geregeld overeenkomstig desbetreffend verzoek werden
overgelegd aan het Ministerie van Financiën, De Nederlandsche Bank en het Centraal Bureau voor
de Statistiek.
De jaarstatistiek van de boerenleenbanken over 1949 kan niet tegelijk met het jaarverslag aan
de boerenleenbanken worden toegezonden. De jaarstatistiek der boerenleenbanken over 1948 is ter
perse en zal binnenkort verschijnen.
De inzending van de maandcijfers door de boerenleenbanken is in de loop van het verslag
jaar aanmerkelijk uitgebreid in verband met de credietbeperkingsmaatregelen. Hierdoor konden de
gebruikelijke saldilijsten vervallen; deze werden echter vervangen door andere lijsten, die geheel zijn
ingesteld op het opmaken van de maandstaten, welke ingevolge de Algemene Vergunning no. 40 D
van De Nederlandsche Bank zijn voorgeschreven.
Materieel. De levering van verschillende soorten tel- en schrijfmachines heeft in het jaar
"«Kin